638 Index generalis

Siquidem omnis cautela atque diligentia adhibenda sit ad hoc ut veritas colligatur, fraus et error exulent, quantum humana fragilitas patitur, quum agatur de dissolutione matrimonii, quod coram Deo magnum est sacra- mentum, pag. 145.

Haud officit ad matrimoniii dissolutionem obtinendam, quod multos post annos reclamatum fuerit; nam constito per inspectionem de mulieris virginitate, semper reclamare et viri impotentiam alligare uxor valet, ibid.

Certum est viri impotentiam, quum evincta fuerit, dirimere matrimo- nium, si hoc praecesserit; quae si respectiva sit, matrimonium dirimit respectu illius vel illarum personarum, respectu quarum impotentia datur; si autem absoluta fuerit, matrimoniumque praecesserit, illud dirimit respectu omnium, ibid.

Inter impotentiae causas recensetur atrophia seu alicuius partis humani corporis consumptio et ariditas ; qua fit ut corpus, vel aliqua corporis pars amplius nutrimento'hon fruatur summaque afficiantur macie, ibid.

Ex ipso iure nullum est matrimonium vi et metu initum; quia si ex sese irritum non esset, amplius a iudice rescindi nequiret, utpote quod ex divino iure perpetuum inducat vinculum, pag. 348.

Non omnis tamen metus sufficit ad dirimendum matrimonium; sed talis esse debet, qui cadat in virum constantem, et per quem consensus ab actu contrahendi omnino remotus probetur, pag. 349.

Matrimonium nullum ex impedimento vis et metus occulto, iuxta Tri- dentinas solemnitates contractum, revalidan potest, purgato metu itera- toque coniugum consensu, quin oporteat illud denuo contrahi cum eisdem solemnitatibus, ibid.

Huius facti ratio in hoc posita est, quod matrimonium nullum ex occulto impedimento habeatur uti validum in foro Ecclesiae; proinde non requi- ritur, ad idem convalidandum, Parochi et testium praesentia; quae a Tri- dentino praescripta fuit ea solum de causa, ut gravia vitarentur peccata ex clandestinis nuptiis promanantia, ibid.

Vis et metus naturae legibus opponitur, quae volunt unumquemque libere agere, ut obligatio firma enascatur; divusque Thomas ipsis paren- tibus potestatem adimit obligandi filiam ad nubendum alicui determinatae personae, ibid.

Quum homo sit liberae conditionis, nequit a parentibus per vim obstringi ad tale ineundum matrimonium quod est quaedam perpetua ser- vitus; ast iuxta regulam iuris velle non creditur qui obsequitur imperio patris vel domini, pag. 350.

Matrimonium nullitatis vitio infectum renunciandum est, quoties iuri- dice evinctum fuerit, impotentiam eiusdem matrimonii celebrationem prae- cessisse, pag. 438.

Nam quamvis actus carnalis copulae non sit de essentia matrimonii, attamen potentia ad hoc pertinet ad matrimonii essentiam, quia per matri- monium datur utrique coniugum potestas in corpore alterius, respectu car- nalis copulae, ibid.

Neque sufficit ad evincendam viri potentiam, posse eumdem claustra invadere pudoris, eo quod ad matrimonii valorem, sive ad hoc ut vir et mulier in carnali copula fiant una caro, requiritur seminum commixtio, ibid.