P A R I S I E N . 503

sed de impedimento externo, legali, sub ratione facti exi- stentis aut non existentis, quod proinde independenter a ve- racitate aut honestate Actoris vel Actricis demonstrari pot- est ac debet.

His igitur accurate, pro modulo meo perpensis, quum nulla, ne minima quidem, adsit dubietas tum de utriusque coniugis in Gallia domicilio, tum de nullo domicilio vel quasi-domicilio Londinis acquisito, tum de nulla delegatione a Parocho aut Ordinario proprio data, concludendum censeo, non obstante gravi deficientia Actorum, nempe omissione iuramenti ex parte Parochi Londinensis testis praecipui : Constare de nullitate matrimonii in casu ex capite clan- destinitatis.

A NIMADVERSIORES DEFENSORIS MATRIMONII EX OFFICIO. Mar- tha Parisiensis, nullitatis accusat, ex capite clandestinita- tis, matrimonium quod die 10 aug. 1892 contraxit cum Henrico, Burdigalensis dioecesis. Accusationis, autem, cau- sam dat, quod matrimonium initum sit Tondini, in ecclesia Corporis Christi, coram parocho Skrimshire, qui neutrius erat parochus proprius nec ab alterutro ex respectivis spon- sorum ordinariis vel parochis delegationem acceperat.

Porro, si Martha vera referet, nil, certe, foret excipien- dum ; hodie namque, post Instruct. S. O. 14 decembr. 1859, explorati iuris est decretum tridentinum Tametsi directe af- ficere nedum territorium sed etiam personas ; atque ideo ur- gere etiam in locis ubi non est promulgatum, quoad per- sonas quae eidem decreto subiiciuntur, quaeque in dictis lo- cis nec domicilium habeant nec quasi domicilium.

Sed verene constat sacerdotem Skrimshire, dum prae- fato matrimonio adsisteret, nulla idonea delegatione prae- ditum fuisse? Res est, ut patebit ex mox dicendis, saltem, dubia, atque ideo fit locus recepissimo axiomati, in dubiis standum est pro valore matrimonii. « Tolerabilius est, enim, ut ait Innoc. III (Cap. 47, De testibus et attesi.), aliquos contra statuta hominum dimittere copulatos, quam coniun- ctos legitime contra statuta Domini separare ».