COMMENTARIUS.

(c) De secundo articulo, innitentes, etc. Respondens ad secandum articulum de numero Ordinum, disserit primo de Episcopatu, an sit Ordo sacramentalis. Partem negativam docent omnes antiqui Theologi praeter solum Altisiodorensem, Magister in hac dist. cap. Et alia. Eam insinuare videtur Alexander 4. p. Sum. quaest. 20. membr. 8. art. 1. et q. 21. membr. 4. ad. ubi negat Episcopatum esse Ordinem novum, sed ampliari potestatem clavis, quae sequitur ad Ordinem Sacerdotii per consecrationem Episcopalem. D. Thomas in hac dist quaest. 3. art. 1. quaestiunc. 2. Richardus art. 5. quaest. 2. Albertus eadem dist. art. 39. D. Bonaventura in 2. parte distinctionis, art. 2. quaest. 3. asserens esse communem sententiam. Eam tuentur Capreolus d. 25. quaest. 1. art. concl. 2. Thomas de Argentina quaest, unica, art. 2. ad 5. et 8. Ferrariensis 4. contra Gentes, cap. 16. Sotus quaest. 1 hujus art. 2. Turrecremata in can. 1. dist. 21. et in canonem Cleros, Sylvester in Summa verb. Episcopus, quaest. 1. Abulensis in 16. Matth. quaest. 74. Citatur etiam noster Doctor in praesenti littera.

Caeterum non recte citator, ut bene notavit Scholiastes, quia si spectamus discursum, ex quo debet mens ejus colligi, tenet affirmativam pro qua discurrit, licet non exprimat conclusionem propter reverentiam antiquorum Theologorum, et communem sententiam, ut dicit D. Bonaventura. Primos tamen ex Theologis posterioribus eam vocavit in dubium, quam in neutram partem resolvit, sed abstinet ab ipsa controversia, eam relinquens in propriis fundamentis, et transit ad illud quod erat certum in scholis de numero Ordinum. Alii contradicunt, inquit conclusioni, quam tenent istae duae viae, quia negant Episcopatum esse Ordinem proprie dictum; sed an sit delebilis propter consecrationem, cum qua confertur, altercantur inter se; sed vana videtur altercatio negando Episcopatum esse Ordinem. Quaecumque enim jurisdictio in Ecclesia, vel per superiorem suspendi potest, ita quod si tempore suspensionis attentet aliquid facere nihil faciat, vel potest omnino pro omni tempore tolli, etc.

Quibus verbis insinuat se manere in ratione adducta pro opinione affirmativa, quam infra adducemus, et quam hic non putat solvi, et postea subdit excusando se a controversia : saltem quidquid sit de ista controversia de Episcopatu, etc. et in responsione ad quartum quod est ex auctoritate Dionysii, Isidori, et Canonis : Patet inquit, ex secundo articulo, qui enim negant Episcopatum esse Ordinem, exponunt eos accipere Ordinem pro sacramentali, etc. ubi tantum adducit responsionem Theologorum antiquorum, non propriam. Deinde, si ex consequentia doctrinae argumentari libet, infra ait: Sed in Sacerdotio videtur probabile, inquit, quod ibi sunt duae formae partiales, in quarum altera confertur potestas con -fieiendi Eucharistiam; in reliqua potestas absolvendi paenitentia, etc. quod et supra fusius docuit dist. 19. quaest. I. art. 3. admittens etiam duos characteres partiales qui integrant onum totalem; in hac antem littera ideo docet in Sacerdotio duas ordinationes partiales, quia etiam correspondet singulis sua propria materia, et sua propria forma. Sed in Episcopatu idem etiam patet habere materiam et formam diversam a materia et forma Sacerdotii ; ergo sequendo haec principia idem diceret, si propriam sententiam exponeret, quia in hac conclusione de particulari charactere Sacerdotii recedit a fundamento Theologorum, quo negant Episcopatum esse Ordinem, quia est officii et dignitatis tantum, in quo confertur potestas, et non character, quae est ratio Magistri, et originarie fundatur in quibusdam auctoritatibus Hieronymi,quas ita explicant Theologi antiqui, ut potestas haec sive absolvendi in Sacerdote, sive Episcopalis collata in consecratione, non sit character, sed illa consequatur ad characterem Sacerdotalem immediate, ut dicit Alensis, haec autem mediate ; vel certe ut sit actus characteris, ut alii dicunt, prima potestas, secunda vero quae est Episcopalis, supponat characterem Sacerdotii tantum, et sit potestas Officii et dignitatis, seu jurisdictionis faciendi actus Hierarchicos. Praeterea, supra assignans definitionem Ordinis in articulo primo hujus quaestionis, in secunda definitione comprehendit Episcopatum. Et doctrina ejus, qua explicat varias acceptiones Ordinis in ultima et particulari acceptione ejus, omnia quae ibidem exprimit, conveniunt Episcopatui, quia est gradus eminens in Ecclesia disponens ad actum aliquem Ecclesiasticum eminentem; et quia specialiter, inquit, actus eminentes in Ecclesia sunt actus respicientes Sacramenta, ideo potest specialius dici, quod est gradus disponens ad aliquem actum sacramentalem, etc. quae omnia conveniunt Episcopatui.

Quod si objiciatur definitionem, quam ipse propriam assignat in 3. art. excludere Episcopatum per illam particulam cui convenit aliquod ministerium circa Eucharistiam cxhibendam etc. respondetur in articulo secundo, jam se excusasse a resolutione ipsius controversiae, et tantum definire ordinem in 3. articulo, ut comprehendit quatuor Minores, Subdiaconatum, Diaconatum et Presbyteratum, et prout consequenter praecise ad Eucharistiam ordinatur. Caeterum sententiam praemissam assertive tenet in Reportatis.

Hanc eamdem sententiam tenent Altisiodorensis lib. 4. Summae tract. 8. q. 1. Omnes Canonistae in c. Cleros, dist. 21. et c. Perlectis, dist. 25. ut citat Doctor. Accedunt posteriores Theologi, Durand. in hac dist. quaest, 5. Paludan. quaest. 6. et 1. Bassolis quaest, unica. Mayron quaest. 2. Gabriel in Supplemento, Navarr. in Summ. cap. 22. Petrus de Soto de institutione Sacerdotum, lect. 4a Michael de Medina lib. 1. de sacrorum hominum continentia, c. 3. et 4. et cap. 16. et communiter recentiores, Bellarmin. lib. de Ordin. c. 5. Vasquez in 2. part. tom. 3. disp. 224. cap. 4. Cajet. tomo opusculorum, tract. 11.

Prima conclusio hujus articuli sit: Episcopatum esse Ordinem sacrum a Christo Domino institutum. Probatur, 1. ad Timoth. 4. Noti negligere gratiam, quae data est tibi per Prophetiam cum impositione manuum Presbyterii, etc. et 2. ad Timoth. 1. Ut resuscites gratiam Dei, quae est in te per impositionem manuum mearum, etc. Hinc intelligitur communiter Ordinatio Timothei in Episcopum, qui est gradus Ordinis Sacerdotalis, per manus enim impositionem designatur gradus quem recipit. Unde Dionysius de Ecclesiast. Hierarch. cap. 5. Manus, inquit, impositio docet eos, qui sacris Ordinibus mancipantur, sacras omnes actiones quasi sub Deo efficere, utpote quem habeant operationem suarum in omnibus ducem et rectorem. Item manuum impositione indicatur protectio Principis et perfectoris Dei, qua interne illi ipsi, quibus manus imponitur, tanquam filii ab eo gubernantur, qua virtutem et robur ipsis largitur, et adversarius potestates repellit, etc. Hieronymus in c. 89. Isaiae aitordinationem a Graecis vocari AdminBookmark ;

id est, manuum impositionem. Vide in praefatum locum Chrysostomum, Theodoretum, OEcumenium, Theophylactum, Augustinum, in lib. quaestionum novi et veteris Testamenti quaest. 93. Accipite Spiritum sanctum, etc. Insufflatio,inquit, haec (de qua Joannis 20. ) gratia quaedam est, quae per traditionem infunditur ordinatis, per quam commendatiores habentur. Unde Paulus dixit: Noli negligere gratiam, etc. Ambrosius lib. de dignitate Sacerd. cap. 5. Quis dat frater Episcopalem gratiam ? Deus, an homo ? Responde, sine dubio Deus? sed tamen per hominem dat Deus, etc.

Item Actorum 13. habetur Ordinatio Pauli et Barnabae Episcopalis : Vunc jejunantes et orantes, imponentesque eis manus dimiserunt illos, etc. Suarez tom. 3. in 3. part. disput. 34. set. 1. negat hic agi de impositione manus consecratoriae, sed deprecatoriae, quod etiam quidam intelligunt, ut Vasquez disput.235. cap.3. tom. 3. Sed haec interpretatio multum enervat argumentum ex Scriptura probans Ordinationem esse Sacramentum, quod potissimum ex hoc, et loco citato desumitur. Chrysostomus autem in hunc locum homil. 27. docet fuisse ordinatos. Idem supponit Leo Papa epistola 81. alias 79. ad Dioscorum Alexandrinum. Praeter auctoritatem, inquit, consuetudinis, quam ex Apostolica novimus venire doctrina, etiam sacra Scriptura manifestat, quod cum Apostoli Paulum et Barnabam ex praecepto Spiritus sancti ad Evangelium mitterent Gentibus praedicundum, jejunantes et orantes imposuerunt eis manus, ut intelligamus quanta, et dantium et accipientium devotione curandum sit, ne sanctae benedictionis Sacramentum negligenter videatur impletum, etc. Dederunt ergo ex Leone Spiritum sanctum per manus impositionem et Sacramentum. Et libri rituales ex hoc capite sumunt argumentum, non debere ordinationem fieri nisi sub missam, quae est consuetudo communis Ecclesiae. Et ratio ipsa suadet, quia missio fuit visibilis, et in facie Ecclesiae ad Apostolatum, seu praedicationem, et per signum visibile, quod denotat, ut patet ex primo loco, Sacramentum gratiae, et collationem Spiritus sancti; nam per impositionem manus in primitiva Ecclesia consuevit dari Spiritus sanctus ab Apostolis in confirmatione et ordinatione, Actorum, 8. et 19. 1. ad Timoth. 4. et 5 . et 2. ad Timoth. 1. Manus autem impositio et oratio fuit signum communicationis Spiritus sancti, ut Actorum 8. Unde Hieronymus in Isaiae cap. 58. AdminBookmark , interpretatur manus impositionem, quae cum vocis imprecatione ordinationem perficit.

