674 Appendix II

lex divina positiva quae matrimonium etiam ratum indissolu- bile declarat (PALMIERI, S. L, de Matrimonio christ., ed. altera,

th. 16 et seq.).

67. ¡amvero relaxare legem positivam divinam solius est Romani Pontificis Christi Vicarii.

SUAREZ (de legibus, lib. io, cap. 6) ad quaestionem : «An possit aliquis in lege nova dispensare »., respondit : « Si..... talis potestas est in hominibus solum esse potest in pastoribus Ecclesiae; ergo maxime in Summo Pontifice, nam in illo est suprema spiritualis iurisdictio..... Unde de caeteris Episcopis infra Pontificem communis sensus doctorum videtur esse, nul- lum eorum posse dispensare in iure evangelico, ut statim videbimus. Et ratio reddi potest, quia licet potestas haec esset necessaria Ecclesiae, non esset necessaria Episcopis; quia existens in Summo Pontifice sufficeret... Denique regula iuris generalis est maiores Ecclesiae causas ad Petri Sedem esse referendas ».

68. Quamvis autem SUAREZ (I. c.) ad propositam quae- stionem, post allatas DD. sententias, qui sunt pro affirmativa sententia, concludat cum aliis DD.: «Est ergo tertia et com- munis theologorum sententia absolute negans legem Christi esse dispensabilem etiam per Pontificem », et neget exempla quae afferuntur a fautoribus priorum sententiarum, sc. dispen- sationem in iuramentis, votis et matrimonio rato, favere eo- rumdem opinioni, « quia cum illa dispensantur non relaxatur aliqua lex divina, sed materia eius subtrahitur » (I. c., n. 20); tamen ne quaestio fiat potius de nomine quam de re, in so- lutione matrimonii, si non habetur proprie dicta dispensatio, habetur certe, uti vidimus, aliqua legis evangelicae relaxatio.

69. Neque difficultatem facit, quod a SUAREZ in eodem gradu ponatur solutio matrimonii rati et non consummati et solutio votorum, a quibus iure ordinario etiam Episcopi dispensare possunt; nam utriusque solutionis magna est dif- ferentia : quamvis enim, uti vidimus, in utroque habeatur