i D I X xi 391

» milites legitimi principis, et ab » actibus contra bona, iura, et per- ii sonas ecclesiasticas.

Neque haec, inquam, contra fa- ciunt; primo quidem quia agitur de liceitate actionis, non de facto ex quo excommunicatio incurratur. 2. agitur de militia civica, quae plurimum a militia proprie dicta di- screpat; haec enim graviori disci- plinae subiicitur et actionibus, qui- bus non subest illa, cum statuta sit ad tranquillitatem, et ordinem in propria regione servandum, non autem ad bellandum, nisi in extre- ma patriae necessitate; quare actus quos S. Poenitentiaria recenset, mi- lites civici optime praetermittere possunt, cum ad ipsos non perti- neant. 3. Demum quia sub n. 26 eadem Sacra Poenitentiaria respon- dit; Censuras ecclesiasticas juxta literas Apostolicas diei 26 Martii 1860 incurri ab iis, qui formaliter cooperantur vel adhaerent rebellioni Ditionis Pontificiae. Quare ad di- gnoscendum in Foro conscientiae uttum quis censuras incurrerit, di- scutienda est per Confessarium uniuscuiusque conscientia.

Nullimode autem in dubium re- vocari poterit, quod milites conscri- pti qui contra propriam voluntatem et ex animo repugnantes ducti sun 1

ad invadendum Pontificium statum formaliter neque cooperati sun t , neque praedictae rebellioni adhae- serunt; quare discussa cum fuerit á Confessariis eorum conscientia, si hoc deprendant, eos ab excommunica-

! APPE*

» scandalum reparaverint, aut sal- » lernt parati sint quam primum il- » lud reparare meliori modo quo » poterunt, atque obedientiam San- » ctae Sedi eiusque mandatis de- » super ferendis sincere promise- » rint. ».

Ut quisque videt tum m quae- ! sito, tum in responsione sermo ha- I betur de iis qui executioni man-

darunt invasionem seu rebellionem de eorum mandantibus, adhaeren- libus cooperantibus; in quibus omnibus nedum pars activa , sed etiam voluntaria supponitur; atque de iis utique intelligi potest, quod antequam absolvantur debeant exhi-

j bere verae resipiscentiae signa , ) scandalum reparare etc, non autem i de iis militibus qui prorsus com-

piisi, et necessario ad vitam vei libertatem servandam invas onein peregerunt, de quibus nec dici po-

I test quod eam executioni mancla- j verint. j Sed neque ex iis quae a Sacra I Poenitentiaria prodierunt sub die I 10 Decembris anni 1860: interrogata

enim n. 8 Quid de iis (militibus civicis) dicendum, qui inviti cou- scribuntur, et ad eamdem militiarr ineundam adiguntur?

Respondit « posse tolerari mili- » tes cívicos coaclos, qui militiam

} » absque gravi damno seu incom • j » modo deserere nequeunt , dum-

» modo tamen animo parati sint » eam deserere quamprimum po- » terunt, et interim ab omnibus ac- » libus hostilitatis in subditos et