PARTICULA II. Utrum una materia sit omnium ?

Secundo quaeritur, An una materia sit omnium?

Et quia multipliciter una materia omnium dicta est: dicitur enim una materia confusione, quae praecedit distinctionem rerum corporalium, ut dicunt sancti Basilius, Ambrosius, Gregorius, Hieronymus, Beda, Strabus, et alii quidam: quod etiam ante dixerunt philosophi, Epicurus, Anaxagoras, Melissus, Parmenides, Democritus, et Leucippus: licet diversimode. Anaxagoras enim et Melissus ponebant mixtum sive chaos esse materiam omnium corporalium. Democritus autem et Leucippus atomos dicebant materiam omnium. Unde et Ovidius in libro quem dicit Metamorphoseon, mentionem faciens de opinione Anaxa- gorae, dicit:

Ante mare et terras, et quod tegit omnia caelum, Unus erat toto naturae vultus in orbe, Quem dixere chaos.

De quo etiam Boetius facit mentionem m libro tertio de Consolatione philosophiae, metro nono, loquens de distinctione confusi sic:

Tu numeris elementa ligas, ut frigora flammis, Aricia conveniant liquidis, ne purior ignis Evolet, ac mersas deducant pondera terras.

Et de hujusmodi unitate materiae non

quaeremus hic, sed infra, ubi agetur de operibus sex dierum.

Dicitur iterum materia una, quae principium individuationis est, in qua individuatur universale ad esse particularis, sive sit universale a natura formae accidentalis acceptum, ut proprium universale, et accidens: sive sit in natura formae substantialis acceptum, ut genus, differentia, et species. Et hoc modo quaeremus, An una sit materia omnium, hoc est, tam corporalium, quam spiritualium ? Hoc enim modo quidam dicere praesumpserunt omnium esse materiam unam.

Et videtur, quod veram dicant:

i. Nihil enim fit ab opifice per creationem, quod secundum esse secundum quod est terminus actus creantis, non sit perfectum et hoc aliquid: omne autem quod est hoc aliquid et perfectum, ut dicit Boetius in libro de Hebdomadibus, aliud habet quo sit aliud quo hoc aliquid sit: sed quo hoc aliquid est, non est nisi materia, ergo videtur, quod materia una sit omnium tam corporalium, quam spiritualium.

2. Adhuc, Omnis forma de se communis est: cujus probatio est, quia illa quae sunt unius speciei, substantia ultima formali non differunt, sed differunt per materiam: et similiter est in omnibus formis, tam substantialibus, quam accidentalibus: albedo enim non est haec albedo, nisi per materiam in qua est, a qua si extrahatur per intellectum, communis est et conjungibilis multis. Similiter hoc animal non est hoc animal nisi per materiam in qua est: et similiter hic homo, et hoc rationale. Talis autem individuatio est in omnibus, tam in corporalibus, quam in spiritualibus. Ergo videtur, quod principium individuationis illius in omnibus sit unum, quod est materia.

3. Adhuc, Impossibile est, quod idem principium sit communicabilitatis et incommunicabilitatis. Dicit autem Aristoteles in primo de Caelo et Mundo, quod

cum dico caelum dico formam: cum dico hoc caelum, dico materiam sub hac forma. Dicit autem Boetius, quod " idem est judicium de similibus. " In omnibus ergo cum dicitur universale, dicitur forma: et cum dicitur particulare, dicitur materia sub hac forma: sed iste modus dicendi per se est in omnibus corporalibus et spiritualibus: dico enim Angelum, et hunc Angelum: ergo videtur, quod una materia sit in omnibus corporalibus et spiritualibus, quae principium individuationis est in ipsis.

4. Adhuc Avicebron in libro Fontis vitae hoc probat sic: Propria passio extra proprium subjectum non invenitur: substare autem et subsistere propria passio est materiae: ergo praeter materiam non invenitur, et gratia materiae convenit cuicumque convenit: subsistere autem et substare convenit et Angelo, et animae, et caelo, et elemento, et elementatis: ergo in omnibus illis est materia una, gratia cujus convenit eis haec passio: et sic spiritualium et corporalium materia una est.

5. Adhuc, Omni quod singulare est, univoce convenit incommunicabilis existentiae modum habere: sed dicit Aristoteles in secundo primae philosophiae, quod quidquid est in multis per unam rationem, in, illis existens est in uno primo quod est causa omnium illorum: ergo in omnibus incommunicabilibus unum est, quod est principium incommunicabilitatis: et hoc non potest esse nisi materia, quia omnis forma de se communicabilis est: et sic in omnibus corporalibus et incorporalibus una est materia, quae est principium incommunicabilitatis in ipsis.

