6o6 COLONIEN.

postularunt. Quare si isti sponsi postea parocho derelicti interim domicilii in ecclesia sese sistant ad contrahendum matrimonium, is certa scientia scit, sese aut iure proprio aut iure delegato ad assistentiam esse competentem.

Neque excipi potest, parochum assistere « cum persuasione iure proprio et ordinario agendi ». Nam talis suppositio fieri pos- set, si parochus plane ignoraret istud factum frequentis transmi- grationis ex una parochia in aliam, propter quod parochi Or- dinario approbante conventionem inierunt. Qua conventione et praxi existente, parochus non assistit cum intentione restricta ad ius suum ordinarium et proprium, sed potius pro universa sua facultate quam habet, ut actus sit validus.

Etenim parochi rhenani in rebus agendis versatissimi, non solent esse homines adeo simplices, ut pro diversitate sponso- rum ne in suspicionem quidem veniant, agi de matrimonio in conventione contento. Denique aliunde constat, assistentiam pa- rochi in celebratione matrimonii non esse actum ordinis vel iurisdictionis, sed officium testis qualificati. Cfr. Sanche/ 1. c. n. 8., Feije 1. c. n. 286, 294. Rigorosa igitur principia de delegatione potestatis iurisdictionis nequeunt simpliciter et absolute applicari licentiae datae ad assistentiam in matrimonii celebratione, atque v. g. S. C. C. 9 Sept. 1684 rescripsit, matrimonium valide esse contractum coram sacerdote assistente ex mandato Episcopi, quem per errorem proprium parochum esse existimavit. Cfr. Girali Ii 1. c Quin imo etiamsi illa potestas assistendi diceretur iu- risdictio, non multum efficeretur in casu. Nam sicut Episcopus, qui ex iure Tridentino modo iure ordinario et delegato, modo iure tantum delegato procedere potest, valide iurisdictionem suam exerceret, si per errorem theoreticum existimaret, se iure suo ordinario uti posse, ita etiam parochus in casu non ageret in- valide, quoniam error iste theoreticus non excludit voluntatem et intentionum applicandi potestatem delegatam, nisi diserte et expresse hoc fiat, ut accidit in Calvinista, qui errorem suum theoreticum de iure solvendi matrimonium tanquam expressam conditionem in pactum deducit. Huiusmodi supposita intentio in parochis restringendi suam facultatem assistendi ad solum ius ordinarium stante illa conventione est plane absurda hypothe- sis; ergo parochi Colonienses atque Aquisgranenses utuntur uni- versa sua potestate, quam habent etiam per statutum et ordi- nationem -Ordinarii" (cfr."Sánchez 1: e. n. 3), ut validum celebretur