Neque rationes in oppositum convincunt. Primo, quia vel illa Ordinatio accidit postquam primo ascendit Jerosolymam anno 3. post conversionem, vel accidit post annos quatuordecim, quando iterum ascendit Jerosolymam. Sed quidquid dicatur, sequitur eum fuisse Apostolum electum a Christo, ut ipse testatur ad Galat. 1. et ordinatum, cum statim post conversionem se contulit in Arabiam, antequam ullum Apostolum videret, aut ab eo aliquid disceret; ergo non est dicendum, quod non fuerit ordinatus Episcopus, antequam missus est hoc loco Antiochiam, nam hoc ipso, quod fuerit Apostolus, sequitur fuisse Episcopum sua electione, sicut et caeteri Apostoli. Respondetur, neque anno 3. conversionis, neque anno 14. contigisse hanc ordinationem, sed tempore intermedio, nempe anno Christi 44. et secundo Claudii Imperatoris, quo universalis fames totum orbem oppressit, quo eodem anno per Paulum et Barnabam Antiocheni factam collectam miserunt Jerosolymam, et redeuntes Paulus et Barnabas tunc missi sunt et ordinati ; quamvis autem antea Paulus iverit in Arabiam, deinde reversus Damascum praedicavit, inde missus Jerosolymam confidenter agebat, licet per quindenam ibi haeserit propter insidias paratas Judaeorum. Deinde missus est in Tarsum, mox conquisitus a Barnaba deductus est Antiochiam, in quo plures primum receperunt fidem, quam praedicarunt discipuli dispersi in persecutione, qua Stephanus occubuit ; et haesit ibi annum unum. Tamen toto illo tempore non legitur Ecclesias fundasse, aut ministros eis proposuisse aut consecrasse, donec hac ultima missione simul cum Barnaba profectus est, post hanc ultimam vocationem et consecrationem post quatuordecim annos fundatis Ecclesiis ascendit Jerosolymam, ut conferret Evangelium," quod praedicavit, ne in vanum curreret, ut ipse testatur, cum Petro et aliis Apostolis, qui dexteras conjunxerunt.

Habemus ergo et ipsam consecrationem per manus impositionem, et jejunio praemisso. Habemus secundo signa et prodigia confirmanda sermonem, quae alias a Paulo facta non leguntur in hac missione facta ; nam cum primum ascenderet Jerosolymam, narratur tantum vocatio, et constantia in praedicando. Habemus etiam ordinationem et institutionem Ministrorum et Ecclesias fundatas. Item in ea ordinatione insinuari ritum ipsum eumdem servatum, quo ipsi ordinati sunt, ut capite sequenti: Et cum constituissent illis pet. singulas Ecclesias, et orassent cum jejunationibus, commendaverunt eos Domino, in quem crediderunt, nam sic etiam ipsi ordinati dicuntur ; unde luc non defuit ordinatio, quam designat verbum Graecum AdminBookmark . Quomodo enim constituissent Presbyteros, nisi per ordinationem. Additur praeterea jejunium, ethic sermo est non solum de Presbyteris simplicibus, sed etiam de majoribus seu Episcopis, quorum idem tunc nomen fuit, ut postea videbimus.

Deinde habemus exitum hujus missisionis cap. 14. nempe eos venisse Antiochiam, exposituros magnalia, quae Deus i per ipsos peregit. Et inde, inquit, navigaverunt Antiochiam, unde erant traditi gratiae Dei in opus, quod compleverunt, etc. nempe sicut in ea Ecclesia receperunt ultimam vocationem ad Apostolatum et ordinationem, congruum fuit, ut totius vocationis exitus et fructus ad eam referrent primum, prout fecerunt, in qua etiam aliquot annis prioribus Petrus Apostolus sui Primatus Cathedram fundavit, et ipsa praerogativa Cathedrae Petri eminebat, tum caeteris: Cum autem venissent, inquit, et congregassent Ecclesiam, retulerunt quanta fecisset Deus cum illis, et quia aperuisset Gentibus ostium fidei-Morati sunt autem tempus non modicum cum discipulis, etc. Ad rationem autem seu congruitatem, respondetur, sicut et ipse Christus primum eligit Apostolos, antequam ordinavit eosdem, qui primum ordinati sunt Sacerdotes in Caena, et ut probabilior fert sententia, Episcopi, quando Joannis 20. in ipsos insufflavit,dicens: Accipite Spiritum sanctum, etc. Ita etiam licet Paulus fuerit a Christo vocatus ad Apostolatum et praedicationem Evangelii, tamen hanc vocationem privatam dici, non autem publicam et in facie Ecclesiae,

neque dedisse ei tum ordinationem. Quando autem Spiritus sanctus in Ecclesia Antiochena jussit segregari Paulum et Barnabam in opus, ad quod assumpsit eos, tunc haec vocatio tum a Christo, facta est in facie Ecclesiae, et per Ecclesiam conferentem gradum ordinationis.

Praeterea quod amplius est, epistola Anacleti ipsum consecrationis mysterium dicitur Jacobus dictus frater Domini accepisse a Petro, Joanne, Jacobo Apostolis, quando ordinatus est Episcopus Ierosolymitanus ; et hinc colligi tres Episcopos requiri ad ordinationem Episcopi, ut hinc pateat consecrationem a munere Apostolatus diversam esse, neque eo ipso quo vocati sunt Apostoli, statim ipsa electione Christi ordinationem Sacerdotalem accepisse. Habetur etiam in martyrologio Bedae haec consecratio facta 27. mensis Decembris. Non est ergo cur negetur Apostolus Paulus, et si a Christo electus fuerit ad hoc munus, accepisse consecrationem in Ecclesia Antiochena, in qua tunc versabatur, et quam constat fuisse primariam ex Cathedra Petri eo tempore.

Objicies secundo, tunc non fuisse ullos Apostolos aut Episcopos Antiochiae, qui munus consecrationis praestarent ; quod magis congrue tantis viris debuit dari ab ipso Petro.

Respondetur, negando suppositum, quia non est verisimile illam Ecclesiam Antiochenam multitudine fidelium et auctoritate Cathedrae Petri fuisse destitutam majoribus Sacerdotibus, seu Episcopis eo tempore consecratis, quia autem vocatio Pauli fuit immediata a Christo, et per Spiritum sanctum revelantem Ecclesiae munus, ad quod assumptus est, non derogat ejus auctoritati, quod reciperet ab aliis ordinationem, qui etiam baptizatus est ab Anania ; nec minus congruum fuit eum consecrari ab aliis, qui non ad munus

Apostolatus electi sunt quam benedici, si jam esset consecratus et ordinatus, non solum Apostolus, sed et Episcopus, quia benedictio fit a majori, non a minori.

Caeterum Leo Papa dicit hanc consecrationem factam ab Apostolis, et Arator Poeta lib. 2. poematum, ait factam a Petro. Aliqui id incredibile ferunt, cum Lucas mentionem Petri non fecerit. Et quod ait Leo, difficile aiunt, quia non leguntur Apostoli Antiochiae fuisse praeter Petrum, Paulum et Barnabam, neque constat tunc Petrum fuisse Antiochiae. Verum cum hoc anno solutus vinculis ab Angelo Ierosolymis dicitur Petrus venisse Antiochiam, et inde Romam, ut constat exBaronio tom.2. anno 44. Bene potuit ipso Antiochiae existente haec consecratio contigisse, neque adeo fidem excedunt, quia hoc eodem anno conjicitur missio et ordinatio Pauli et Barnabae ; quod autem non fiat mentio ejus in hoc loco, sic etiam neque mentio ejus fit Actorum 9. a Luca, quando Paulus venit post tres annos suae conversionis Jerosolymam videre Petrum, ut ipse fatetur ad Galatas 1 Quod Leo asserit, facile per hoc intelligitur, nam si Petrus fuerit tum Antiochiae, facile nomen honoris plurale Petro accommodatur, nisi dicere mavis eum intelligere ipsos discipulos et Episcopos, qui saepius in Scriptura Apostoli dicuntur, quamvis particularium tantum Ecclesiarum curam habentes ; nam ad Phillipp. 2. Epaphroditus Episcopus Philippensis appellatur a Paulo Apostolus ad Romanos 16. Andronicus et Ianias ejus cognati nobiles fuisse in Apostolis dicuntur, 2. ad Corinth. 8. eos vocat Apostolos Ecclesiarum, gloriam Christi; hac ergo ratione discipuli Episcopi consecrantes Paulum dici potuerunt Apostoli a Leone.

Quod ulterius objicitur ex verbis Pauli ad Galatas 1. se nihil recipisse ab Apostolis, intelligitur quantum ad doctrinam, quam recepit a Christo, et quantum etiam ad statum vocationis, quae fuit etiam a Christo immediate, consecrationem tamen accepit ab Ecclesia, cui Deus commisit ministerium ordinarium Sacramentorum, neque apparet fundamentum aliquod dispensationis necessarium a lege ordinaria.

