722 EPISTOLA. ENCYCLICA

creditur, nihil omnino fide divina creditur. Quod enim Iacobus Apostolus de delicto iudicat in genere morum, idem de opinio- nis errore in genere fidei iudicandum: Quicumque... offendat... in uno, factus est omnium reus (1): imo de opinionis errore, multo magis. Omnis enim violata lex minus proprie de eo di- citur qui unum peccavit, propterea quod maiestatem Dei legum latoris sprevisse, non nisi interpretanda voluntate, videri potest. Contra is, qui veritatibus divinitus acceptis vel uno in capite dissentiat, verissime fidem exuit funditus, quippe qui Deum, qua- tenus summa veritas est et proprium motivum fidei, recusat vereri: In multis mecum, in paucis non mecum: sed in his pau- cis, in quibus non mecum, non eis prosunt multa, in quibus mecum (2). Ac sane merito: qui enim sumunt de doctrina chri- stana, quod malunt, ii iudicio suo nituntur, non fide: iidemque minime in captivitatem redigentes omnem intellectum in obse- quium Christi (3), sibimetipsis verius obtempérant, quam Deo: Qui in Evangelio quod vultis, creditis; quod vultis, non creditis, vobis potius quam Evangelio creditis (4).

Quocirca nihil Patres in Concilio Vaticano condidere novi, sed institutum divinum, veterem atque constantem Ecclesiae do- ctrinam, ipsamque fidei naturam sequuti sunt, cum illud decre- vere: Fide divino, et catholica ea omnia credenda sunt, quae in verbo Dei scripto vel tradito continentur, et ab Ecclesia sive solemni iudicio, sive ordinario et universali magisterio tamquam divinitus revelata proponuntur (5). Itaque cum appareat, omnino in Ecclesia sua velle Deum unitatem fidei, compertumque sit cuiusmodi eam esse, et quo principio tuendam ipse iusserit, li- ceat Nobis, quotquot sunt qui non animum induxerint aures veritati claudere, iis Augustini verbis affari: Cum igitur tantum auxilium Dei, tantum profectum fructumque videamus, dubi- tabimus nos eius Ecclesiae condere gremio, quae usque ad confessionem generis humani ab apostolica Sede per successio- nes episcoporum, frustra haereticis circumlatrantibus, et par- tim plebis ipsius iudicio, partim Conciliorum gravitate, partim etiam miraculorum maiestate damnatis, culmen auctoritatis ob-

(1) n, io. (2) S. Augustinus, in Psal. LIV, n. 19. (3) II. Corinth. X, 5.

(4) S. Augustinus, lib. XVII. Contra Faustum Manichaeum, cap. 3. (5) Sess. III, cap. 3.