570 APPENDIX ctum fuerit occultum et non aliter.

Nam certum est nullum ius con-

cedere facultatem procedendi ad-

versus occulta delicta; quum vero

maximi sit momenti ut clerici non

ducant vitam inhonestam , hinc

Tridentinum indulsit Episcopis, ut

procedere possent contra eiusmodi

delinquentes modo extraiudiciali,ne

impuniti manerent. Hinc ex mente

Tridentini nullimode derogatum es-

set iuri communi quoad delicta

publica prosequenda poenis , sed

tantum quoad delicta occulta. Pro-

spexerunt Patres maxime prodesse

christianae reipublicae ne clerici

impuniti manerent dum occulte de-

linquerent, hinc quoad eiusmodi

crimina occulta censuerunt bonum

esse exceptionem constituere, ne

christiana respublica damnum cape-

ret modo irreparabili. Et dum in-

tegrum permansit ius commune

quoad publica delicta, quae facili

modo persequi Antistites possunt,

neque exceptionem ideo expetere

videbantur; eidem communi iuri

valent Episcopi ex Tridentino de-

rogationem afferre quoad occulta

crimina quoties necessitas vel pru-

dentia id consulat, aut alio modo

delinquens corrigi nequeat.

Opinio istorum congruit dispo-

sitioni instructionis, quae expressis

verbis iubet culpam seu delictum

esse debere occultum et grave, ut Episcopus uti hoc extraordinario

remedio valeat.

De modo determinandi occulti

indolem, placet quod scripsit Pie-

rantonelli Praxis fori ecclesiastici tit. 7 n. 10. «Inter tantam opinio-

num varietatem videtur naturam

delicti occulti definiendam esse non

iam in abstracto et absolute , sed

potius in concreto, inspecto con-

textu et mente loquentis. Age mo-

do: Tridentini Patres aiunt: etiam

ob occultum crimen... etiam extra- iudicialiter. Iam vero adverbio ex-

traiudicialiter de sui natura oppo-

nitur adverbium iudicialiter sicuti

occulto opponitur publicum. Ideo-

que cum patres iunxerint una si-

mul occultum et extraiudicialiter, tam late patet in themate unum

quam alterum; ne dicatur eos, non

obstante tam effraenata dispositione,

qualis est praesens cap. 1 Sess. 14

de reform, voluisse crimina , de

quibus sufficienter constat, manere

quandoque impunita. Et quoniam

alias demonstratum est iudicialiter

agendum esse quotiescumque spe-

ciales circumstantiae non obstant

quominus delictum etiam in con-

tradictorio iudicio probatum et di-

scussum existat, videtur tum solum

et semper delictum in praesenti

dici occultum cum intersunt dicta

obstacula: videlicet delictum occul-

tum in themate illud dicitur, quod

etsi in probatis extet per testimo-

nia, plenam fidem merentia, nedum

apud Episcopum, verum etiam apud

quoscumque prudentes iudices: ni-

hilominus vel i. haud probari pot-

est in iudicio, v. gr. quia testes

reformidant manifestari reo , vel

2. haud expedit formam iudicia-