666 COLONIEN.

passim scriptores antiqui et recentiores citra ullam controver- siam. Cfr. supra refutat argum. III.

II. S. C. C. ad quaestionem : « An licentia contrahentibus nominatim designatis a parocho concessa in scriptis, ut matri- monio inter se celebrando quemvis sacerdotem eorum arbitrio- adhibere possint, censeatur sufficiens ad validitatem matrimonii, cui alius sacerdos vigore eiusdem licentiae interfuit ? » d. 15 Iun. (1589) teste Fagnano, Comment, lib. IV tit. 3 cap. 2 n. 32 respon- dit: « Sufficere nota praecipue doctrina Card. Zabarella post Zenzel. Paul. Steph... » Cui responsioni consonae sunt declara- tiones datae in caus. Compost, s. Luc 19 Sept. 1744, in caus. Tricaricen. 27 Iun. 1733, in caus. Bosanen. 28 Nov. 1789, 19 Dec. 1795, in caus. Turritan. 19 Dec. .1795, in quibus S. C. C. non obstante generali et illimitata delegatione, saltem valorem matrimoniorum sustinuit. Iam vero in casu, ut patet ex specie facta, delegatio est minus vaga minusque generalis et illimitata quam in causis allegatis; ergo nisi S. C. C. novam quandam theoriam et doctrinam sequi velit, quam in causis decidendis hucusque non adoptavit, saltem valor praxis Coloniensis et Aquisgranensis est sustinendum.

III. Ultimo loco in fol. p. 6 sq. etiam ex eo confirmatur praxis in casu, quod teste Rmo Archiepiscopo Coloniensi iam ab immemorabili tempore vel saltem multis abhinc annis vigeat. Quae ratio vi probandi non esset destituta, licet ageretur de con- suetudine contra caput « Tametsi ». Sunt auctores, qui absolute et simpliciter negant, contra decreta disciplinaria Concilii Tri- dentini consuetudinem non posse induci. Ita v. g. Bouix, De principiis iuris canonici p. 399 sq. aliique canonistae. Quamvis haud difficilis esset demonstratio, istam sententiam labilibus in- niti fundamentis atque contrariam sententiam, quam tenent v. g. De Angelis, Praelect, iur. can. lib. I tit. 4 n. 12, Aichner 1. c § 17 atque imprimis praeclare probant Acta theologica Oenipon- tana tom. VI (a 1822) p. 438 sq. 608 sq., omnino esse praefe- rendam, tamen a generali illa quaestione hoc loco discutienda convenienter abstinetur. Nam vel ipsi patroni rigidioris senten- tiae illam minime indiscriminatim ad consuetudinem immemo- rialem extendere audent, sed in casu nostro ageretur de con- suetudine immemoriali, cui merito aequiparatur centenaria; porro Benedictus XIV, qui ut doctor privatus in severiorem in- clinat opinionem, aperte concedit, decreta disciplinaria Concilii