724 EPISTOLA ENCYCLICA

(1) I. Corinth. IV, I.

officia apostolici muneris omnia generatim Pauli sententia com- plectitur: Sic nos existimet homo ut ministros Christi, et dispen- satores mysteriorum Dei (1).

Quapropter mortales Iesus Christus, quotquot essent, et quotquot essent futuri, universos advoca vit, ut ducem se eum- demque servatorem sequerentur, non tantum seorsum* sin- guli, sed etiam consociati atque invicem re animisque iuncti, ut ex multitudine populus existeret iure sociatus; fidei, finis, rerum ad finem idonearum communione unus, uni eidem- que subiectus potestati. Quo ipse facto principia naturae, quae in hominibus societatem sponte gignunt, perfectionem naturae consentaneam adepturis, omnia in Ecclesia posuit, nimirum ut in ea, quotquot filii Dei esse adoptione volunt, per- fectionem dignitati suae congruentem assequi et retinere ad sa- lutem possent. Ecclesia igitur, id quod alias attigimus, dux ho- minibus est ad caelestia, eidemque hoc est munus assignatum a Deo ut de iis, quae religionem attingunt, videat ipsa et statuat, et rem christianam libere expediteque iudicio suo administret. Quocirca Ecclesiam aut non recte norunt aut inique criminantur qui eam insimulant, velle se in civitatum rationes inferre, aut in iura potentatus invadere. Imo Deus perfecit, ut Ecclesia esset omnium societatum longe praestantissima: nam quod petit ipsa tanquam finem, tanto nobilius est quam quod ceterae petunt societates, quanto natura gratia divina, rebusque caducis im- mortalia sunt praestabilem bona. - Ergo Ecclesia societas est ortu divina: fine, rebusque fini proxime admoventibus, super- naturalis : quod vero coalescit hominibus, humana communitas est. Ideoque in sacris litteris passim videmus vocabulis socie- tatis perfectae nuncupatam. Nominatur enim non modo Domus Dei, Civitas supra montem posita, quo convenire gentes omnes necesse est: sed etiam Ovile, cui praesit pastor unus, et quo recipere se oves Christi omnes debent: imo Regnum quod su- scitavit Deus, quodque stabit in aeternum: denique Corpus Christi, mysticum illud quidem, sed tamen vivum apteque com- positum, multisque conflatum membris ; quae membra non eum- dem actum habent : copulata vero inter se, gubernante ac mo- derante capite, continentur. Iamvero nulla hominum cogitari potest vera ac perfecta societas, quin potestate aliqua summa