tia ab incurrenda suspensione ex-

cusari; quidquid enim dicatur; et-

iam in ignorantia affectata, qua quis

apposite vult legem ignorare ut

liberius peccet, nescitur lex et poena

apposita; quam si quis sciret a lege

transgredienda retraheretur, ut

prorsus hoc in loco, in quo non

est Episcopus titularis supponendus

eligere propriam suspensionem a

Pontificalibus per annum, ut cle-

ricalem tonsuram alicui conferat,

hic enim potius mentecaptus quam

sano iudicio instructus dici deberet.

Quod ne dicamus, affirmandum est

eum nescisse, sit etiam ratione af-

fé ctatae ignorantiae, vel supinae,

saltem poenam adnexam, sin minus

cum tanto suo incommodo et de-

decore illam transgredi cavisset.

At qui quomodocumque legem

et poenam adnexam ignorat, prae-

sumptionis culpa non est incu-

sandus. Ergo neque censura inlata

ob praesumptionem.

Quo in loco notandum est, non

esse circa ignorantiam afïectatam

idem proferendum iudicium de eo

qui vult apposite legis praecepta

ignorare ut liberius peccet, qua

de causa in his voluntarium magis

intensum iudicari debet, et eum

qui legem aliquam vult ignorare

cuius transgressio^ adnexa sit quo-

que poena temporalis; in his enim,

ut praesumere dicantur, suppo-

nenda est perfecta legis et poenae

adnexae cognitio ; cum enim ne-

mo prudens propria damna velit,

si hic poenam adnexam legis

449

29

transgressioni agnovisset, cavisset

eam transgredi; (atque hinc vide-

mus transgressores legum huma-

narum id unum efficere, ne in

legis transgressione detegantur ;

idque ea de causa ne poenam in-

currant). Nemo autem negaverit

quod qui tali ducitur animo, prae-

sumere dicendus non est : Id autem

in Tridentino capite evidens quo-

dammodo est. Etenim idèo Epi-

scopi titulares in Dioecesi nullius

ordinationes huiusmodi peragunt,

quia noverunt in alterius Dioecesi

eas peragere non posse sine Ordi-

narii illius loci expressa licentia.

Putant ergo, in locis nullius Dioe-

cesis se neque eiusmodi lege, ne-

que adnexa poena teneri; sin minus

ad quid in nullius Dioecesibus ca-

thedram episcopalem erigere?

Ergo hi titulares Episcopi poe-

nam legi adnexam incurrere no-

lunt; ergo in his praesumptio in

lege transgredienda non reperitur;

si enim novissent adnexam poenam,

cavissent legem transgredi. Utique

peccant, quia eorum ignorantia

crassa est vel affectata, et inqui-

rere tenentur; at nos non loqui-

mur de peccato, sed de censura

suspensionis, quam in praesumentes

tantum Tridentini Patres tulere.

Superest ut inquiramus an eius-

modi suspensio in Episcopos titu-

lares lata reservata , nec ne s i t ,

et cui.

Clarissimus de Varceno Theol.

Mor. Tom. 2, pag. 543, 2 affir-

mat, hanc censuram Ordinario re-