6. Adhuc, Commentator super undecimum primae philosophiae dicit, quod hoc est materia quod est in ente praeter omnem formam: sed omnis forma quae est in ente, distinguitur ab aliquo: si ergo removeatur distinguens quod est in ente, sive illud sit corporale, sive spirituale, non remanet nisi unum quod praeter omnem formam est in ipsis: in omni ergo ente corporali et spirituali unum est materiale principium, quod per formas substantiales et accidentales distinguitur in ipsis: et sic omnium corporalium et incorporalium est materia una subjecta.

7. Adhuc dicit Philosophus, quod idem numero est idem materia, et diversum numero diversum per materiam: sed omne quod vere est in natura, sive corporeum, sive incorporeum, est unum numero: ergo omne quod in natura vere est, ideo est, quia unum numero est et per materiam unum est: et inde sequitur, quod omnium est materia una.

In contrarium hujus est, quod

1. Materia scitur et determinatur per potentiam et motum vel mutationem. Dicit enim Aristoteles ante finem primi Physicorum: Subjecta autem natura scibilis est per analogiam: sicut enim ad statuam aes, aut ad lectulum lignum, aut aliquod aliorum habentium formam materia et informe se habet, priusquam accipiat formam: sic subjecta natura se habet ad substantiam et hoc aliquid: sed haec analogia in spiritualibus et corporalibus non est una: ergo materia in corporalibus et spiritualibus non est una.

. Si quis dicat, quod Aristoteles non loquitur de materia prima, sed de materia secunda, quae proportionata est huic formae vel illi: et verum est, quod illa non est una cum primo modo prima materia. Contra: Prima materia est, quae est in potentia ad ens actu in genere: nulla autem potentia in quantum potentia, scibilis est, nisi per actum et motum: dicit enim Philosophus, quod motus indicat potentiam: et ratio sua est, quia potentia non est nisi ejus quod non habetur: et quod non habetur, non acquiritur nisi per motum. Ergo cujus non est unus motus cum alio in genere, illius non erit una in materia cum alio: constat autem, quod non est unus motus spiritualium et corporalium ad actum: ergo spiritualium et corporalium non est una materia,.

2, Adhuc, Expresse hoc dicit Boetius in fine libri de duabus naturis in una persona Christi, sic: " Omnis enim incorporea substantia nullo materiae nititur fundamento: nullum vero corpus, eui non sit materia subjecta. "

3. Adhuc, Boetius, ibidem, " Cum alia res materiae fundamento nititur, ut corpus: alia omnino materia subjecta non egeat, ut incorporeum: quomodo fieri potest, ut corpus in incorporalem speciem permutetur ? "

4. Adhuc, Boetius, ibidem, " Nulla est in incorporalibus rebus materia. "

5. Adhuc, Philosophus in primo primae philosophiae, et etiam in IX ejusdem: " Quorum est una materia, eorum est transmutatio ad invicem: " sed corporalium et spiritualium non est transmutatio ad invicem: ergo a destructione, consequentis, quorum non est transmutatio ad invicem, eorum non est materia una.

Et quamvis hoc concorditer dicant Philosophi et Sancti, tamen quia sunt quidam defendentes contrarium, ponendae sunt rationes eorum, ut melius videatur veritas.

Objicitur ergo sic:

1. Omne creatum non ens in alio, prius est omni creato ente in alio: sed omne creatum est ens in alio praeter materiam solam quae est non ens in alio: ergo materia prior est omni creato.

Quod autem omne creatum sit ens in alio praeter materiam, sic probant: Omne ens creatum praeter materiam, vel est substantia, vel accidens: accidens autem in alio est: substantia vero praeter materiam, vel est forma, vel compositum: si forma, constat quod in materia est: compositum vero etiam in alio est, quia in componentibus: ergo sola materia est non ens in alio, et sic prima inter creata.,

Et ex hoc procedunt ulterius sic: Quidquid est prius alio, et non prius illo tempore tantum, sicut praeteritum ante praesens: vel ordine tantum, sicut mane ante meridiem, cum dicitur, ex mane fit meridies: vel dignitate tantum, vel consequentia naturae tantam: relinquitur, quod sit prius causa: ergo materia cum. sit sic prius ad alia, prioritatem causalitatis habebit ad omnia: et non habebit causalitatem efficientis, nec forma, nec finis: dicit enim Aristoteles in secundo Physicorum, quod efficiens et forma et finis numquam tendunt in idem cum materia: ergo relinquitur, quod causalitatem materiae habeat ad omnia alia: ergo omnium est materia una.

