532 LITTERAE

triae solo charitatis opera in dies multiplicare conspicitur : omnium admi- ratione in dissitas barbarasque regiones proficisci idemtidem cernitur ; ubi aere proprio, et Evangelii praeconum suorum laboribus imo etiam propria profuso sanguine, Galliae illustre nomen, et Catholicae Religionis bene- ficia uno eodemque tempore assidue propagat.

Hisce praeclaris decoribus nuntium remittere quaecumque coeteroquin sint privatae singulorum opiniones, Gallorum profecto audebit nemo : hoc enim idem esset, ac Patriam eiurare.

Iam vero populi cuiuslibet historia ineluctabili ratione demonstrat quod- nam elementum sit, quo eiusdem populi magnitudo civilis generatur, con- servatur, atque perficitur. Hoc vero si quando illum deficiat, tum nec auri uberior copia, neque armorum vis eumdem populum a morali occasu, ac fortasse etiam ab extrema ruina salvare poterit. Quis autem in praesenti non intelligit, hanc omnium Gallorum, qui Catholicam Religionem profi- tentur, potissimam esse debere sollicitudinem curamque, ut eamdem sartam tectam tueantur ; idque eo maiori pietatis ardore, quo magis inter ipsos- eadem christiana Religio perduellium Sectarum acerrimum atque omnino- implacabile odium subire cogitur ? In hac palaestra nec segnitiem in agendo, nec partium divisionem sibi unquam permittere licet : quarum prior igna- viam Christiano homine indignam argueret ; altera vero satis funestae im- becillitatis causa foret.

Atque hic, antequam ulterius progrediamur, calumniam meminisse iuvat vaferrime ab adversariis in vulgum sparsam, ut odiosis imputatio- nibus contra Catholicos atque in ipsam S. Sedem per ipsos delatis, fidem conquirant. Asseritur ergo, verum scopum vimque actionis Catholicis per Nos suggestae in suae Fidei defensionem, tamquam occultum praecipuumque motorem haudquaquam Religionis defensionem reipsa habere, sed ambitum potius civilem dominationem super laicum Principatum in Ecclesiam con- ferendi. Id quidem est satis vetustam calumniam iterum excire : eius enim inventio primis ipsis Christianae Religionis adversariis iure tribuitur. Enim- vero nonne fuit eadem ab initio contra adorabilem Redemptoris nostri Per- sonam ilicet concinnata ? Profecto : insimulabatur enim Ipse, sive quando animas sua praedicatione illuminabat, sive quando corporalibus, aut spiri- tualibus aegrorum languoribus divinae suae bonitatis thesauris medebatur,, ob politicas rationes id agere. « Hunc invenimus subvertentem gentem no- « stram, et prohibentem tributa dari Caesari, et dicentem se Christum « Regem esse » (Luc. XII. 2). « Si hunc dimittis, non es amicus Caesaris : «omnis enim qui se Regem facit, contradicit Caesari:.... Non habemus « Regem nisi Caesarem » (Io. XIX. 12-15).

Hae calumniae adamussim fuerunt, minis commixtae, quae mortis sen- tentiam a Pilato in Eum, que.m ille plus semel innocentem declaraverat, tandem extorserunt. Auctores vero'huius mendacii, aliorumque eiusdem generis, nihil omiserunt ut ea longe lateque per suos emissarios propa- gèrent : quemadmodum S. Iustinus Martyr hoc idem sui temporis Iudaeis exprobabat : « Tantum abest ut poenitentiam egeritis, postquam Eum a. «mortuis resurrexisse accepistis, ut etiam.... eximiis delectis viris, in.