Secundo probatur conclusio, quia sancti Patres quando loquuntur absolute et sine discrimine de Sacerdotibus, intelligunt Episcopos. Unde Chrysostomus in libris de Sacerdotio, et Ambrosius de dignitate Sacerdotali, loquuntur de Episcopis solum. Anacletus epistola 3, cap. 1. Sacerdotum, fratres, Ordo bipartitus, et sicut Dominus illud constituit, a nullo debet perturbari, etc. et infra : amplius quam illi duo Ordines, nec nobis a Deo collati sunt, neque Apostoli docuerunt. Eusebius Papa epistola 3. asserit Episcopos successisse Apostolis; quod in universum alii Patres et Doctores affirmant, ut Damasus in Epistola 4. Innocentius 1. epistola ad Decentium Eugubinum cap. 3. Joannes III. in epistola ad Episcopos Germaniae et Gallice. Accedit ulterius quod omnes damnarunt haeresim Aetii qui sustulit distinctionem inter Episcopatum et Sacerdotium simplex, ut patet ex Epiphanio haeres. 75. et Augustino de haeres. haeresi. 53. Quod si probatur jure divino haec differentia, sic etiam . sequi videtur probari Episcopatum esse Ordinem.

Tandem ut caetera omittam, quae a citatis fusius tractantur, Tridentinum sess. 23. agens de ordinatione, videtur expresse hanc veritatem docere, nam cap. 1. docet sacrificium et Sacerdotium conjuncta esse, et cap. 3. Ordinem esse Sacramentum proprie dictum cap. 4. esse indelebilem, cap. 5. tandem ad Hierarchiam Ordinis praecipue spectare Episcopos, quibus tantum competit confirmare, et Ordines conferre, neque in ordinatione eorum, aut Sacerdotum, aut aliorum Ordinum requiri consensum populi aut magistratus ; ac tandem subdit : Haec sunt quae generatim sacrae Synodo visum est Christi fideles de Sacramento Ordinis docere, etc. ergo sicut discernit Episcopatum a gradu Sacerdotii, per actus sibi specialiter competentes, ut est confirmatio et ordinatio, comprehendit Episcopatum inter Ordines. Quod etiam praefert titulus ipsius sessionis : Vera, inquit, et Catholica doctrina de Sacramento Ordinis ad condemnandos errores. Neque enim hic agit Concilium de Ecclesiastica Hierarchia, nisi praecise, ut constat ex diversis gradibus Ordinis, qua Sacramentum est, inter quos enumerat Episcopatum ; alias etiam comprehenderet caetera, quae ad compagem et regimen corporis mystici, sive ex Canonibus inducta sunt; primo Vicarium Christi, qui est caput Ecclesiae visibilis ex institutione.

Deinde ex institutionibus Patrum et Coneilorum, Patriarchae, Primates, Metropolitani spectant ad corpus mysticum tanquam primarii Ministri. Ergo sequitur tantum agere de Hierarchia mystica, ut praecise consistit in diversis gradibus Ordinis, qua Sacramentum est, et consequenter comprehendere Episcopatum sub ordine, qua est Sacramentum ; quo spectat can. 6. Si quis dixerit in Ecclesia Catholica non esse Hierachiam divina ordinatione institutam, quae constat ex Episcopis, Presbyteris et Ministris, anathema sit, etc.

Ultimo probatur ratione Doctoris, vel potestas Episcopi spiritualis est Ordinis, vel jurisdictionis. Si Ordinis; ergo intentum. Si jurisdictionis tantum ; ergo auferri potest, aut suspendi per superiorem, quod videtur omnino inconveniens.

: Richardus videtur admittere per degradationem amitti ex toto potestatem Episcopalem, ita ut si aliquid attentet, non possit esse validum. Contra hoc sunt antiqui Canones, quibus praecipitur haereticos in suo gradu admitti ad Ecclesiam abjecta haeresi. Et id potissimum de Episcopis sanxivit VII. Synodus actione 1. hujus decreti, nulla esset ratio, si dignitas Episcopalis fundaretur in sola jurisdictione amissibili et separabili a persona, quia certum est extra Ecclesiam, nullam dari jurisdictionem in aliqua haeresi, ac proinde Ordinatio Episcoporum ab haereticis esset nulla, si consisteret in jurisdictione mera, quae non esset potestas Ordinis. Unde receptio Episcoporum in suo gradu supponit priorem ordinationem validam fuisse, neque posse innovari, ac proinde potestatem ordinis ; nunquam enim solita est Ecclesia recipere aliquem in eo gradu, quem invalide recepit. Unde Augustinus perinde asserit contra Donatistas Ordinem acceptum in haeresi valere, sicut et Baptismum lib. 2. contra Parmenianum, cap. 13. et cap. 11 . I. i. de Baptismo, cap. 1 . epistola 50. et de bono conjugali, cap. 18. et 24. et alias saepe.

Hinc etiam Tridentinum sess. 1. docet Baptismum, Confirmationem et Ordinem imprimere characterem, et habent esse initerabiles ; recipiendo ergo Episcopos ordinatos ab haereticis, et non per novam ordinationem, supponitur fuisse priorem validam, et non iterabilem, ac proinde impressisse characterem hujus Ordinis. Unde idem Tridentinum sess. 23. cap. 4. Quoniam vero in Sacramento Ordinis, sicut in Baptismo et Confirmatione character imprimitur, qui nec deleri nec auferri potest, merito sancta Synodus damnat eorum sententiam, qui asserunt novi Testamenti Sacerdotes temporariam tantummodo potestatem habere, et semel rite ordinatos, laicos effici posse, etc. Postea subdit id esse Ecclesiasticam Hierarchiam confundere : Proinde sacrosancta Synodus declarat, praeter caeteros Ecclesiasticos gradus, Episcopos, qui in Apostolorum locum successerunt, ad hunc Hierarchicum Ordinem praecipue pertinere. Haec verba ex causali referunt doctrinam in initio capitis datam, de impressione characteris et ejus indelebilitate. Item errores contrarios, quibus in verbis praemissis, per veritatis oppositae declarationem, adversatur . Ergo supponit in ordinatione Episcopi imprimi characterem et potestatem, quam habet ordinandi caeteros, et confirmandi in qua eminet Sacerdoti, esse potestatem Ordinis, et non jurisdictionis.

Sotus admittit in Episcopatu imprimi characterem, vel extendi, non tamen dari gratiam, ideoque non esse Sacramentum.

Contra, hoc videtur absurdum imprimi characterem Ordinis per Sacramentum, et non dari gratiam, quia sicut character ille est potestas activa ad actus eminentiores, quam sint actus, ad quos ordinatur Diaconus et Subdiaconus, mirum est si in his datur gratia, in ordinatione Episcopi non ita, in qua major est necessitas gratiae. Deinde non recte cohaeret imprimi characterem ex opere operato, et signum imprimens non esse Sacramentum, quia Baptismus non ideo tantum est Sacramentum, quia confert gratiam, sed etiam, quia confert characterem. Unde, quando imprimit solum characterem, supposito obice, per modum Sacramenti operatur.

Praeterea, huic doctrinae adversatur Tridentinum, quia sess 1. de Sacramentis in genere, docet omnia Sacramenta novae legis causare gratiam can. 2. 6. 1. et 8. subinde definiens canone 9. praedicta tria Sacramenta etiam imprimere characterem in anima. Deinde sess. 23. cap. 3. et canone 4. definit per ordinationem dari gratiam, dari Spiritum sanctum, sub qua ordinatione comprehendit Episcopatum, ut visum est.

Respondent alii in Episcopo quidem esse aliquam superiorem potestatem ex divina institutione, et sic hunc gradum collatum esse ordinem lato modo sumptum, ut dicit gradum eminentiae, sed non esse ordinem stricte sumptum diversum ab ipso Sacerdotali charactere.

Contra, Concilium distinguit ordinem, qui imprimit charactem in Episcopatum et Sacerdotium, et potestatem ad actus quos potest Episcopus, ut sunt Ordinatio et Confirmatio, tribuit Episcopo, qua est in Ordine superiori, et supponit esse potestatem Ordinis, vel eos actus esse provenientes ab Ordine proprie dicto ; et refert eos in ipsum characterem, non aliam diversam institutionem divinam ; ergo nulla fingi hic potest diversa institutio divina ab ipso Sacramento, quod imprimit characterem, neque potestas etiam diversa ex divina institutione in Ordine ad praefatos actus, ab ipsa potestate Ordinis seu characteris, ut est potestas activa.

Neque valet instantia, qua dicitur Sacerdos recipere characterem Sacerdotalem, et potestatem Ordinis in ordine ad corpus Christi verum, quam consequitur potestas ligandi et solvendi per modum jurisdictionis, et non ex vi characteris, quia et hoc non est certum, quia potius haec potestas est Ordinis, et supponit characterem partialem, ut infra dicit Doctor. Et quidquid sit de hoc, haec potestas est remota, nequitque in actum reduci sine potestate recepta ab Ecclesia, quia, ut diximus, non debuit derogare jurisdictioni Ecclesiae, cui concessae sunt claves fori externi. Sed non ita se habet potestas confirmandi et ordinandi in Episcopis, qui valide eam exercere possunt, renitente Ecclesia, et per omnia imitatur potestatem Ordinis ; ergo nequit dici potestas jurisdictionis, cujus nullum modum aut formam sequitur, ac proinde, ut Concilium insinuat, est potestas Ordinis ; nam nulla ratione diceretur imprimi character Ordinis in Episcopi consecratione, qui character est potestas activa, nisi habeat actus sibi proprios et independentes ab Ecclesia et omni jurisdictione proxime et remote. Hi autem actus sunt praefati, qui valide fiunt ex potestate Ordinis, sicut et consecratio hostiae a Sacerdote degradato: potestatem enim jurisdictionis merae esse in Episcopis aut aliis independentem, et proxime et remote ab ipsius Ecclesiae jurisdictione, non recte cohaeret, et perinde derogat potestati absolute jurisdictionis, quam habet Ecclesia; sicut si Sacerdos haberet potestatem absolvendi sine ulla subordinatione proxima aut remota ad Ecclesiam. Potestatem autem Ordinis non dependere ab Ecclesia, expedit quantum ad valorem sui actus, quia completam potestatem habet ex ipsi ordinatione.

