Appendix IF 577

deplorabantur, non modo non obviasset, verum etiam latiorem adi- tum aperuisset. Tertio manifestum est ex ipsa constitutionis simplici lectione, Benedictum X I V noluisse in ea novum ius constituere, sed illud quod iam vigebat in mentem revocare ; unde est, quod aucto- ritati ibi innititur veterum scriptorum, veterumque decisionum, ac denique praecepit, eiusmodi controversias ad normam decreti Ur- bani VIII die 14 augusti 1627 editi esse definiendas. Iam vero quod- nam illud sit ius, quod hac de re inter Urbanum ac Benedictum viguit, omnes docent classici scriptores, qui eo temporis intervallo vixerunt, quique scientia iuris canonici iure meritoque repraesentant ; Gonzalez in leg. 3, de Clandest. Despons., n. 8; Reiffenstuel, eod. tit., n. 60 et tit. de foro comp., n. 22 ; Schmalzgrueber, tit. de Clan- dest. Despons., n. 150 ; Pirhing, eod., n. 19 sub finem, Pichler, eod., n. 18 ; Engel, eod., n. 12; Viestner, eod., n. 45 ; Schmier, p. 3, de Sponsal, cap. 5, n. 97; Barbosa, de officio et potestate Episc, p. 2, alleg. 32, n. 68, et pluribus antecedentibus et sequent, etc., quibus pudet non addere Sánchez, de matrim., lib. 3, disp. 23, n. 12, qui, licet paucos ante Urbanum annos scripserit, toto tamen intervallo, de quo dixi, ad hanc usque ipsam aetatem, in hac materia de matri- monio, tum in foro, tum apud scriptores principem semper locum obtinuit: quorum quidem omnium unanimis doctrina est, quasi domi- cilium ad matrimonium valide contrahendum, non quidem uno mense, sed per huiusmodi habitationem acquiri, quam comitetur animus eam continuandi per maiorem anni partem. Quarto ex impli- cita ipsius Benedicti X I V declaratione manifèste apparet, eiusdem mentem nullo pacto eam fuisse, ut uno mense quasi domicilium revera acquiri posset. Etenim posteaquam ea verba scripsit, quae caliginem aliquorum mentibus effuderunt, nimirum : Post haec neces- sarium fore censemus, nonnihil adiungere, ut in propatulo sit, quid- nam requiratur ad quasi domicilium adipiscendum. Verum hac in re non alio pacto responderi potest, nisi quod antequam matrimo- nium contrahatur, spalio saltem unius mensis, ille qui contrahit, habitaverit in loco, ubi matrimonium celebratur, cum reliquis quae ex Fagnano affert, protinus haec, quae sequuntur subdit: Dubitari autem posset, num ad quasi domicilium acquirendum, matrimonii causa, non solum requiratur praecedens habitatio, verum etiam sub- sequens ad aliquod temporis spatium cui quidem dubio ita illico respondet. Verum, cum observaverimus, subsequentem habitationem, ab iis Auctoribus, qui hanc tractarunt materiam, tamquam magni momenti adminiculum reputari, ut longum domicilium quaesitum dicatur, nihil vero de illa praescriptum fuisse a Concilii Congrega- tione in adducta paulo ante definitione penes Fagnanum, nolumus hac de re quidquam novi decernere. Quae quidem omnia inepta et absurda essent, si hac ipsa constitutione iam ipse decrevisset, ut totum domicilii tempus uno illo mense concluderetur, quo alteruter

Acta, tom. XI, fase. CXXXII. 37