est, scilicet matrimonii libertatem tueri, tum quia genus masculinum foemineum complectatur.

Etenim lex tridentina loquitur evidentissime de raptore et rapta;

de raptore qui raptam in uxorem

habere velit; de raptore qui te- neatur mulierem raptam arbitrio

iudicis decenter dotare; ergo lo- quitur de duabus personis, quarum una sit masculini sexus, altera fce- minini; prima vero rapiat alteram et alio abducat ; in lege autem apertissima interpretatio locum non habet.

Neque ad illam sententiam am- plectendam fine, seu motivo legis adducimur; etenim, primo', lex odiosa non est extendenda de casu in casum neque ob paritatem ra- tionis; secundo, raro admodum contingit ut viri rapiantur; leges autem conduntur de iis quae fre- quenter accidunt; tertio, quia non quilibet finis sub lege odiosa com- prehenditur, sed ille tantum qui a Legislatore intenditur, quique verbis legis latae circumscribitur, sin minus lex odiosa et extende- retur de casu in casum, et vix a favorabili distingueretur; at mentem

231

(1) Primam sententiam alias inter defendit Clericati Decisiones Sacramen-

tales, lib. VI, Decis. 33, n. 20 hac motus ratione: «Quia mulier quae obsidetur

» domi, amittit suam libertatem,'patitur violentiam, et censetur esse in manu eius,

y> cuius satellites aut sicarii domum obsident; idcirco donec ab illa obsessione non

» liberetur, non potest valide matrimonium contrahere cum illo, a quo obsidetur. »

Aliam Sententiam vero defendit Billuart Tractatus de temperantia, diss. VI,

art. IV, § II, dic. Io. u Existimo verba Concilii posse etiam sano sensu intelligi

» de violentia illata absque abductione de loco in locum; et nullus dubitat, quin

» sit raptus dirimens matrimonium, si quis v . g . puellam peregrinantem, aut extra

» domum paternam existentem, vi detineret in loco ubi illa occurrisset, causa con-

Patrum Tridentinorum fuisse ra- ptum mulierum tantummodo im- pedire ex eo constat quod ipsi de raptu, in praesenti casu sensu et modo obvio loquuti sunt; raptus autem in praesenti casu commu- niter intelligitur et est: violenta abductio mulieris matrimonii ine-

undi causa.

Qua de causa Tridentini Patres de viri raptu nec locuti intelli- guntur; at absonum est, sub lata lege comprehendere casum velle, quem non comprehendisse legisla- tores deprehenduntur. Demum do- ctissimorum Theologorum et Cano- nistarum hanc esse sententiam omnes norunt, ita ut piaculum sit ab ea recedere.

2. Excludenda pariter illorum sententia videtur, qui latae excom- municationi subiiciunt illos^ etiam viros, qui mulierem non rapiunt, nec ad alium locum abducunt, sed eam domi suae commorantem ob- sident ne alio abire possit, vel eam viri domum qualibet ex causa, ex. gr. urbanitatis, adeuntem detinent, ita ut ad proprios lares remeare non possit. (1)

Etenim in citatis casibus deest