Vasquez disput. 240. cap. 4. in fine, hanc rationem, quam adducit noster Medina libro.de sacrorum hominum originat et continentia, cap. 16. videtur contemnere, sicut et instantiam de Episcopis titulatis tantum, qua probat jurisdictionem Episcoporum et aliorum dependere ab. Ecclesia et universali potestate Vicarii Christi. Caeterum divisio potestatis in illam, quae est Ordinis et jurisdictionis vulgaris, est apud Theologos et Canonistas, sicut et differentia earum ; quod una sit stabilis etindependens, altera autem non ita, sed auferri aut limitari possit, juxta voluntatem Principis, a quo dependet, et legis, loquendo de utraque potestate, ut est in inferioribus, et non in capite. Impugnatio autem Vasquez est, quia putat ex vi ordinationis habere Episcopum potesta-

tem, saltem remotam in foro externo vel proximam, qua possit excommunicare, si haberet subditos, eo modo quo Sacerdos absolvere, modo haberet subditos. Unde Titularis Episcopus si transiret in suam civitatem in qua habet titulum, posset excommunicare sine ulteriori auctoritate Pontificis ; et signum a posteriori est, quia nullus Episcopus potest excommunicare aut dicere : Ego te excommunica nomine Summi Pontificis, aut absolvo nomine Summi Pontificis, sicut neque Sacerdos absolvit in foro interiori nomine aut auetoritate alterius, sed solius Christi.

Respondetur tamen hanc impugnationem non facere contra Medinam, quia non loquitur Medina de potestate, quam habet Episcopus ex vi Ordinis, sed solius jurisdictionis ; unde sive habeat remotam illam ex vi Ordinis, aut quocumque modo vocetur, erit Ordinis et non jurisdictionisi sicut etiam potestas absolvendi est potestas Ordinis, ut confertur Sacerdoti in sua ordinatione. Nihil enim contendit Medina, nisi potestatem illam, quam habet Episcopus ex sua ordinatione, ad actus, qui in valide ab alio quocumque non Episcopo consecrato fierent, non esse jurisdictionis, sed Ordinis, quia illa nequit limitari aut auferri. Ipse etiam Vasquez admittit potestatem, quam habet Sacerdos in foro interiori ex ordinatione esse potestatem Ordinis. Quantum ad potestatem jurisdictionis, de qua Medina, intellectam, prout ipse intelligit, non est dubium eam auferri posse, ut patet in deposito aut degradato, qui nequit excommunicare; quod perinde dicendum de mere titulato, qui si transiret in suam civitatem, vel non, censetur mere titulatus, sed ordinarius ; vel certe si alius in eadem civitate exercet plenam jurisdictionem, nequit ille excommunicare, sicut neque absens excommunicare potest, neque absolvere civem ab alio, qui in civitate ordinariam potestatem habet, excommunicatum .

Quod autem absolvens non dicat auctoritate Romani Pontificis se absolvere in casibus propriis, ideo est, quia habet auctoritatem jure ordinario, et non delegatam tantum. Caeterum non sequitur quin auctoritas illa ipsi conveniat ab Ecclesia et Pontifice ; nam Sacerdos etiam n persona propria, et ut judex absolvit, licet per potestatem traditam a Christo ; unde valet, si dicat: Absolvo te ab omnibus peccatis tuis, non inde sequitur auctoritatem, in qua absolvit, non esse Christi, aut dependentem ab Ecclesia. Unde parochi, Archidiaconi et alii, quibus jure ordinario olim licuit excommunicare, id faciebant ex auctoritate Ecclesiae et Conciliorum atque Pontificis ; ergo signum illud, quod adducit praefatus auctor, nihil convincit. Neque Medina negat Episcopum ex sua ordinatione habere majorem capacitatem jurisdictionis externae in corpus mysticum, quam habet Sacerdos , est enim Hierarcha et actus Ordinis, quibus generat Sacerdotes ministrosque alios Ecclesiae, supponunt illam capacitatem ; sed est Ordinis, et non propria jurisdictionis externae in actu, sed in potentia et ratione eminentiae gradus in quo constituitur per sui ordinationem.

Dubitatur, an character Episcopalis sit diversus a Sacerdotali, an potius extensio illius ad actus Episcopales ? Aliquibus placet esse eumdem extensum; aliis vero placet esse diversum characterem, licet necessario ex parte subjecti praeexigat characterem Sacerdotalem, quae connexio non est in aliis ordinibus ex parte rei. Magis placet haec sententia de rigore locutionis, quoniam Anacletus sic distinguit duos Ordines Sacerdotum, in Episcopos et Presbyteros. Leo Papa in epistola 84. alias 82. Subdiaconatum numerat quartum in ordine, ubi comprehendit Episcopatum ut primum. Isidorus etiam, et habetur, cap. Cleros, dist. 21. hanc distinctionem sequitur, sicut et Tridentinum locis citatis, quod Episcopum supra Sacerdotem tanquam diversum ordinem statuit. Probatur etiam sic consequenter dici debere, tenendo hanc sententiam quam defendimus, quia illa extensio vix commode applicari potest huic proposito, aut etiam explicari, tenendo Episcopatum esse distinctum ordinem. Quidquid enim sit de illa extensione prout fit in quantitate, hic talis esse nequit, ut bene probat Medina, quia quantitas non extenditur per additionem novi gradus ad priorem, sed ratione subjecti per novam dilatationem ejusdem formae prioris. In proposito non ita fit, sed additur nova potestas ordinis ; ergo novus character.

Si loquamur praeterea de eadem extensione, prout ab aliquibus explicatur in f relationibus, quando una ad diversos terminos dicitur extendi, ut paternitas, quae fuit ad priorem filium, extenditur ad caeteros. Haec sententia dependet a quibusdam fundamentis, quae impugnationem patiuntur in Scholis, ut quod accidens individuetur a subjecto, quod solo numero distincta non possint esse in eodem subjecto, de quibus hic non agendum ; sed similitudo non currit, quia in eo casu requiritur, ut termini sint ejusdem rationis, nempe specificae, et procedant secundum eumdem modum causandi a generante per generationem. Hic autem actus potestatis Sacerdotalis et Episcopalis sunt diversi ordinis et speciei ; ergo nequit eadem potestas extendi ad utrosque, sicut neque eadem relatio est in patre ad filium, ut sunt idem in esse hominis, et ut unus procedit ab alio.

Per hoc etiam patet ad instantiam de extentione habitus scientiae totalis ad plures conclusiones, quia id affirmantes asserunt habitum non multiplicari in specie, et ei correspondere ex parte objecti aliquam rationem unam formalem, quocumque modo explicetur, sub qua respicitur ab habitu, sit abstractionis, aut alia. Hic autem neque character Sacerdotalis virtute includit Episcopalem, alias non esset adhibendum aliud signum sensibile diversum in esse Sacramenti ad impressionem hujus, neque etiam character Sacerdotalis extendi potest ad actus Episcopales, sicut idem principium applicatum diversis conclusionibus, quas includit, eas continet in seipso, quantum ad veritatem, et extrema seu terminos invariatum. Tenendo itaque Episcopatum esse diversum, et proprie dictum Ordinem, nequit proprie salvari per solam extensionem characteris Sacerdotalis ; aut haec veritas Theologica satis explicari per praemissas instantias dubias, et praesenti conclusioni non adeo congruentes ex suis principiis, ex quibus deducuntur.

Probatur ergo imprimi novum characterem, et specie diversum in Episcopi ordinatione. Suppono conclusionem praemissam cum suis fundamentis, quia hic tantum disseritur cum iis, qui admittunt eamdem conclusionem. Et sic argumentor : diversia sunt Sacramenta quantum ad efficaciam et institutionem, et quantum ad res, ut subsunt institutioni, Ordinatio Sacerdotis et Episcopi ; utraque imprimit characterem, quae est potestas activa in ordine ad actus proprios, qui sunt alterius rationis ; forma verborum significans potestatem traditam est omnino diversa, quia exprimit effectum potestatis, seu ipsam potestatem traditam in ordine ad actus suos proprios. Ordinatio Sacerdotis non tribuit neque exprimit implicite aut explicite potestatem sacerdotalem, neque Episcopalis Sacerdotalem, licet illam supponat tanquam necessariam ex parte subjecti capacis Sacramenti, sicut Baptismus supponitur necessario ad confirmationem; cujus dicitur a Patribus complementum. ergo utrumque Sacramentum habet etiam suos effectus tam gratiae quam characteris diversos, sicut Baptismus et Confirmatio.

Probatur consequentia : Diversitas effectus in proposito sumitur ex diversitate signi sensibilis, et verborum et institutionis, quae concurrunt in proposito, supponendo ordinationem Episcopi esse Sacramentum, et imprimere characterem. Diversitas etiam potestatis sumitur in ordine ad diversitatem actus, ad quem datur ;ergo, etc. Diversitas characteris in proposito sumitur etiam in ordine ad Sacramentum proprium et diversum a quo imprimitur, et eadem diversitas, ut est potentia activa suo modo sive moralis, sive Physica, sumitur etiam in ordine ad actus diversos specie, et proprios ad quos praecise ordinatur. Sicut ergo Confirmatio, licet supponat Baptismum, et sit ejus complementum, quia ordinatur ad constituendum perfecte Christianum, et ad professionem fidei receptae in Baptismo, quia per aliud Sacramentum, et institutionem diversam datur, non dicitur character ejus esse extensio characteris baptismalis, neque id convenit Tridentino aut Florentino, quae numerant characteres diversos impressos in his Sacramentis. Sic similiter cum Tridentinum asserit in Ordine imprimi characterem, ea diversitate, qua characteres aliorum Ordinum a se invicem distinguuntur, ita character Sacerdotalis distinguitur ab Episcopali ;nam eadem videtur esse ratio differentiae propter diversitatem actuum et ordinationis, quae reperitur, tam in his quam in aliis Ordinibus, et diversitatem institutionis.

Dices, forte utrumque characterem facere uuum integrum ordinem, eo modo quo potestas data Sacerdoti in corpus Christi verum, et potestas in corpus mysticum, faciunt unum integrum characterem, ita ut ordinatio Episcopi sit perfectio quaedam Sacerdotii, et Episcopus sit perfectus Sacerdos. Ita Vasquez cap. 5. sequens Durandum.