2. Adhuc, Potentia materialis est quae seipsa non reducitur ad actum, ut dicit Aristoteles in IX primae philosophiae: sed talis potentia est tam in spiritualibus, quam in corporalibus substantiis: cum ergo potentia materialis non sit sine materia, erit una materia tam corporalium, quam spiritualium.

3. Adhuc, Post unum indivisibile in essentia et substantia, non est nisi principium multitudinis in essentia et substantia, sicut post monadem est dias, ut dicit Avicembron: sed unum indivisibile in substantia et essentia non est nisi Deus: ergo in omnibus quae sunt post ipsum, creata est dias sive binarius: principium multitudinis substantiae et essentiae: ergo in omnibus creatis est talis binarius; sed primus binarius est formae et materiae: ergo in omnibus creatis est forma et materia: et sic omnium creatorum est materia una prima: et hoc dicunt Boetium velle, quando dicit, quod " in omni quod est citra primum, est hoc et hoc. "

4. Adhuc, In omni ordine secundum supponit prius: ergo in ordine compositionis secunda supponit primam: sed secunda est ex subjecto et accidente, quae est tam in corporalibus, quam in spiritualibus: in spiritualibus enim sunt illuminationes gratiae et gloriae et theophaniae, quae secundam dicunt compositionem: prima autem compositio est materiae et formae: ergo in omnibus tam corporalibus, quam spiritualibus est materia et forma.

5. Adhuc, Per Augustinum probant hoc, qui dicit in libro XII Confessionum: " Nonne tu, Domine, docuisti me, quod priusquam istam informem materiam formares atque distingueres, non erat aliquid, non color, non figura, non corpus, non spiritus: non tamen omnino nihil, erat enim quaedam informitas sine ulla specie. " In hac auctoritate eadem materia aptatur omni formae, scilicet coloris, figurae, corporis, et spiritus: ergo videtur, quod omnium formatorum una sit materia.

In contrarium hujus dicit Aristoteles in X primae philosophiae, quod quorumcumque non est idem genus, eorum non est una materia. Et ibidem dicit, quod corruptibilium et incorruptibilium non est idem genus: sed spiritualia incorruptibilia sunt, et magis distant genere spiritualia et corporalia, quam corporalia corruptibilia et incorruptibilia: ergo multo minus erit unum genus spiritualium et corporalium, et sic nec una materia.

Solutio. Quidam Platonici Philosophi, ut Avicembron, et alii dicentes cum Platone mundum creari verbo Dei ad exemplar quod est in lumine intelligentiae, dixerunt omnium materiam esse unam primam, quam matriculam esse dixerunt omnium seminum, quae a primo opifice procedunt in materiam concipientem semina formarum, a prima, causa in intelligentias orbium inferiorum, et ab illis in materiam sive matriculam procedentium. Et hoc dicunt sensisse Platonem in Timaeo sic dicentem: " Horum sementem ego faciam, vobisque tradam: vestrum erit par exsequi, " hoc est, quod a me fluit in vos, sic exsequamini ad par, quod unicuique potentiae materiali attribuatis formam sibi debitam. Et hoc est quod dicit Avicenna in VI, de Naturalibus, quod " intelligentia dat omnes formas, et secundum diversitatem materiae diversas. " Et Boetius, quod " secundum meritum materiae formae infunduntur: " ut sic omnis sementis et tota

per creationem fiat ab opifice, sed per intelligentias orbium aliorum instrumentaliter operantium in motibus et qualitatibus caelestibus, et qualitatibus elementalibus, materiis suis propriis adaptentur. Et hi dicunt materiam ut matriculam omnium formarum conceptivam esse unam, sicut unus est opifex totius sementis omnium formarum factivus et generativus. Et ideo dicitur, Sapientiae, xiii, 3: Speciei enim generator haec omnia constituit. Generator enim speciei non diceretur, nisi omnis species per creationem ab illo esset: nec hoc diceretur constituere, nisi virtutibus caelestibus et elementalibus hoc in materia ad esse deduceret: ita quod unumquodque in actu naturae esset perfectum.

