APPENDI x x i v . 427

(1) Constitutionem referre ducimus. Can. IT, « Uoi periculum maius intenditur, ibi » procul dubio est plenius consulendum. Quam gravibus autem sit onusta dispendiis, quot » et quanta sit plena periculis Ecclesiae Romanae piolixa vacatio, exacti tempoiis consideratio » edocet, et considerata prudenter illius temporis discrimina manifestant. Hinc Nus evidens » evocat ratio ut dum reformandis etiam minoribus nostra solerter vacat intentio, ea quae » periculosior sunt, nequaquam absque ìemedio reformati nis accommodae reUnquamus. » Ideoque omnia, quae pro vitanda discordia in electione Romani Pontificis a nostris sunt » Praedecessoribus et praecipue a felicis recordationis Alexandro Papa tertio in Concilio » Lateranensi salubriter instituta, omnino immota in sua firmitate manere censentes, (nihil " enim illis detrahere intendimus, sed quod experientia deesse probavit, praesenti constitu- » tione supplere) hoc sacro Concilio approbante statuimus:

n ut si eumdem Pontificem in civitate in qua cum sua Curia residebat diem claudere » contingat extremu» ¿/ardiñales qui fuenntin civitate ipsa praesentes, absentes expectare » decem diebus tantummodo teneantur; quibus elapsis, sive absentes venerint, sive non, » ex tnnc omnes conveniant in palatio, in qvo idem Pontifex liabitabat, contenti singuli » singulis tantummodo clericis servientibus vel laicis, prout duxerint eligendum;illis ta- » men, quibus patens necessitas id suggerit indulgen, duos habere peimittimus, eiusdem n electionis arbitiio reservato.

Cardinalium Collegio et in Ecclesia ipsa superseminavit zizania; quare a successoribus Pontificibus novae edendae Constitutiones fuere.

Hinc Summus Pontifex et Beatus Gregorius X cum vidisset S. R. E. Cardinales Viterbii in Conclavi col- lectos triennio pro eligendo Ponti- fice decertasse, ita ut Christi fideles thaedio, et fortasse ira abrepti Con- clavis tectum discooperuerint, in Concilio Lugdunensi II Generali XIV an. 1274 multa iterum statuit, atque Conclavis disciplinam primus insti- tuit (1).

Definivit igitur, ui cum Pontifex moriatur ea in civitate, in qua cum sua Curia residebat, Cardinales qui fuerint ipsa in civitate praesentes teneantur expectare absentes spatio decem tantummodo dierum, quibus elapsis, sive absentes venerint* sive non, ex tunc omnes conveniant in palatium, in quo Pontifex habitabat, contenti singuli singulis tantummo- do servientibus clericis vel laicis,

» eum Dathan et Abirem (quos ter » ra rivos absorbuit) accipiant por- » tionem. Praeterea si a pauciori- » bus quam a duabus partibus ali- » quis electus fuerit ad apostolatus » officium, nisi maior concordia in- » tercesserit, nullatenus assumatur, » et praedictae poenae subiaceat, si » humiliter noluerit abstinere.

» Ex hoc tamen nullum canoni- » cis constitutionibus et aliis eccle- » sus praeiudicium generetur , in » quibus debet maioris et sanioris » partis sententia praevalere; quia » quod in eis dubium venerit, su- » periuris poterit iudicio definiri. » In Romana vero Ecclesia speciale » aliquid constituitur, quia non po- » terit ad superiorem recursus ha- » beri. »

Nil scilicet Summi Pontifices prae- termiserunt in iis statuendis, quae tum ad canonicam, tum ad pacificam Vicarii Christi electionem conferre possent. At etiam post Alexan- drum HI inimicus homo in sacro