§74 CIRCA TITULOS

rante incoeptam fuisse. Comperti quippe facti est huiusmodi praxim per plusquam tria saecula inibi in usu e^se : porro tanti temporis fluxus consuetudinem constituere, quam immemorabi- lem appellant, cuilibet innotescit. At vero consuetudinis imme- morabilis tanta est vis et efficacia, ut nedum titulum de mundo meliorem, verum etiam privilegium et si opus sit, beneplacitum apostolicum praesumere faciat, ceu tradit s. Rota passim, praesertim vero in decis. 624. n. 8 cor. Olivatio, et decis. 564. n. 11. cor. Ansaldo. Eadem tradit Card. De Luca disc. 32. n. 2. et 4. de Benef. Bonfin. de Iure Fidecommis. disp. 114. n. 31. Maxime vero quia ipsa haud, saltem colorato titulo, destituta manet, dicente Episcopo, eandem forte evolutione qua- dam facta, repetendam esse ex dispositione Concilii Limensis III a Concilio Mexicano adoptati atque a s. Sede approbati.

Verumtamen si non in vim iustitiae, saltem in gratiae vim huiusmodi Mexicana observantia benigna sanctione decoranda esse videtur. Iusta siquidem intercedente causa, Ecclesia utut mater benigna rigorem relaxare consuevit legum canonicarum, quae imperant absque congrua beneficii, aut patrimonii aut pensionis titulo ad sacros Ordines Clericos promovendos haud fore. Inter iustas vero causas recenseri primo loco potest loco- rum paupertas, ob quam Tridentini Decreta in Sess. 21 cap. 2. de Reform, silent. Nec desunt exempla in quibus causa cognita et re perpensa pluries Sedes Apostolica dispensare censuit.

Quod tamen casui nostro apprime aptari videtur, est Breve listi V ad Patriarcham Venetiarum, quod reperitur in Synodo Veneta anno 1592 coacta, quo concessit ordinare Clericos in sacris, titulo Servitii Ecclesiae. In hoc autem legitur : « Nos « igitur singularum Ecclesiarum id exponendum necessitatibus, « utilitatibusque providere desiderantes, Fraternitati tuae, ut « omnes et singulos dictae civitatis Clericos, quos vita, mori-

« bus etc etiamsi titulo beneficii Ecclesiastici, vel pen- « sionis annuae non sint provisi, aut patrimonialia, aliaque « bona non possideant dummodo alicui Eccles iae . . . . de con- « sensu eiusdem Ecclesiae Rectoris fuerint adscripti ex quarum « servitio et eleemosynis a piis Christifidelibus elargiendis ali-