Contra, ad propositum conclusionis nihil refert, modo teneatur haec ordinatio esse Sacramentum proprie dictum. Caeterum non consequenter videtur id dici, nam ea ratione veteres Theologi negarunt Episcopatum esse Ordinem proprie dictum, ne concederent esse diversum Sacramentum a Sacerdotio. Sed quidquid dicatur, manet ratio praemissa, quia neque ex characteris natura id colligitur, neque ex alio ullo capite characterem Sacerdotalem et Episcopalem facere unum magis quam Baptismalem, et Confirmationis, neque institutio cohaeret, neque Sacramenta, seu signa sensibilia, quia haec non ordinantur ad eumdem effectum, neque character ad eosdem actus ;imo majori fundamento posset dici character Subdiaconatus extendi ad Diaconatus, quia hic gradus potest supplere alterum, et Presbyter officium Diaconi. Sed neque Episcopatus, si seorsim dari possit, suppleret Sacerdotium, neque Sacerdotium potest supplere Episcopatum, neque Episcopus inquantum Episcopus absolvit aut consecrat, sed inquantum Sacerdos ;neque e contra Sacerdos inquantum Sacerdos ordinat et confirmat, sed inquantum Episcopus. Neque Patres statuentes differentiam inter Episcopum et Sacerdotem, tanquam inter diversos Ordines, hunc modum admittunt ;nunquam enim Patres diviserunt Ordinem Presbyteratus in duos Ordines: dividunt tamen Ordinem Sacerdotum in Episcopatum et Sacerdotium, ut Anacletus citatus, Isidorus, Leo Papa.

Sed respondet Vasquez Anacletum intendisse tantum excludere Coepiscopum tanquam Ordine diversum. Leo vero intendit majori jure Episcopum teneri ad continentiam, quam reliquos. Contra, hoc ipsum evincit contrarium, nam si voluit Anacletus excludere Coepiscopum, qui inter Sacerdotes numerabatur, et distinxit duos Ordines Sacerdotii, intendit duos esse, et tanquam diversos numerari : Amplius, inquit, quam isti duo Ordines Sacerdotum, nec nobis a Deo collati sunt, neque Apostoli docuerunt; et quamvis inter Episcopos numeret Primates, subdit: Episcoporum Ordo unus est, licet sint Primates illi. Deinde Leo numerat quatuor Ordines, Episcopatum, Presbyteratum, Diaconatum et Subdiaconatum ;intendit ergo diversos esse Ordines, et si continentiae obligatio ex ordine nascitur, et prae reliquis ex Episcopatu ob eminentiam ejus,sequitur illum esse ordinem diversum ex mente Leonis, atque inducentem novum titulum et diversum a reliquis. Deinde Isidorus ita explicari nequit, qui ex proposito differentiam et nomina Ordinum tradit.

Si dicas loqui eum de Ordine late sumpto, quia ibi enumerat aliquos gradus, qui non sunt Ordines stricte dicti, hoc plurimum enervat argumentum probandi Ordinem esse Sacramentum desumptum ex Patribus, quod supponit Tridentinum sessione 23. nam eodem modo Ioca eorum interpretari licet de Ordine late sumpto pro gradu dignitatis tantum, non vero stricte.

Epiphanius loco praefato: Dicere, inquit, ipsum Episcopum et Presbyterum aequalem esse, quomodo erit possibile ? Episcoporum enim Ordo patrum generator est, patres enim generat Ecclesiae;presbyterorum vero (supple Ordo) non potens generare patres, per lavacri regenerationem generat filios Ecclesiae, non tamen patres, etc. Ecce quomodo distinguit duos Ordines ad propositum argumenti praemissi, ex diversitate potestatis;et ut caeteros Patres omittamus, Tridentinum sessione 23. cap. 4. numerat Episcopum, Ordinem alium a Presbyteratu, et distinctionem ex diversitate functionis probat.

Neque contra hoc plurimum urget ratio praefati auctoris, nempe ex communi sententia scholae solum enumerari septem Ordines.

Respondetur, nempe sic enumerari ex sententia veterum, qui negabant Episcopatum esse Ordinem proprie dictum, et tenendo tamen conclusionem, sequitur Ordinem Sacerdotum esse duplicem.

Caeterum hoc extraneum est intentioni veterum, qui tantum enumerabant Ordines respective ad ministerium Eucharistiae ;et sic etiam constituebant. Noster autem Doctor eumdem numerum tradit omittendo Episcopatum, quem si adderet, diceret esse alium Ordinem. Cum ergo de reipsa constat, non est quod numerus auctus scrupulum ingerat.

Ad instantiam, quam adducit Vasquz de Sacerdotio, quod ex duplici potestate partiali complet integrum Sacramentum, jam responsum est ex usu Ecclesiae dici anum Ordinem, non ita Episcopatum et Sacerdotium. Congruum etiam erat, ut habens potestatem in corpus Christi verum, illudque conficiendi, etiam haberet potestatem in corpus mysticum remittendi peccata, quatenus haec requiritur ad dignam sumptionem Sacramenti, cujus ministerium primo competit Sacerdoti ex officio et suo gradu, proinde etiam eidem potestas reconciliandi peccatores concessa fuit, ut disponens ad usum legitimum Sacramenti ;on ita est in proposito, quia usus unius potestatis non ordinatur ad actum alterius, ideoque nequit una dici compleri per aliam, aut utraque potestas coire in unam.

Contra conclusionem praemissam objicitur primo Hieronymus variis in locis, in quibus videtur non admittere differentiam inter Presbyterum et Episcopum jure divino, sed tantum humano, prout docuerunt Aerius, Witclefus et alii. Aliqui tamen constituunt differentiam in his, nempe haereticos damnasse ordinationem Episcoporum, quatenus Ecclesiae negabant potestatem constituendi hoc ministerium, neque licitum esse jure humano, quod non docuit Hieronymus, sed tantum jure divino non fuisse introductum. Ita Soto, et Vasquex affirmantes, Hieronymum in illa sententia fuisse ;sed hoc ultimum tenuisse haereticos, indeque reprehendit Vasquez nostrum Medinam, cap. 4. qui hanc moderationem impugnat, statum tamen videntur impugnare haeretici, idque ex Scriptura, ut ipsis videtur, quia non fuit secundum institutionem divinam, cujus mentio non habetur in Scriptura, ut ipsi mentiebantur, quibus Patres vicissim respondebant ex Scriptura;sed huic quaestioni non insisto, quia eximere hac ratione Hieronymum parum juvat.

Primus locus Hieronymi tomo 6. in Commentariis Epistolae, ad Titum cap. 1. in illa verba : Hujus rei gratia reliqui te, etc. Idem est ergo Presbyter, inquit, qui et Episcopus, et antequam diaboli instinctu studia in religione fierent, et diceretur in populis : Ego sum Pauli, ego Apollo, ego autem Cephae;communi Presbyterorum consilio Ecclesiae gubernabantur, postquam autem unusquisque eos, quos baptizabat, suos putabat esse, non Christi, in toto orbe decretum est, ut unus Presbyter electus superponeretur caeteris, ad quem omnis Ecclesiae cura pertineret, et schismatum semina tollerentur, etc. Item Epistola ad Evagrium quaest. 85,

et prima ad eumdem ait : Quod autem postea unus electus est, qui caeteris praeponeretur, in schismatis remedium factum est, ne unusquisque ad se trahens Christi Ecclesiam rumperet. Nam et Alexandriae a Marco Evangelista usque ad Heraclam, et Dionysium Episcopos, Presbyteri semper unum exse electum in excelsiori gradu collocatum Episcopum nominabant ;quomodo si exercitus Imperatorem faciat, aut Diaconi eligant de se, quem industrium noverint, et Archidiaconum vocent. Citatur etiam et in Dialogis contra Luciferianos, quem locum alias explicuimus distinctione 1. Propter has auctoritates multi existimant Hieronymum fuisse in praedicta sententia, ut noster Medina Castro, verbo Episcopus, adversus haerese; Vasquez distinct. 240. cap. 1. et alii.

Respondent alii et melius Hieronymum non fuisse in illa sententia, nam epistola 5i.ad Marcellum, docet Episcopos successisse Apostolis, et Epistola 85. ad Evagrium, cap. 2. in Michaeam, Epistola 1. ad Heliodorum, Diaconatum, tertium gradum constituit inter Ordines Ecclesiasticos in Isaiae cap. 19. super illud: In die illa erunt quinque civitates in terra Aegypti, etc. intelligit quinque ordines Ecclesiae, tres Ministrorum, Episcopos, Presbyteros, Diaconos, duos alios plebis, nempe fidelium Baptizatorum et Catechumenorum in Jeremiae cap. 13. vocat Episcopos primum ordinem, reges Ecclesiae, et filios de stirpe David;Sacerdotes vero secundum gradum in honore Ecclesiastico. Item, in Matthaei 25. asserit Apostolos constituisse Presbyteros et Episcopos per singulas civitates. Contra Jovinianum cap. 19. docet Episcopos potiori jure teneri ad caelibatum, sicut et Presbyteros, et Diaconos, quin etiam in Dialogis contra Luciferianos docet manuum impositionem spectare ad Episcopum, et Epistola 85. etiam ordinationem esse Episcopi, et non Presbyteri. Ex his locis intelligendus est Hieronymus, non voluisse aequiparare utrumque gradum, quasi distinctio esset solum ex lege humana et consuetudine inter utrumque ordinem.

