Appendix II 6 7 5

abrogatio facti, tarnen in solutione rati abrogatur factum iuxta legem votorum, e contra in sqlutione matrimonii rati, abro- gatur factum, sed contra legem indissolubilitatis matrimonii; quare ut abrogatio facti legitima sit, requiritur ut relaxetur pro eo casu particulari lex universalis indissolubilitatis, et quidem sive a Christo qui eam tulit et tam solemniter pro- clamavit Quod Deus coniunxit homo non separet (Matth,

xix, 6), sive ab eius Vicario. 70. Praeterea solutio votorum privatorum ( i ) , de quibus

solum hic potest esse quaestio, respicit factum internum et in praxi frequentissimum: unde, ut animarum bono provi- deatur, facultas ab iisdem dispensandi et quideny iure ordi- nario competit non solum Episcopis sed etiam omnibus aliis praelatis inferioribus qui iurisdictionem habent in foro externo, et ex privilegio confessariis regularibus, e t c ; e contra solutio matrimonii rati respicit factum externum, quo homines con- stituuntur in statu particulari in ipsa Ecclesiae societate, cu- ius proinde regimen pendet ab eo qui caput est societatis.

71. Caeterum, hic agitur de quaestione non mere cano- nica, sed quae ad revelationem spectat; agitur enim de pote- state solvendi matrimonium quod iure divino est indissolubile.

Atqui in huiusmodi quaestionibus traditio praesertim, seu Doctorum consensus maxime attendendus est.

72. Iam vero omnes DD. qui occasionem habuerunt de huiusmodi Episcoporum potestate loquendi, omnes conveniunt in asserendo, Episcopos nullimode hac potestate frui.

73. Verum quidem est, quod nonnulli ex his huno pote- statis defectum tribuerunt saltem probabiliter reservationi sive expressae sive tacitae Romanorum Pontificum, uti MENDO et

( i ) Vota dicuntur privata in opposi t ione ad publica, sc. ad vota acceptata

ab Ecclesia, 'quae acceptare solet vota sive cura effectu irritante, et tunc vota

dicuntur solemnia, sive absque effectu irritante, et tunc dicuntur simplicia (Const.

Leonis XIII Conditae, sexto Idus Decembris 1896; cfr. nostrum Manuale Theo-

logiae Moralis, ed. III, pag. 86).