586 HISPANIARUM ETC.

niti: - et 3. Censuram meam et iudicium super argumentis in causa et super sensum qui probabilis mihi videtur Constitutio- num Pontificiarum.

Contentio pro parte Episcoporum. Argumentum palmare ipsis est Breve Gregorii XIII « Exposcit debitum », cuius obli- gatio declaratur etiam et corroboratur per legem decimam Tit. IX lib. I Collectionis, vulgo Rieopilaeion de leges de los reinos de las Indias. Haec Constitutio Gregoriana decrevit cau- sas universas regionum illarum, ibi terminandas esse etiam in gradu appellationis, et insuper iudicia omnia eorumdem loco- rum, contra ordinem per ipsam stabilitum intentata vel inten- tanda irritavit et annullavit. Quapropter Episcopi in toto illo territorio hanc iurisdictionem privilegiatam tenuerunt et a sae- culis pacifice exercuerunt; minime enim ei derogatum fuerat per Breve Clementis XIV, quo institutum fuit tribunal Rotae. In hoc Brevi sublata quidem apparet iurisdictio Auditoris Nuntii apostolici matritensis, cui sufficitur novum tr ibunal , sed ne verbum reperitur quod ad ius Episcoporum in regionibus ultra- marinis referatur, nec clausula ulla, iuri per Breve « Exposcit » introducto derogatoria. Sicut in pacifica possessione fuerunt ante editam Clementis XIV Constitutionem, ita post ipsam per- manserunt, cuius indicium est quod nuperrime finita fuerit ab Episcopo Portoricensi causa quaedam divortii ad normam Con- stitutionis Gregorianae.

Sed neque Romani Pontifices Innocentius X in Brevi 26 Sept. 1644, nec Clemens XII in illa Feb. 1736, et alii qui facul- tates Vicarii Generalis Castrensis definivere, quidquid iuri Gre- goriano contrarium statuere; et quamvis Rex Carolus III per ordinationem 2 Oct. 1784. (Leœ 4 tit. 5 lib. 2. Novissima Rieo- pilaeion) statuerat quod tribunal Rotae Matritensis cognosceret de appellationibus et recursibus Vicariatus Generalis Castrensis et conservaretur in usu facultatum et iurisdictionum a Sede Apostolica obtentarum, non ideo iudicandum est per hanc le- gem quidpiam derogatum fuisse privilegiatae iurisdictioni ultra- mar inarum per Breve «Exposc i t» introductae, neque Legi IO, tit. 9, lib. Î Collectionis Recopilación. Nam paullo post datam Caroli III ordinationem, cum appellatum fuerit ad Rotam Ma- tritensem a quodam Peruano, Archiepiscopus illius regni hanc appellationem denegavit, et eius modum agendi approbavit rex, qui, praeterea per suam ordinationem 17 Oct. 1789 (forsitan 1788)