292 » suris et poenis innodamus et inno- » datos fore declaramus superiores » immediatos, ac provinciales et » generales praedictorum Ordinum, » Congregationum et Societatum, » etiam Iesu, qui eorum respective » subditos in praemissis vel circa » ea etiam pro una vice quomodo- » libet delinquentes, saltem per » amotionem illorum a locis com- » missi per eos delicti, non puni- » verint ; a sententia vero excom- » municationis huiusmodi per su- » periores, vel alium seu alios quos- » eumque, etiam quavis facultate » suffultos, nemo ex praedictis de- » linquentibus absolvi possit, prae- » terquam in mortis articulo, nisi » lucris huiusmodi prius restitutis. »

Eiusmodi excommunicatio cum latae sententiae sit, nullo pacto in Constitutione Apostolicae Sedis con- clusa videri poterat, cum expresse renovata non fuerit; sed neque infra illas censuras, quas Pius Papa IX immotas servari voluit per eiusmodi exceptionem. « Quae vero censu- » rae sive excommunicationis, sive » suspensionis, sive interdicti Nostris » aut praedecessorum nostrorum » Constitutionibus aut sacris cano- » nibus praeter eas, quas recen- » suimus, latae sunt, atque hactenus » in suo vigore perstiterunt sive »pro Romani Pontificis electione, » sive pro interno regimine quo- »rumcumque Ordinum et Inslitu- » torum Regularium, nec non quo- »rumcumque Collegiorum, Con- » gregationum, coetuum locorum-

» que piorum cuiuscumque nominis » aut generis sint, eas omnes firmas » esse, et in suo robore permanere » volumus et declaramus ».

Lata enim contra missionarios mercaturam aut negotiationem in Indiis et America exercentes ex- communicatio ad nihil eorum per- tinet, quae Pius IX in testimonio supra relato recensuit; abrogata ergo censenda erat iure optimo.

Attamen anno 1872 Pius Papa IX a Supremis Inquisitoribus de re interrogatus latam excommunica- tionem firmam esse voluit, iussitque ut per S. Congregationem de Pro- paganda fide Epistolae circulares ad locorum Ordinarios mitterentur, quas dedit die 29 Martii 1873. Ita porro leguntur in Actis S. Sedis, Vol. VII. pag. 317.

« Cum a Suprema S. Inquisitionis » Congregatione dubium fuerit ex- » positum an post Constitutionem » Apostolicae Sedis editam a SSmo » D . N. Pio div. prov. PP. IX. » quarto idus Octobris 1869 adhuc » vigeant censurae latae sententiae » contra Ecclesiasticos et Missio- » narios mercaturae in Indiis Orien- » talibus operam dantes in Consti- » tutionibus urbani VIII Ex debito »die 22 Februarii 1633, et Cle- » mentis IX Sollicitudo die 17 Iulii » 1669 editis comminatae, EE. PP. » Inquisitores generales in Congre- »gatione habita Feria IV, 4 De- » cembris 1872, cum considérassent » reservationem aut exceptionem » factam ad paragraphum : Quae