390 A P P K N P S X X I

vara habuerunt in pontificiae ditio- nis invasione, scilicet de formaliter invadentibus ; ac demum excom- municatos declarat eos omnes, qui nefariam in praedictis Pontificiae ditionis provinciis rebellionem, et earum usurpa ti onem, occupationem, invasionem et alia huiusmodi, vel eorum aliqua perpetrarunt, itemque ipsorum mandantes, fautores, ad- iutores , consiliarios , adhaerentes vel alios quoscumque praedictarum rerum executionem quolibet prae- textu, et quovis modo procurantes, vel per seipsos exequentes maiorem excommunicationem. .. incurrisse : Porro milites qui conscrictione coa- cti , et involuntarie prorsus inva- sionem illam peregernnt , habendi non sunt neque fautores, neque ad- iutores, neque adhaerentes, neque exequentes, neque executionem* prae- dictarum rerum procurantes; haec enim omnia per se voluntarietatem dicunt; militibus vero de quibus sermo es t , aut obediendum era t , aut vel moriendum, aut sin minus subeundae gravissimae codicis mi- litaris poenae.

Haec vero quae ex citato testi- monio satis manifesta puto , mani- festiora fieri videntur ex iis, quae Pontifex invadentibus imponit quo ab excomunica tione possint absolvi. Dicit enim « eos esse incapaces qui absolutionis beneficium consequan- tur, donec omnia quomodolibet at tentata publice retractaverit, re vocaverint, cassaverint, et aboleve- Hnt, ac omnia in pristinum sta-

tum, plenarie et cum effectu redin- tegraverint , vel alias debitam et condignam Ecclesiae ac Nobis et huic sanctae sedi satisfactionem »in praemissis praestiterint. »

Quid autem, quaeso, milites du- cesque qui involuntarie prorsus in status Pontificii provincias vi con- scrictionis ducti sunt, attentarunt? Nihil. Absolutionis igitur sunt ca- paces.

Neque aliquod speciale decre- tum afferri potest, quo contrarium statuatur. In plurimis enim respon- sionibus, quas sacra Poenitentiaria requisita edidit, quaeque in hisce ephemeridibus relatae sunt, nihil in- venitur, quibus milites qui contra voluntatem Statum Pontificium in- vadere coacti sun t , excommunica- tionem incurrisse declarantur.

Ita in facultatibus concessis sub die 1 Iunii 1869 Confessariis occa- sione indicti Iubilaei, ad quaesitum: « An vigore facultatum , quae ex » uteris Apostolicis die undecima » Aprilis datae sunt , Confessarii » adprobati ab ordinariis possint » eos absolvere , qui executioni » mandarunt invasionem seu re- » bellionem in ditione Sanctae Se- » dis , eorum mandantes , adhae- » rentes , cooperantes, atque eos » qui leges iniquas promoverunt » et auxiliarem dederunt operam » ad executionem eiusdem inva- » sionis seu rebellionis ». Sacra Poenitentiaria respondit: « affirma- » l ive, dummodo Poenitentes ex- » hibeant verae resipiscentiae signa