Isti dicunt, quod materia a forma perficitur tripliciter per actum creantis: perficitur enim forma substantiali tota materiae potentialitas, ita quod nihil ejus est in potentia ulterius, nec ad ubi, nec ad formam: et sic dicunt esse materiam in intelligentiis, anima rationali, et Angelo. Unde subjectum in his ita perfectum dicunt, quod nec in potentia est ad quantitatem, nec in potentia ad formam, sed sola forma substantiali determinatum est: et sic una est materia spiritualium substantiarum. Aliquando determinatur forma substantiali, ita quod non remanet in potentia ad aliquam formam substantialem: remanet tamen in potentia ad formam secundariam, quae proxima est materiae, hoc est, ad quantitatem: et sic una est materia corporum incorruptibilium secundum locum mobilium: quia omne quod secundum locum movetur, quantum est: et hanc vocant materiam quantitate determinatam. Aliquando etiam materia non sic determinatur forma substantiali per actum creantis, quin remaneat in potentia et ad ubi, et ad formam: et sic oportet eam esse cum contrarietate qualitatum elementalium, quia transmutatio non fit sine contrarietate: et hoc modo unam materiam dicunt esse generabilium et corruptibilium, transmu- tabilium ad invicem: et hanc esse materiam dicunt determinatam contrarietate. Et sic dictum eorum redit ad hoc, quod materia per solam analogiam ad formam substantialem determinantem potentialitatem ejus, sit in omnibus spiritualibus et corporalibus una unitate talis analogiae: materia autem per formam substantialem et quantitatem determinata, sit in omnibus corporalibus incorruptibilibus una unitate analogiae ad formam substantialem quantitate et figura determinatam: materia autem contrarietate determinata, in omnibus generalibus et corruptibilibus est una unitate analogiae ad formam substantialem, quae in esse et potentiis consequentibus et actibus determinationem exigit per contrarietatem. Et hoc modo dicunt intelligi quod Philosophus dicit, quod " materia scibilis est per analogiam: " et ea quae objecta sunt ad hoc quod dicitur, quod una sit materia, concedunt.

Haec tamen positio Peripateticis nullo modo placuit: considerabant enim, quod materia per potentiam ad actum determinatur et cognoscitur: relationem enim potentiae ad actum analogiam vocabant, sive proportionem, ut paulo ante dictum est: et ideo quorum non est una analogia ad unum et eumdem actum in genere vel specie, horum dicebant non esse unam materiam: et haec sunt quorum materia non est tota intus, nec sunt ex materia sua tota: sed extra ea est pars materiae transmutabilis ad eumdem actum, et pars materiae quae est intra sub actu illo, transmutabilis est ad actum, alium: et ideo talia omnia transmutabilia sunt ad invicem: et propter unam analogiam quam materiae talium habent ad actum sive ad actus diversos, horum dicebant esse unam materiam: et pro principio supponebant, quod quorumcumque sic est una materia, horum omnium est transmutatio ad invicem. Considerabant etiam, quod quaedam sunt ex materia sua tota, ita quod materia stans sub actu, nullam potentiae analogiam

habeat ad alium actum, nec aliqua materia extra ipsam habeat analogiam ad eumdem actum, sicut est sol, et aliae stellae: et illa dixerunt esse ex materia sua tota, ita quod nihil materiae extra ipsa existentis analogiam habeat ad eumdem actum, nec aliqua materia intra ipsa existens analogiam habeat ad alium, actum. Et ideo pro principio posuerant, quod quaecumque sunt ex materia sua tota, nullo modo transmutantur ad invicem, sed sunt incorruptibilia, et ut dicit Aristoteles in II de Caelo et Mundo, et in primo Meteororum, talia non recipiunt in se impressiones peregrinas. Considerabant item, quod potentia est ejus quod, non habetur, et in eodem potentia semper praecedit actum secundum naturam, qui est generatio: et ideo quorumcumque suppositum vel subjectum talem analogiam non habet ad actum, horum nullam penitus dicebant esse materiam, sicut est Angelus proxime juxta creatorem factus, et sicut est intelligentia praesidens ordinibus stellarum, et sicut est anima rationalis, quae (sicut dicit Isaac in libro de Diffinitionibus) in umbra creatur intelligentiae, sicut et sensibilis in umbra rationalis animae, et vegetabilis in umbra sensibilis, et caelum in umbra vegetabilis, et elementa et elementata in umbra caeli. Et ideo in talibus transmutatio incipit secundum formam et esse tam substantiale quam accidentale. Et hanc positionem videtur defendere Augustinus in libro super Genesim ad litteram, qui dicit animas ex nulla creatas esse materia. Similiter Boetius in libro de Duabus naturis in una persona Christi, Et ideo secundum Catholicam fidem et philosophiam haec via videtur mihi esse tenenda.

