S40 LITTERAE

LEO PAPA XIII.

ipsimet adversarii satis manifeste fatentur), eiusmodi separatio idem est, ac plena et integra politicae Legislationis ab ecclesiastica Legislatione et potestate emancipatio; imo etiam, quod ad Christianae societatis, seu Ec- clesiae, commoda, iura rationesque pertinet, absolutus contemptus ; atque ipsa demum propriae suae civilis existentiae abnegatio.

Hi nihilominus exceptionem quamdam hisce verbis conceptam statuunt: Si quando Ecclesia civi Ii libertate et legum praesidio, quibus omnibus vel minimis Galliae civibus communi iure frui permittitur, abutens, duplicata activitate ipsius propria, prosperos operae suae successus dare satagat; illico civile ipsum per se Galliae Regimen adveniens, seseque immittens, poterit atque omnino debebit omnes Catholicos Gallos ab ipso iure com- muni extorres declarare. Quae quidem omnia ut uno verbo complectamur; supremus horum hominum finis, atque animi votum, esset Societatis hu- manae, si fieri posset, ad Gentilitatem reditus : Ecclesiam civilis Domina- tus agnoscere renuit, nisi forte cum eidem illam exagitare placuerit.

Nos, Venerabiles Fratres, breviter quidem, sed tamen dilucide, si non omnia, at saltem praecipua capita explanavimus, circa quae catholici Galli, imo omnes sano iudicio praediti voluntatum coniunctioni atque concordiae sedulo studere debent, ut quoad adhuc possibile est, malis quibus Gallia afflictatur, aliquod remedium afferant, eiusque decus amplitudinemque denuo relèvent.

Haec autem capita sunt - Religio et Patria ; civilis Potestas et Le- gislatio; debita agendi ratio erga eamdem Potestatem, eamdemque Legi- slationem ; Concordatum, quod vocant ; civilis Principatus et Ecclesiae mutua separatio., - Nos equidem in spem adducimur, per horum capitum declarationem plenorumque bonae fidei hominum falsas opiniones disiicien- das esse, facilioremque redditum iri animorum concordiam, ac per ipsam, perfectam omnium istic catholicorum unanimitatem ad pugnandum pro Christo, qui Gallos diligit.

Quae nam cordis nostri consolatio, Venerabiles Fratres, cum Vobis ad hanc viam arripiendam animos addimus, Vosque huic nostrae invitationi docili mente respondere conspicimus ! Vos, Venerabiles Fratres, vestra auctoritate, vestroque, quo pro Ecclesia ac Patria prae ceteris flagrare videmini, adeo illustri zelo, huic eximio operi conciliandae pacis validum subsidium perferetis.

Nos item sperare volumus fore ut ii qui civili potestate praefulgent, haec nostra verba magni facere velint, quae Galliae prosperitatem felici- tatemque unice spectant.

Interim paternae nostrae in Galliam dilectionis pignus, Vobis, Vene- rabiles Fratres, vestroque Clero, atque omnibus Catholicis, qui sunt in Gallia, Apostolicam benedictionem libenter impertimus.

Datum Romae die XVI Februarii anno MDCCCXCII Pontificatus nostri XIV,