Quod confirmari potest, quia hanc differentiam constituit Hieronymus inductam esse ex occasione schismatis, de qua agit Paulus in 1. ad Corinth. cap. 3. sed eodem anno, nempe Christi 57. scripsit etiam Paulus primam ad Timotheum, in qua de ordinatione Episcopali agitur, ut supra visum est; ergo distinctio utriusque Ordinis praecessit schisma. Accedit ex Simeone Metaphrasle in Itinerario Petri antequam Romam veniret ( de qua re Baronius anno 44.) plures ab eo constitutas Ecclesias, et ordinatos Episcopos; quod contigit ante schisma. Praecessit etiam ordinationem tam Jacobi quam Pauli et Barnabae, de qua superius egimus ; ergo nequit intendi a sancto Hieronymo Scripturarum et Historiarum peritissimo, qui etiam de scriptoribus Ecclesiasticis illam ordinationem Jacobi in Episcopum Hierosolymorum docet ; nequit, inquam, intendi differentiam Episcopatus ex causa schismatis inventam esse, aut etiam praelationem, quoniam et haec etiam jure divino inducta est; quoniam in epistola ad Evagrium et Nepotianum, docet sicut ab Aaron summo Sacerdote caeteri differebant Sacerdotes, ita etiam ab Episcopo differre Presbyteros. Quid ergo aliud intendit Hieronymus ? i. Respondetur intendere supercilium Episcoporum deprimere, qui dominantur in Clero, et sui gradus auctoritatem in contemptum aliorum convertunt, et potestatem concessam absolutam gubernandi Ecclesiam solis Episcopis sine consensu aut concessu Sacerdotum fuisse ex occasione schismatis inductam, non vero ex divina ordinatione. Quamvis enim Episcopi pri-Uum gradum semper jure divino obtinuerunt, tamen etiam Presbyteri id regimine Ecclesiae commune us habebant, in suo tamen gradu, et assistebant Episcopis, donec factionibus, et schismati locum praeberent, et in partes traxerint plebem, ut quis diceret : ego sum Apollo, ego Cephae, ego Pauli, etc.

Primum ergo considebant etiam Presbyteri cum Episcopis, ut patet in Concilio Hierosolymitano, in quo actum est de Legalibus, ubi etiam cum Apostolis convenerunt seniores, qui et Presbyteri; sed postea quia Presbyteri subducebant se tanquam absolutos Episcopis, haec subordinatio instituta est, quae fuit juris divini interpretatio, et primae institutionis, quam sicut secundum gradum tenent in Hierarchia, ita etiam primo, qui est Episcoporum, deferrent, et suum gradum tenerent. Quod plurimum commendat Ignatius Martyr discipulus Apostolorum, et ut fertur ordinatus a Paulo Antiochiae Episcopus super Christianis gentibus ad fidem conversis: monet Epistola ad Trallianos, ad Tarsenses, ad Smyrnenses, hunc ordinem et subjectionem Presbyteri ad Episcopum, et tanquam divini Juris et institutionis exponit. Unde in Epistola ad Philadelphus : Boni sunt, inquit, Sacerdotes, et sermonis Ministri, melior autem est Pontifex, cui credita sunt Sancta Sanctorum, cui soli commissa sunt secreta Dei, etc, in Epistola ad Smyrnenses : Laici Diaconis, inquit, subjiciuntur, Diaconi Presbyteris, Presbyteri Episcopo, Episcopus Christo, et ipse Patri, etc. et in reliquis Epistolis idem cum sollicitudine admonet.

Ex his patet ad loca praefata Hieronymi eum velle tantum commune officium et nomen fuisse Episcopis et Presbyteris ante schisma; non vero ordinem aut gradum,

cum Episcopi soli ordinationem et Chrisma, ut ipse docet, conficiant, quod non potest Presbyter. Hoc tantum intendere videtur mihi in Epistola ad Evagrium: nam Ecclesiam Alexandrinam caruisse Episcopis ordinatis, usque ad Heraclam, nec est credibile, neque concordat historiae Ecclesiasticae, aut Conciliis, in quibus privilegium antiquitatis huic Sedi prae reliquis Patriachalibus tribuitur, seu auctoritatis, quod non subsisteret, si usque ad Heraclam Pontificibus careret. Constat autem ex certis historiis et monumentis in eadem Sede praecessisse undecim Pontifices, quorum primus numeratur Anianus successor Sancti Marci, ut patet ex historia Eusebii lib. 2. cap. 23. cui caeteri in hoc consentiunt. Secundus, Abilius lib. 3. cap. 12. Tertius Cerdo cap. 16. Quartus, Primus lib 4. cap. 1. Quintus, Justus cap. 4. Sextus Eumenes cap. 5. Septimus, Marcus cap. 10. Octavus, Eladion cap. 18. Nonus Agrippinus lib. 5. cap. 9. Decimus, Julianus ibid. Undecimus Demetrius cap. 21. quem secutus est Heracla.

Sed audire praestat ipsum Hieronymum de hoc Demetrio lib. 2. in Apologia contra Buffinum, cap. 5. Hic enim Demetrius se opposuit Origeni, primum damnans ejus promotionem contra Canones ad Presbyteratum, quia fuit execlus, eam promotionem recepit in Palaestina a Joanne Hierosolymitano: deinde, propter errores eum communione privavit. In quem Origenes in quadam sua Epistola proinde invehitur, de qua Hieronymus sic loco praefato agit : Cum illa, inquit, Epistola (supple Origenis) tota Demetrium Alexandrinae urbis Pontificem laceret, et in totius Orbis Episcopos et Clericos invehalur, et frustra ab Ecclesiis excommunicatum se esse dicat, etc. Haec Hieronymus, admittens Demetrium fuisse Pontificem illius Sedis, sicut et Episcopos a caeteris Clericis probe distinguit. Quid autem speciale habuerit promotio Heraclae quoad gradum Pontificalem prae Demetrio et anterioribus, ergo non invenio. Conjicio tantum ex verbis Hieronymi ad Evagrium mutatam esse formam regiminis illius Ecclesiae, quam communi consensu regebant Presbyteri considentes prioribus Episcopis usque ad Heraclam, et Dionysium ejus successorem, quaenam autem fuerit ratio, aut causa hujus mutationis, conjicere libet ex iis quae tunc acciderunt, nempe ad schisma ortum causa Origenis, quod primum fuisse videtur in Ecclesiae Alexandrina. Sublato enim Demetrio, cujus sententia rata fuit ab aliis Ecclesiis, Heraclas successor impense favit Origeni. Sed Dionysius ejus successor, licet Origenis fuerit discipulus, exemplum Demetrii secutus est.

Ob has ergo causas videntur varia studia in Clero oborta, dum Heraclas acta sui Praedecessoris in Origenem dissimularet, et contra Dionysius renovaret ; in partes autem diviso Clero, summa rerum ad Pontifices ipsos revocata est. Et hanc tantum regiminis, non ordinis, aut gradus Pontificalis mutationem insinuare vult Hieronymus ad Evagrium, et in universum finis ejus, ut Episcopi sua praeminentia non abutantur in contemptum Sacerdotum quibus par nomen, et auctoritatis communicata potestas fuit ante schisma inprimitiva Ecclesia, quin etiam usque ad Heraclam et Dionysium Alexandriae usque ad schisma in causa Origenis: congruit autem ut in illa Ecclesia prae caeteris hic mos servaretur in memoriam primi ejus fundatoris Marci, qui non fuit Episcopus, sed Ecclesiam nomine D. Petri fundavit. Dici etiam potest forte electionem Episcopi Alexandrini alias spectasse ad Presbyteros ; sed suborlo schismate revocatam fuisse ad Metropolitas et Episcopos per Egyptum, nam de electione videtur etiam loqui specialiter Hieronymus, tanquam fuerit mutata.

Ex his patet ad alia Hieronymi citata, quae occasionem dedisse videntur antiquis Theologis, ut Episcopatum Ordinem esse negarent, sed tantum Officium et dignitatem.

Secundo objicit Sotus communem Ecclesiae et Doctorum sententiam, qua numerantur septem tantum Ordines.

Respondetur, ut supra, sub Sacerdotio contineri Episcopatum tanquam primum gradum Hierarchiae, ut patet ex Anacleto et Tridentino.

Tertio objicit Ordines Ecclesiasticos constitui tantum in Ordine ad Eucharistiam.

Respondet Doctor in littera, si Episcopatus est Ordo, non definiri Ordinem respective ad Eucharistiam, ut patet ex secunda definitione, quam in primo articulo statuit.

Respondet secundo Mayronis etiam Episcopatum respicere Eucharistiam mediate, quia ordinat ministros ejus, hoc autem sufficit, ut dicat illum Ordinem mediatum,ut patet in aliis Ordinibus, qui mediate tantum respiciunt Eucharistiam. Haec responsio est etiam bona, quia actus primarius Episcopatus est consecrare ministros Eucharistiae. Ab hac responsione etiam non abhorret Doctor, etc. art. 2. ubi respondens ad argumentum D. Thomae et Richardi, dicit : Quanto Ordo Episcopatus intimius includit Sacerdotium et alios gradus inferiores, tanto est simpliciter perfectior, quia essentialibus respicit actus istorum inclusorum.

Objicitur quarto, quod Episcopatus, si esset Ordo, non dependeret a Sacerdotio, quia alii Ordines a se invicem non dependent.

Respondet Doctor loco jam citato, tantum inde probari perfectionem Episcopalis Ordinis super reliquos ; Episcopatus enim universalitate potestatis excedit reliquos. Unde sicut dicit majorem potestatem super corpore mystico Ecclesiae, cujus compago, seu unio maxime respicit corpus verum Christi, quod unit mediante charitate membra inter se et Christo ; ita etiam congruum fuit, ut haec potestas tantum posset acquiri supposita potestate in corpus verum Christi. Et quod Hierarcha sicut consecrat ministros Eucharistiae, etiam ipse in sui ordinationc supponat Sacerdotium, quod confert alioquin, alias non haberet Hierarcha potestatem completam in corpus Christi mysticum, nisi etiam haberet in corpus verum; hinc Dionysius de Ecclesiastica Hierarchia : Pontificum Ordo, inquit, primus, idem summus et ultimus, purgat, illuminat et perficit, etc. Debent ergo Episcopi purgare et habere potestatem sacrificandi et remittendi peccata, in qua communicant Presbyteris; perficiunt vero chrismando et ordinando et regendo Ecclesiam.

Ex hoc patet ad aliam rationem, qua probatur character Episcopalis includere Sacerdotalem. Respondetur supponere, sicut illuminatio et purgatio supponuntur ad perfectionem.

Objicitur quinto, quod Episcopus ordinatur in Dominica die, Sacerdos autem in Sabbato; ergo Episcopatus non est Ordo alius, alias eodem tempore cum aliis daretur.