Ad objecta ergo quae inducta sunt ad hoc, quod sit una omnium materia, per ordinem respondendum est.

Ad primum ergo dicendum, quod. Boetius verum dicit: sed primum quo id quod creatum est, est hoc aliquid, non est materia, sed potius suppositum na- turae communis, quod in antehabitis diximus esse id quod est. Et quo est primum, non est forma materiae: quia hoc non praedicatur de toto, sed est sumptum a forma totius. Unde licet spiritualia sint composita ex quod est, et quo est, non tamen sequitur quod sint composita ex materia et forma.

Ad aliud dicendum, quod materia per rationem materiae non est principium individuationis, sed potius per rationem proprii subjecti est principium individuationis, ut primum subjectum. Individuum enim, ut in Logica sua dicit Algazel, fit individuum ab accidente incommunicabili: et hoc est proprii suppositi, quod vocatur id quod est. Et ideo primum individuans est id quod est. Nec materia est individuans, nisi prout est primum subjectum, ejus quod est. Et ideo illa ratio supponit falsum, et ideo non procedit.

Ad aliud dicendum, quod cum dicit Aristoteles, quod cum dicitur, hoc caelum, dicitur materia sub hac forma: vocat materiam primum fundamentum in quo fundatur compositio entis creati: et hoc modo universale et particulare accipitur in omnibus creatis, tam spiritualibus, quam non spiritualibus: sed ex hoc non sequitur, quod illud fundamentum sit unum vel unius rationis in omnibus, quia in quibusdam est materia, et in quibusdam id quod est: licet in hoc similia sint, quod in utroque fundatur esse creati et compositi.

Ad rationem Avicembron dicendum, quod non procedit: eo quod sustinere et substare aequivoce dicitur in spiritualibus et corporalibus. Non enim substantia spiritualis eadem ratione substat illuminationibus, gratiis, et theophaniis, qua materia substat formis naturalibus, accidentalibus, et substantialibus. Si enim sic esset: tunc sicut materia denominatur a forma cui substat, et dicitur alba,, calida, lapis, et lignum, et sic de aliis:. ita natura spiritualis a qualibet forma quae per intentionem est in ipsa, deno-

minaretur et diceretur alba, calida, lapis, et lignum: quod falsum est. Et iste fuit error Theophrasti, ut dicit Commentator super tertium de Anima, Et ideo dicit Aristoteles, ibidem, quod receptio formarum in intellectu, non est nisi secundum esse intentionale, quod. Commentator spirituale vocat: et non est nisi secundum quid, et in quantum est receptio, plus assimilatur receptioni loci, quam materiae. Et in hoc deficit illa ratio: si enim deberet esse unum principium substandi et sustinendi in omnibus substantibus et sustinentibus., oporteret quod una et eadem ratio esset substandi et sustinendi in omnibus.

Ad aliud dicendum, quod in communi una ratio est incommunicabilitatis, quae sicut dicit Algazel, est ab accidente incommunicabili: et Boetius dicit, quod est a collectione accidentium quae in alio impossibile est inveniri, quae nomine proprii significatur, cum dicitur, socracitas, vel platonitas. Et hoc modo unum est principium singularitatis et incommunicabilitatis: et hoc est hic suppositum naturae communis in qualibet natura. Unde materia secundum quod materia, non est talis singularitatis principium, sed in quantum est fundamentum primum, in quo fundatur esse hujus suppositi, cui convenit accidens incommunicabile.

Ad aliud dicendum, quod Commentator ibi non loquitur, nisi de corporalibus: horum enim materia proprie formatur et distinguitur et determinatur ad esse, In spiritualibus autem, in quibus est quod est et quo est, utrumque accipitur a toto: quod est enim praedicatur de toto quod est: omne enim quod est, est id quod est. Quo est autem, est acceptum a forma totius, secundum quod substat naturae communi, secundum quod universale dicitur forma totius: sicut cum dicitur, homo est homo. Unde talium resolutio, est resolutio particularis in universale, et non resolutio compositi in componentia. Et hoc quidem est verum: quia hoc stat in ente quod indistinctum est: sed ens non ut materia se habet ad entia particularia, sed ut principium ad decem genera entium se habet per prius et posterius inventum in illis.

