» cretum, non ad quascumque oc- cupationes, sed ád auctoritativas » et potentiales pertinere (De Luca »Ad Trid. h. t. Disc. 23). Quod » satis superque manifestum est » tum ex personis, quas hoc De- » cretum prae ceteris spectat; tum » ex gravissimis verbis, quibus ne- » fandum hoc facinus carpit; tum » ex poenis quam gravissimis qui- » bus illud coercet. »

2° Tridentini Patres clericos in principio capitis nominatos excom- municant etiamsi interdictas actio- nes peragant per suppositas perso- nas clericorum aut laicorum. Sed ut quis aliam personam supponere possit in re/tam gravi, et gravis- sima poena, debet profecto in illam non mediocrem auctoritatem ha- bere; non enim hic agitur de sup- positione personae non existentis haec enim nihil agere posset, et fraus illico detegeretur , sed- exi- stentis, quae utique alieno imperio sed nomini proprio agat et actiones interdictas peragat. Quis autem ex inferiori clero tanto se discrimini committeret, nisi se auctoritate mu- nitum sciat, qua et defendatur, et servetur indemnis?

3° Qui inferioris ordinis Clerici nulla vel auctoritate vel dignitate ecclesiastica insignes possent per se actiones, quae caventur, admit- tere? Sunt enim actiones quae il- lico a Praelatis Ecclesiae debitis poenis plecterentur; sunt actiones, ob quas illico ab parte laesa iudi- cia instituuntur, vel reclamationes

331

ad Superiores ecclesiasticos defe- runtur; sunt demum actiones quae (generice., loquimur) a privatis per- sonis admitti non possunt, ita ut impossibile sit inferiori clerico il- las ad finem perducere.

Ergo sensus Tridentini Capitis exigit ut priora verba unice de Cle- ricis vel laicis in dignitate constitu- tis intelligantur, qui humana iudicia non timeant, vel quia ceteri clerici subditi sunt, quique consequenter timore compulsi contra superiorem insurgere non audeant; vel civili imperio, et potestate potiantur; qua de causa iudicia vel spernant, vel contra se agenda nullo pacto tir ineant; vel quia si de beneficio aga- tur,cuius reditus omnes cedant Cleri- co in dignitate constituto, neminem intererit accusationes instituere.

4° Accedit quod Caput usque ad verba: Clericus vero qui ne- fandae fraudis etc. semper de iis- dem personis loquatur ; qua de causa et illi ad quos bona perve-r nerunt quomodocumque, etiam ex donatione suppositae personae, ut ex contextu apparet, sunt ipsi Cle-; rici vel laici quacumque dignitate fulgentes. Quo in loco notamus, nobis non videri Tridentinus Patres comprehendisse sub adverbio quo- modocumque emptionis titulum ; sed titulos quoscumque gratuitos, ex. gr. Legati, haereditatis, dona- tionis; si enim etiam emptionis; hic, utpote validior et emptori o- nerosus exprimendus fuerat, non titulus donationis.