Respondetur sequi contrarium,quia Episcopatus in die Dominico confertur, propter dignitatem ejus. Sed etiam alii Ordines aliquando in Dominica conferuntur, ut patet de iis, quibus datur facultas suscipiendi Ordines extra tempus. Videatur cap. Quod a Patribus, dist. 45. cap. Quod die Dominico, eadem, et cap. Dilectionis dist. 77.

Ultimum argumentum est, quia neque materia, neque forma propria est huic Sacramento ; ergo, etc. Ad quod respondetur, negando antecedens.

Secunda conclusio, de materia hujus Sacramenti est impositio manus. Haec est communis: colligitur ex dictis 1. ad Timotheum 4. et 5. et infra amplius patebit. Forma vero est, quae dicitur, dum manus impositio fiat ; fit autem manus impositio tam in Ecclesia Graeca quam Latina a tribus Episcopis, proinde Doctores essentialem esse caeremoniam tradunt. In Ecclesia autem Latina praeterea manum imponentes simul proferunt formam: Accipe Spiritum sanctum, quae verba ut conjuncta materiae designant gradum Episcopalem: neque refert quod eadem dicatur in consecratione aliorum, ut Presbyteri, quia ut conjuncta est huic aut illi materiae, designat gradum, ad quem ordinat. Haec est forma Graecorum ex Arcadio libro 6. cap. 8. Divina gratia, quae semper infirma sanat, et quae desunt, supplet, creat seu promovet, N. Deo amantissimum Presbyterum in Episcoporum, etc.

Quamvis autem haec forma in consecratione Presbyteri et aliorum recte cohaereat iis, quae in Riluali Graeco ab eodem citantur cap. 2. tamen sequendo dispositionem et ritum consecrandi Episcopum, quem ibidem ultimo loco subjicit, mihi dubium est, si sit forma consecrandi Episcopum ; tum quia ante consecrationem illa forma legitur in schedula a chartophilace, quam porrigit consecranti ; tum quia non profertur a consecrante, neque ab aliis Pontificibus; tum etiam quia ritus consecrandi videtur in ea actione consistere, qua consecrans imponit et manum et librum Evangeliorum capiti ejus, qui consecratur, una tangentibus aliis Episcopis assistentibus librum, et facta trina cruce a consecrante in capite ipsius consecrandi, subjicit oraiiones ibi expressas, in quarum prima haec habentur, quae efficaciam manus impositionis exprimunt: Tu Domine omnium, et hunc qui suffragiis electus est, et dignus factus qui subiret jugum Evangelicum, et pontifidam dignitatem per manum mei peccatoris, et praesentium ministrorum, et Episcoporum adventu, et virtute ac gratia sancti tui Spiritus corrobora, etc. Sequuntur et aliae orationes, quae, ut videtur, continuata impositione manus et libri dicuntur, quibus finitis aufert librum Evangeliorum, deponens illum in sacra mensa, imponitque consecrato humerale seu pallium Archiepiscopale, quod designat potestatem traditam, et quo utuntur Graeci Episcopi eum amplexatur, et salutatur ab aliis Episcopis, etc.

Vel ergo forma nulla est essentialis, ita ut efficacia ordinationis Episcopalis consistat in sola impositione, et non in verbis, quia orationes praedictas solus consecrans dicit, quamvis caeteri assistentes imponant manus. Vel si forma illa precaloria sit sufficiens et essentialis, alterum e duobus sequitur: vel dici debere ab assistentibus, sicut ritus fert Ecclesiae Romanae, vel certe impositionem manus, ut ab ipsis est, non essentialem esse, quia exhibens materiam debet etiam proferre formam, ut communis sententia fert Theologorum. Illud etiam inconveniens est, quia ad ordinationem Episcopi ex traditione Apostolica, ut superius dictum est, requiruntur tres Episcopi, eorumque manus impositio, neque discernitur effiacciam anus impositionis, ut est ab uno magis quam ab aliis, vel ultimo tandem dicendum erit, riluale illud debere in aliquo non expresso suppleri. Supponit autem Arcadius formam, quam assignat, ab uno tantum dici, seu a primario consecrante. Quod si ita contingat ( non quod fides auctoris milii suspecta sit, sed quia in re ignota dissero justa communia principia de materia et forma Sacramentorum tradita), dicerem potius impositionem manus esse Sacramentum in recto, et sufficere ut forma designans ejus efficaciam a primario consecrante, nomine omnium dicatur. Sed hoc aliis magis expertis relinquo.

(d) Saltem quidquid de ista controversia, etc. Omittens controversiam, si Episcopatus sit Ordo necne, subjicit septem Ordines esse, quorum numerum et diversitatem et rationem bene exponit in littera. Constituit tres Ordines, qui immediate disponunt ad Eucharistiam, et communi vocabulo dicuntur majores Ordines; altera pars minores Ordines, quia remote tantum disponunt ad Eucharistiam. Haec distinctio Ordinis in septenarium numerum est Ordinis, ut describitur in prima definitione tradita in articulo primo. Ex hac littera sequuntur conclusiones sequentes.

Sacerdotium est Ordo et Sacramentum legis novae a Christo Domino institutum. Haec de fide est, et ab omnibus Catholicis contra hujus temporis Novatores asseritur. Patet ex Tridentino, et alias dictis de ministro Eucharistiae et Paenitentiae: patet etiam ex Florentino. Patet passim ex Patribus et Conciliis antiquis, quae plura circa Ordinationem decernunt ; non est quod ex multis pauca decerpamus.

Diaconatus est Ordo et Sacramentum a Christo Domino institutum. Durandus in hac distinctione, negat Diaconatum esse Ordinem, quem sequitur Cajetanus tom. 1. Opusculorum tract. 11. art.unico. Caeterum conclusio est communis Scholasticorum omnium, et videtur satis etiam declarata a Tridentino sessione 23. cap. 4. ubi Ordinationem et Confirmationem, et alios actus Episcopalis Ordinis non posse a reliquis inferioris Ordinis fieri, et can. 6. damnat negantes Hierarchiam esse in Ecclesia, quae constat ex Episcopis, Presbyteris et ministris, etc. Praeter ergo Episcopos et Presbyteros, etiam ministri spectant ad Hierarchiam Ordinis, qua Sacramentum tum est. Ad Philipp. 1. et alias commemorat Paulus Diaconos inter Ordines. Ignatius Martyr in suis Epistolis citatis, perinde commemorat Diaconum, qui sicut ex sua ordinatione subest Presbytero, ita etiam Superior est populo, in quo exercet etiam actus praedicationis, ministerii, Eucharistiae et Baptismi, reconciliationis publicae pcenitentium.

Item, ordinantur Diaconi per manus inrpositionem, et recipiunt characterem indelebilem. Unde Clemens lib. 8. constitut. cap. 46. Scitis enim, inquit, plane, eos qui a nobis per orationem et manuum impositionem Episcopi, Presbyteri, Diaconi nominati sunt differentia, nominum differenliam rerum declarare, etc.

Rationes etiam Durandi nihil obstant. Objicit enim solum Sacerdotium habere effectum spiritualem, quem attingit ; Diaconatum vero esse dispositionem ad effectum illum, sicut Catechismus ad Baptismum.

Respondetur Diaconatum habere effectum proprium et immediatum, nempe characterem et gratiam in anima, ordinari ulterius ad functionem sacram in gradu ministerii.

Dices primo Diaconos ordinatos fuisse ex occasione.

Respondetur id verum esse, sed antea fuisse institutum Sacramentum. Unde ritus ipse quo instituti sunt cum impositione manuum, et oratione, sunt caeremoniae divinae ordinationis. Ignatius ad Trallianos: Oportet, inquit, Diaconos mysteriorum Christi ministros per omnia placere, nec enim ciborum et potuum ministri sunt, sed Ecclesiae Dei administratores; quid enim

Diaconi quam imitatores Angelicarum virtutum ? qui purum et inculpatum ministerium illis exhibent, supple Sacerdotibus, ut Sanctus Stephanus Beato Jacobo, Timotheus et Linus Paulo, Anacletus et Clemens Petro, etc.

Secundo objicit quod Ordo sit potestas activa ad actum Sacramentalem, sicut Baptismus potestas passiva ad eorum susceptionem.

Respondetur hunc characterem potestatem activam esse, non ad conficiendum Sacramentum ; nam omnis actio, ad quam exigitur gratia, necessario potest subesse Sacramento; talis est ministratio Diaconi, et actus, qui eidem ex sua ordinatione conveniunt.

Objicitur tertio, materiam hujus Sacramenti esse traditionem libri Evangeliorum, qui tunc non erat scriptus, quando primi Diaconi sunt ordinati ; ergo.

Respondetur materiam esse impositionem manuum, et omnem actionem, per quam traditur potestas exterius, de quo infra dicetur.

Subdiaconatus est Ordo sacer, et Sacramentum legis novae institutum a Christo. Haec est communior in schola; eam tradit Florentinum. Supponit etiam Tridentinum sessione 23. cap. 2. licet Magister in praesenti distinctione, Hugo de sancto Victore, Gralianus, Martinus Ayala negent esse Ordinem Sacramentum. Sed haec sententia magis fundatur in eo quod desit probatio oppositi, quam in aliqua urgenti ratione. In primis Subdiaconatum praecessit in lege veteri, et ministerio templi simile quoddam Officium, ut Nalhanaei, teste Isidoro lib. 9. Magist. in hac diclinclione, Gralian. in cap. Cleros, distinctione 21. In institutione Sacramenti Ordinis Christus imitatus est figuram, quae praecessit in lege Moysaica, addens rationem Sacramenti,et potestatem ad actus altioris Ordinis ;

ergo non est inconveniens ut Subdiaconatus etiam sit Ordo Sacramentum.

