330

gali aut imperiali praefulgeat etc., dignitas nedum laicis , sed etiam clericis tribuitur ; etenim prono^ men is non refertur ad laicos, sed ad relativum quem; hoc vero re- lativum cum complectatur quem- cumque tum ex laicis tum ex cle- ricis, manifestum est etiam comple- cti quemlibet ex clericis et laicis in dignitate constitutum. Ita ut sensus sit: Si quem clericorum quacumque dignitate praefulgeat, aut laicorum quamvis hic etiam in regali aut imperiali dignitate constitutus sit.

Qui sensus certus omnino est. Nisi etiam Clericis dignitatem tri- buamus, cum sub Clericorum no- mine in odiosis nec Episcopi, nec Cardinales etc. neque Regulares ve- niant, sequeretur ex Capite esse excludendas personas omnes ec- clesiasticas in dignitate constitutas, dum e contra pro iis canon praecipue latus deprehenditur; non enim in- feriores Clerici ea plerumque pos- sent agere quae decreto caventur.

Quid ergo? num ne exinde per- sonae tantum in dignitate consti- tutae indigitantur, exclusis inferio- ribus clericis, iis nempe qui nulla dignitate pollent? Sententiam non pronunciamus. Attamen Lectoribus nostris sequentia consideranda sub- iicimus.

Io Argumenta cl. Commenta- toris Reatini quae ipsemet ex do- ctissimo Cardinali De Luca excer- psisse fatetur; scilicet inquit: «Prin- » cipio admonendi sumus, hoc de-

et Abbatibus, Exinde vero caveant lectores inferre, Abbates aliosve Re- gulares iurisdictionem in determi- natum territorium exercentes, et Superiores Regulares beneficium possidentes, cui plurima sint bona adnexa, hanc excommunicationem incurrere , si bona illa vel usur- pent, vel in proprium usum con- vertant etc. Etenim cum Conci- lium loquatur tantum de Clericis et Laicis Regulares in odiosis non ve- niunt sub clericorum nomine , ut alias etiam observavimus.

Quod iterum sententia Pignatelli confirmamus, qui loc. cit. n. 3, scribit. « Non vero in dicto decre- » to Concilii comprehenduntur Re- » guiares, quia loquitur tantum de » Clericis et Laicis. Regulares autem » in odiosis, et dum agitur de cen- » suris, non veniunt Clericorum ap- » pellatióne. » Ita etiam alii Do- ctores clarissimi , quos Pignatelli citat.

Insuper pag. 31Í col. 1 scripsi- mus: « Ad quod melius intelligen- » dum animadvertatur, dignitatem » attribuì tantum laicis hominibus, » non Clericis. Ergo cum sub Cle- » ricorum nomine veniant praeser- » tim inferiores Clerici, de his e- » tiam Tridentini Patres loquuti » censendi sunt. »

Cum vero melius Tridentini verba considerassemus, eorum sen- sum rite nos non fuisse assecutus percepimus. In verbis enim: Si quem Clericorum , vel laicorum , quacumque is dignitate, etiam re-