LITTERAE ENCYCLICAE 527

Adhuc ante oculos versari nostros imago Gregorii videtur, in Lateranensi pontificio Consilio coactorum undique antistitum

s corona septi, adstante clero Urbis universo. Quam fecunda ex eius ore fluit adhortatio de officiis clericorum ! Quanto ardoris aestu consumitur ! Illius oratio, instar fulminis, pravos homines percellit; sunt eius verba quasi totidem flagella, queis excutiun- tur inertes; divini amoris flammae sunt, quibus vel ferventis- simi animi suaviter corripiuntur. Perlegite, Venerabiles Fratres, et clero vestro legendam, considerandam, in sacro potissimum annuo recessu, proponite admirabilem istam sancti pontificis homiliam (1).

Idem, non sine animi magna tristitia, haec inter cetera queritur: Ecce, mundus sacerdotibus plenus est, sed tamen

i- in messe Dei rarus valde invenitur Operator; quia officium quidem sacerdotale suscepimus, sed opus officii non imple- mus (2). Ac vere quidem, quantum hodie virium Ecclesia col- ligeret, si operatores tot numeraret, quot sacerdotes? Quam uberes fructus ex divina Ecclesiae vita hominibus provenirent,

t si eidem explicandae vacarent singuli? Huiusmodi in agendo alacritatem naviter excitavit Gregorius, dum dixit, suoque im- pulsu effecit ut posterioribus temporibus eadem vigeret. Quare, quae media intercessit, aetas, Gregoriana quasi nota distingui- tur, quod ei pontifici accepta omnia fere essent referenda, sive regulae cleri regendi, sive caritatis et beneficentiae publice exer-

i cendae multiplex ratio, sive perfectioris sanctimoniae magiste- rium et vitae religiosae instituta, sive denique ceremoniarum et sacri ordinatio concentus.

Verum longe alia temporum ratio successit. Quod saepe diximus, in vita Ecclesiae immutatum est nihil. Ipsa enim hae- reditate acceptam a divino Institutore eiusmodi vim possidet, qua aetatibus omnibus, quamvis inter se dissimillimis, valeat, non animis tantum, quod sui muneris est, providere, sed plu- rimum etiam ad verae humanitatis incrementa conferre, quod

h quidem ex ipsa ministerii sui natura consequitur. Nec sane fieri potest ut quae revelata divinitus Ecclesiae

custodienda commissa sunt, eadem quidquid verum, bonum, pulchrum in terrestri rerum natura conspicitur, non maxime

( i ) Horn- in Evang. i, 17. 1 (2) Ibid., n. 5.