COLONIEN. 659

pter translationem domicilii solus est proprius parochus, unice competens est parochus parochiae a sponsis derelictae, in qua habita runt eo tempore, quo a parocho proclamationes peterent peragendas neque competens manet indefinito quodam tempore, ut patet ex specie facti. At manifestum est, in antiqua parochia melius illos sponsos cognosci quam in nova, facilius ibidem de- tegi impedimenta, plenius antiquum parochum de universo ne- gotio esse instructum, quam novum, in cuius parochia sponsi forte a duabus vel tribus hebdomadis commorantur. Quod quam verum sit, patet ex praxi in istis regionibus pariter recepta, tantum in parochia derelicta fieri proclamationes matrimoniales, si sponsi infra mensem in nova parochia commorentur. Cfr. Schneider, Manuale sacerdotum II, p. 336. « Si nondum sex menses praeterlapsi sunt, ex quo vetus domicilium reliquit et simul in novo domicilio nondum per mensem integrum habi- tavit, solummodo in veteris domicilii parochia fiunt proclama- tiones, licet copulatio pertineat ad novi domicilii parochum. » Accedit illa praxis, supra 'ex rituali Viennensi relata, ubi idem fere, quod Coloniae et Aquisgrani permissum est, ex praescri- pto ritualis atque delegatione Ordinarii fieri debet sci. copulatio intra certum tempus coram parocho domicilii derelicti est per- agenda. Si consuetudo ista in maioribus civitatibus non esset practica et conveniens, sine dubio proprio statuto ritualis Vien- nae « intra septa » non fuisset praescripta. Neque res nova et insolita fit in casu, cum non raro in iure adoptètur principium, illum superiorem in negotio quodam canonico manere compe- tentem, cui manum iam apposuit, licet interim ortae sint cir- cumstantiae ipsius iurisdictioni contrariae. Hinc v. g. etiam in causis matrimonialibus postquam citatio iudicialis intimata est, mutatio quoad coniugum domicilium facta mutationem respectu iudicis competentis minime operatur, ut constat ex cap. 19 X de foro comp. (II. 2.) Cfr. quoque Inst. Em. Card. Rauscher § 96. Quod igitur in exemplo allato fit ipsa iuris dispositione, id in casu nostro congrua delegatione suppletur.

At restat difficultas, praxi coloniensi parochum proprium non iam esse exclusive competentem nimiumque multiplicari ad arbitrium parochorum numerum delegatorum. Quae ratio, si quam vim habet, ad summum urgeri potest contra liceitatem praxis, contra validitatem vero est inefficax. Ubi quaeso nume- rus delegatorum est maior magisque indeterminatus quam eo