Ad aliud dicendum, quod hoc dictum Philosophi non est verum, nisi de corporalibus, in quibus numerum cognoscimus divisione continui: sicut dicit Aristoteles in IV Physicorum. In aliis autem, ut dicit Damascenus, differentia est causa numeri, et maxime differentia propria, quae est per accidens incommunicabile, ut dictum est.

Illa quae adducuntur in contrarium, concedenda sunt.

Ad rationes eorum qui unam materiam esse omnium dicunt, dicendum ad primam, quod illa ratio bona est, sed supponit falsum in hoc, quod dicit, quod sola materia est non ens in alio. Sed in corporalibus materia est substantia non ens in alio, in qua fundantur omnia alia quae formaliter insunt ipsi. In spiritualibus autem substantia non ens in alio, est id quod est, in quo fundatur secundum esse quo est, et alia quae secundum bene esse sunt in ipso, ut illuminationes, et gratiae, et theophaniae.

Ad aliud dicendum, quod materiale dicitur dupliciter, scilicet a veritate naturae quae dicitur materia, et a convenientia proprietatis alicujus cum materia, licet veritatem materiae non habeat. Primo modo materiale non invenitur extra materiam. Secundo modo multa sunt materialia nihil materiae habentia: sicut in III de Anima dicit Aristoteles, quod sicut in omni natura aliud est quo est omnia facere, et aliud quo est omnia fieri: ita et in anima rationali est accipere has differentias: et intellectus possibilis quo est omnia fieri, materialis dicitur, cum tamen nihil habeat materiae. Et secundum hunc modum id quod est in spiritualibus distinguibile et proprium et formatum, dicitur materiale: cum tamen nec materia sit, nec ex materia, sed in quadam proprietate conveniat cum materia.

Ad aliud dicendum,, quod omne creatum est hoc et hoc: sed illa sunt quod est et quo est, et non materia et forma in omnibus, sicut in quaestione de compositione creaturae ostensum est. Nec hoc est verum, quod primus binarius rerum, sit forma et materia, sed potius quod est et quo est: et ideo per hoc argumentum nihil probatur.

Ad aliud dicendum, quod secundum supponit primum, ubi primum est causa secundi: sed sic non est in compositione, quia compositio formae et materiae non est causa compositionis accidentis et subjecti: sed ipsum subjectum, ut dicit Avicenna, occasio est accidentis. Et haec sunt ejus verba in prima philosophia sua: " Subjectum est ens in se completum, occasionem dans alteri existendi in ipso. " Et ideo in multis invenitur compositio accidentis cum subjecto, in quibus nulla est compositio materiae et formae: sicut lineae inest curvum, et rectum, cum tamen linea non sit composita ex materia et forma.

Ad aliud dicendum, quod tam Augustinus, quam Plato in Timaeo materiam dicunt esse informitatem: eo quod nihil capax est omnis formae, nisi quod nullam formam habet, ut dicit Plato, ibidem. sed haec materia prima est secundum intellectum accepta, et non prima secundum esse. Dicunt etiam, quod media est inter nullam, et aliquam substantiam: omnis enim aliqua substantia per formam aliqua substantia est, nulla autem substantia est quae nihil est: et sic materia media est inter nihil, et aliquam substantiam: quia informitas non omnino nihil est, licet nihil sit eorum quae formata sunt. Et hoc modo dicit Augustinus, quod informitas proprie nihil est: quia esse materiale actum habet matriculae, vel nutriculae, ut dicit Plato: quae ex nullo quod ipsa sit, concipit et generatur, sed ex aliquo quod

recipit ex altero, sicut semen maris. Unde comparat facturam mundi Plato tribus, scilicet materiae quae ex alio concipit sicut matricula, opifici non in se sed in alio generanti, et nato sive filio, hoc est, formae mundi archetypi, quam opifex per stellas et qualitates elementales in materiam tamquam in matriculam mittit. Sed ex hoc non sequitur, quod una sit materia omnium: quia sicut paulo ante dictum est, non est una analogia talis matriculae ad cujuslibet formae susceptionem.

Ad id quod objicitur in contrarium, dicendum quod Aristotelis propositio est vera: sed accipit ibi genus secundum esse, et non secundum intentionem logicam: hoc enim modo unum genus est eorum, quorum una est analogia potentiae ad actum: hoc enim modo genus habet potentia differentias specificas, et hoc modo constitutivis differentiis genus determinatur ad species: et sic non potest esse unum genus corruptibilium et incorruptibilium, et corporalium et spiritualium: licet secundum intentionem logicam accipiendi genus, omnia sint in genere substantiae.

ARTICULI PRIMI