P ARENTINA 493

dus est, quem patronus digniorem inter idoneos probatos ab examinatoribus indicaverit et reapse praesentaverit. Cum vero institutio ab alio est facienda, tunc Episcopus solus ex dignis eligere iubetur digniorem, ut hic a patrono praesen- tetur ei, ad quem institutio pertinet. » Hinc casus expresse cavetur in Concil Trid. Sess. 24 cap. IS De ref.

Quo in casu et alio simili omnino ius patroni non f rustra tur et evanescit, quum semper patrono integrum sit legitime impugnare clerici institutionem, si aliquod iuri aut aequitati contrarium contineat, uti notat Reinffenstuel De Iure patronatus, n. 68 et pluribus argumentis probat Barbosa Lib. 3. Iuris Eccl. Univ. c. 12 n. 181.

Verum nemo non videt quod hoc pacto restringi et pe- ne extenuari non debet ius patroni, nisi necessitate cogente, adeo ut cuicumque fraudi praecludatur aditus.

Praeterea quaeritur, an in themate iam ad Episcopum sit ius devolutum liberae collationis in poenam non factae, suo tempore, praesentationis. In quod propositum advertatur, patronos non neglexisse praesentare, sed praesentare repu- diasse; idque iure merito se peragere, bona fide arbitratus esse nos existimare debemus ; nemo enim praesumitur malus: ignoranti vero et impedito tempus utile non currit. Ita ar- gumentantur etiam quoad patronos, taliter ignorantes aut impeditos, Reinffestuel 1. c. n. 55 quoad patronos 55. Gar- cías De Benef. part. 10 c. 2. n. 34; passim commentatores cum communi.

Quibus animadversis quaesitum fuit quomodo esset du- bio respondendum.

RESOLUTIO. Sacra C. C. re cognita sub die 17 Augusti 1895, censuit respondere : In casu Episcopus iterum invi- tet patronos ad praesentandum Sacerdotem, iam idoneum renunciatum in concursu, eosque moneat, quod si absque causa illum recusent, eidem dabit canonicam institutionem.