650 LITTERAE

nae societatis amici spectare profecto debent. Id nimirum in nostra encyclica Epistola amplissime demonstravimus.

Sed scopo semel praestituto, admissâque eiusdem assequendi necessitate, quaenam ad hanc animorum coniunctionem certo obtinendam adminicula erunt? Id Nos aeque in eadem Episto- la satis explica vimus, atque iterum, ne quis forte circa nostras praeceptiones decipiatur, idipsum hic edicere Nobis placet. Ex his ergo adminiculis unum est, « sine ulla animi dubitatione, sincera ac plena fide, quae hominem christianum decet, civilem Potestatem, qualibet tandem forma reapse constituta existat, ac- cipere ac sponte subire». Ita acceptum in Gallia fuit p r imum Imperium post horrendam cruentamque anarchiam: atque ita cetera Regimina sive Monarchica, sive Democratica, quae ad hunc usque diem istic subinde contigerunt.

Huius vero acceptionis ratio est ipsum commune humanae societatis bonum, quod omne aliud bonum praecellit: hoc enim est eiusdem societatis principium efficiens, atque elementum conservans; ex quo fit, ut quilibet verus civis illud velle et cu- rare quoquo pretio debeat. Iam vero ex hac necessitate com- mune bonum comparandi f irmandique, tamquam ex proprio proximoque fonte civilis alicuius Regiminis necessitas deriva- tur; quod supremo societatis seu Nationis scopo obtinendo sese accommodans, eo multiplices subditorum voluntates, quas manu sua quodammodo, velut mergites, constrictas tenet, sapienter ac constanter dirigat. Quando igitur in aliqua hominum Socie- tate aliquod Regimen constitutum existit, et reapse agit et agno- scitur, commune eiusdem societatis bonum huic Regimini se quodammodo colligatum sentit, et istud qualecumque sit, hac ipsa de causa excipiendum ab omnibus est, ac subeundum. Ob hanc potissimum rationem, atque hoc nimirum sensu Gal- liae Catholicis ediximus: Rempublicam excipite, videlicet con- stitutum Regimen ac penes vos consistens: illud reveremini, eique tamquam potestatem, quae a Deo est, praeseferenti, sub- iecti sitis.

Sed quidam homines ad politicas factiones invicem contra- rias pertinentes, atque eodem tempore sinceri catholici istic re- periuntur, qui ut rum verba nostra recte intellexerint, nec ne, nondum a se rationem ipsi repetierunt. Eadem tamen adeo sim- plicia ac perspicua erant, ut falsae interpretationi locum dare haud posse viderentur.