646 COLONIEN.

bitationis mutationem ex parte ancillarum, mercenariorum et pauperum, parochus, in cuius parochia sponsa habitat, dum proclamationes expetit, eius matrimonio assistere possit, etiamsi sponsa tempore proclamationum in aliam parochiam eiusdem civitatis transmigret. Quem usum a parochis Aquisgranensibus anno 1840 renovatum, Vicarius generalis Archiepiscopalis die 14 Novembris 1840 tamquam valori matrimoniorum faventem approbavit. Utilis sane est talis dispositio quaque valor matri- monii non raro salvaretur. » Hactenus suppl. Arch. Colon, in fol. p. 3. Longe alio modo res sese habet in praxi civitatis Posnaniensis.

Etenim praxis illa recenti tempore videtur fuisse inducta, praeterea sine interventione et approbatione aut delegatione Or- dinarii, sed mere privata conventione parochorum, nullo instru- mento publico confecto de negotio transacto, ita ut successores parochorum ignorare potuerint, talem licentiam esse datam, ne- que intentionem habuerint, similem licentiam aliis parochis ci- vitatis concedendi. Denique nulla fit mentio facultatis concessae etiam subdelegandi. Quare universa ista praxis Posnan. fuit aliquantisper informis, confusa, periculis invalide assistendi ma- trimoniis exposita. Quae pericula videntur esse magis remota, si ipso statuto Episcopi sive ex legis dispositione datur parochis facultas delegata assistendi etiam cum iure subdelegandi, uti factum est in civitate Coloniensi.

Denique manifestum est, ex ipsa sententia S. C. C. utram- que causam omnino esse distinctam. Nam si in similibus causis idem iudicium est ferendum (cfr. cap. 19 X de sent. et re iud. (II.- 27), sane in causa proposita ab Archiepiscopo Coloniensi idem responsum fuisset dandum atque in causa Posnaniensi; at S. H. C. non repetiit prius iudicium neque respondit : « Detur decretum in causa Posnaniensi », neque alia simili formula usa est, sed rescripsit : « Dilata etc. » ergo in ea videtur fuisse opi- nione, circumstantias atque conditiones utriusque praxis ita esse distinctas, ut idem iuris responsum saltem per definitivam et magistralem sententiam etiam in causa Coloniensi dari non possit.

II. RESPONSIO CANONICA.

ANIMADVERSIONES PRAEVIAE. Cum dubium proponitur, an « valeat in casu » mutua illa et generalis delegatio parochorum