ARTICULUS II.

De praedictis tribus ordinibus, scilicet Principatibus, Archangelis, et Angelis in communi .

Deinde, Quaeritur de his tribus in communi.

Et videtur, quod plures esse debeant ordines in infima hierarchia.

1. Plura sunt enim officia humana, quam principatus, Sunt enim ducatus, et regna, et hujusmodi. Et videtur, quod specialibus ordinibus Angelorum haec officia sint attribuenda: et sic multiplicari debent secundum officia humana.

2. Adhuc, Dicit Dionysius in Ecclesiastica hierarchia, quod tres sunt ordines sacri, diaconatus, presbyteratus, et episcopalis. Cum ergo ecclesiastica hierarchia a caelesti descendat, videtur quod tres ordines illis respondentes deberent esse in caelesti.

Solutio. Dicendum, quod sicut prima hierarchia accipitur secundum assistere Deo, ita secunda sumitur penes potestatem pertinentem ad gubernationem mundi: et hoc jam in praecedentibus determinatum est. Tres autem ordines ultimae hierarchiae sumuntur penes actus pertinentes ad dispositiones hominum. Homines autem disponuntur tripliciter ad salutem, scilicet per actum praelationis gubernati. Praelationes autem omnes reducuntur ad Principatus: quia principum est disponere omnes praelationes. Secundus actus est in annuntiatione magnorum pertinentium ad auctorem salutis: et hoc pertinet ad Archangelos. Tertius est annuntiatio eorum quae communiter ad salutem singulorum pertinent: et hoc pertinet ad Angelos. Et quia hic tribus actibus sufficienter disponitur salus hominis, ideo in ultima hierarchia, quae pertinet vel quae praeest ecclesiasticae hierarchiae, non sunt nisi tres ordines, et hi sunt qui dicti sunt.

Ad primum ergo dicendum, quod omnia hujusmodi officia reducuntur ad Principatus, et in dispositione sunt Archangelorum, qui principes dicuntur, sicut dicitur, Isa. xxxii, 5: Non vocabitur ultra is qui insipiens est, princeps. Et infra, v. 8: Princeps vero ea quae sunt digna principe cogitabit, ei ipse super duces stabit.

Ad ultimum dicendum, quod, secundum Dionysium, tres ordines ecclesiasticae hierarchiae pertinent ad Angelos: quia per eos annuntiatur et disponitur id quod est salutis singulorum. Et ideo dicit, quod. Sacerdotes et Episcopi Angeli dicuntur: quia habent officia Angelorum. Nec oportet, si ecclesiastica hierarchia descendit a caelesti, quod propter hoc in omnibus similis sit ei: non enim descendit nisi quantum ad modum purgationis, illuminationis, et perfectionis: quod pontificatus divinus vocatur a beato Dionysius. Sed quantum ad officia, multa sunt in humanis propter necessitatem et materialem servitutem hominis officia, quae non possunt esse in angelicis.