Secundo, antiquissimus usus ejus est in Ecclesia, cujus initium non habetur, insinuat esse institutionis divinae, et non humanae tantum. Canon 42. Apostolorum mentionem habet Subdiaconi, Ignatius in Epistola ad Antiochenses salutat Subdiaconos, Clemens Romanus libro. 8. constitut. cap. 5. Deinde Subdiaconus est minister Episcopi, quamvis Sacerdotis immediatus in quibusdam actionibus ; ergo par ratio est de utroque. Item, Subdiaconatus inter Ordines sacros numeratur ab Ecclesia, eique adjuncta est continentia, sicut et aliis majoribus; quod sufficit ad interpretandum esse Sacramentum, quia alioquin neque Ecclesia ei tam rigidam et aequalem cum aliis continentiam injungeret, nisi quia res sacra est, et sua institutione Sacramentum. Item, quia etiam Ordinatus ab Episcopo haeretico servat Ordinationem ; quod non esset verum, si Subdiaconatus esset inductus per Ecclesiam, tanquam munus in auctoritatis concessione fundatum, nullam enim habet haereticus.

Objicies Subdiaconatum olim conferri potuisse a Chorepiscopo, qui non erat Episcopus Ordinatus. Primum patet ex Canone Concilii Antiocheni ; secundum vero ex Epistola Damasi.

Respondetur facilem esse solutionem, dicendo quod minister Ordinarius ordinandi Subdiaconum sit Episcopus, ex commissione vero Sacerdos, ut alias dictum est de confirmatione et ejus ministro.

Respondetur etiam Canonem primo Antiocheni loqui de Chorepiscopis, qui erant etiam Episcopi ordinati, sed sine plebe, quibus non permittit Ordinationem, Presbyteri aut Diaconi sine conscientia Episcopi, vel Ecclesiae cui adjacens invenitur. Aliqui impugnant hunc intellectum Canonis, ex Epistola 4. Damasi. Sed patet ex ipso tenore Canonis, in quo primum dicitur Chorepiscopos, de quibus loquitur, recepisse manuum impositionem ab Episcopis, posse ordinare Subdiaconos, Exorcistas, Lectores, non tamen Presbyteros aut Diaconos praeter conscientiam Episcopi: quod supponit illos potuisse cum consensu Episcopi ordinare Presbyteros et Diaconos ; ergo fuerunt Episcopi ordinati, sine tamen plebe. Et ratio cur subtracta fuerit Ordinatio Presbyteri et Diaconi, fuit, quia in his erat tunc jurisdictio gubernandi, et dandi Sacramenta, ut in Diacono baptizandi et ministrandi Eucharistiam, praedicandi, imponendi manum reconcilia tivam fori externi, ac proinde sine licentia Episcopi loci aut Ecclesiae, non licuit eos ordinari. Damas autem loquitur de Chorepiscopis sui temporis, qui non ordinabantur Episcopi, quia usus ille ordinandi Chorepiscopos, ut veros Episcopos, cessavit propter abusum et insolentiam Ordinatorum, de quibus proinde plura statuerunt Concilia et Pontifices, donec mos ipse, et ex loto Chorepiscopi cessant.

Objicies secundo, olim Subdiaconatum non fuisse Ordinem sacrum ; ergo non est Sacramentum. ). Respondetur negando consequentiam, nam aliud est esse Sacramentum Ordinis, et aliud esse sacrum, Subdiaconatus inter majores fuit semper computatus ; sed ideo non fuisse semper sacrum interpretatur Bellarminus, quia aliquando non licuit Subdiaconis tangere vasa sacra, ut patet ex Concilio Laodiceno cap. 21. et in can. nullus Acolytorum, distinct. 24. nunc autem majores Ordines contingunt res sacras. Respondetur tamen Canones non prohibere contactum calicis vacui, et patenae Subdiacono, quia in hoc est ejus ministerium. Sed ad summum intelligi debent isti Canones de tactu sacrorum vasorum, quando continent corpus et sanguinem Domini, quia ille contactus et ministerium soli Diacono, qui est minister dispensationis institutus, permittitur.

Alia adducitur differentia Ordinis sacri ex adjuncta continentia, quae etiam comprehendit Subdiaconos ab initio Ecclesiae, ut aliqui contendunt ostendere partem affirmativam, quia sub appellatione Diaconorum veniebant, ut constat ex Canone Trullam 13. ubi agens de lege hac continentiae in Ecclesia Latina non memorat alios quam Episcopos, Presbyteros, Diaconos, quamvis lex haec in Ecclesia Latina dudum antea comprehendebat Subdiaconos. Alia est sententia, quae dicit hanc obligationem non fuisse ab initio Ecclesiae in Subdiaconis, ut patet ex cap. A multis, de aetate et qualitate et Ordine perficiendorum, quod est innocentii III. ubi colligere videtur ex decreto Urbani II. Canon. Nullus ad Episcopatum distinct. 60. Subdiaconatum non fuisse Ordinem sacrum ab initio, et ab hoc dici sacrum, quod ei continentia sit adjuncta. Ex hoc patet ad argumentum, nempe aliud esse Subdiaconatum esse Sacramentum, et aliud esse Ordinem sacrum, quo quis Deo in continentia consecratur.

Alia differentia adduci potest Ordinis sacri ex praedicto Canone Urbani, nempe illum dici antiqua consuetudine sacrum, ex quo ascendere liceret ad Episcopatum, vel ex eo assumere Episcopos, tunc autem non licuit, ut patet ex decreto Urbani ex Subdiaconatu assumere, quod revocatum est; sed prior differentia magis placet, quae an si Juris divini, aut solius humani Ecclesiastici, plurimum controvertitur inter Doctores, est requirit longam discussionem decretorum.

Quatuor Ordines minores sunt Sacramentum a Christo institutum, imprimunt characierem et dant gratiam. Hanc supponit Doctor, quorum munera bene explicat. Eamdem tenent omnes antiqui Scholastici usque ad Durandum, nam praecipuum fundamentum praeter auctoritatem Hieronymi, unde negant Episcopatum esse Ordinem, est, ne cogerentur ullum praeter septem Ordines admittere, et Ordinem respective ad ministerium proximum aut remotum Eucharistiae constituunt. D. Thomas in 4. in hac distinct. quaest. 2. artic. 2. D. Bonaventura, Richardus et alii docent in quo Sacramento dari gratiam imprimi characterem. Patet ex Florentino in Decreto unionis Armenorum, ubi tradit doctrinam de Sacramentis proprie dictis, assignans materiam et formam eorum. In sexto autem, qui est Ordo, similiter procedit, exprimens quidem materiam esse id quod traditur, ponens exemplum de Presby terata, Diaconatu et Subdiaconatu ; et addit in aliis Ordinibus idem esse intelligendum.

Tridentinum sess. 7. de Sacramentis in genere, Canon. 1. docet esse septem Sacramenta, non plura, nec pauciora, et Canon. 9. in tribus imponi characterem, Baptismo, Confirmatione, Ordine: agit deinceps de quolibet Sacramento in specie, ut in illa sessione, de Baptismo et Confirmatione sess. 13. de Eucharistia sess. 14. de Paenitentia et extrema Unctione sess. 23. de Ordine; in cap. autem 2. docet divisionem Ordinis in septem in gradus , et docet ab ipso Ecclesiae initio illos Ordines fuisse in usu, ut Subdiaconatum, et quatuor minores, quamvis ille inter majores connumeratur, et cap. 3. docet imprimere characterem, quem ordinem doctrinae servat etiam Canon. 1. 2. et 3. Ergo ex mente Concilii omnes praedicti Ordines sunt proprie Sacramenta a Christo Domino instituta, nam, ut alias dixi, hic agit tantum de Hierarchia Ordinum in Ecclesia: et sicut negat suffragium populi requiri ad ordinationem majorum, ita etiam per omnia constituit de aliis minoribus.

Contra hanc communem sententiam tenent Durandus et Cajetanus citati, Navarr. in Summ. c. 22. noster Michael de Medina lib. 1. de continentia, c. 46. Inclinat Dominicus Solo in dist. praesenti, quaest. 1. art. 4. et dist. 25. quaest. 1. art. 2. Sequitur Vasquez disput. 237. cap. 2. Arcudius lib. 6. cap. 9.

Objiciunt aliqui, quod hi non sunt Ordines sacri, neque omnes sunt pro ministerio altaris, sed populi.

Respondetur primum non probare quidpiam, ut patet ex dictis. Secundum est falsum, ut patet ex Doctore, quia mediate ordinantur ad ministerium Eucharistiae.

Objiciunt secundo, alios etiam Ordines, qui non sunt in usu, numerari a Patribus, ut fossariorum, Psalmistarum seu cantorum, quorum meminit Ignatius in epist. ad Antiochenos, Epiphanius post haeresim 80. memorat laboratores seu fossarios. Concilium Laodicenum Canon. 24. facit mentionem cantorum. Deinde Patres antiqui, qui proxime Apostolis successerunt, non faciunt mentionem Acolyti, et inter Ordines Ecclesiasticos Diaconissas statuunt, quas certo instituebant ritu. Item sub IV. Concilio Carthaginensi Acolytus ordinabatur accepta materia ab Archidiacono. Clemens Roman. lib. S. Constitut. cap. 26. negat Exorcistam esse Ordlnem,sed gratiam tantum gratis datam. Item Concilium VII. generale, Canon. 14. dat licentiam ordinandi Lectores in suis monasteriis Abbatibus.

Respondetur levi omnino fundamento hos auctores eniti contra communem sententiam, ex eo enim quod aliqui Patres enumerent inter Ordines, aliqua etiam officia instituta in Ecclesia, quae etiam quandoque ordinatis conferebantur, aut aliis, licet etiam aliqui quosdam Ordinum gradus omittant, alios recenseant, quorum scopus est diversus ab enumeratione Ordinum, aut designandis iis seorsim ab aliis: non hinc, inquam,colligenda traditio est, licet in hoc faveat, inquantum usum antiquum officii et gradus probare inde licet, et non esse recens inventum. Traditio enim maxime petenda est ab usu stabili, antiquo et continuato Ecclesiae Romanae, quae est magistra veritatis, et conservatrix traditionis et Scripturarum. Imprimis ut procedamus a traditione, habemus omnes Ordines commemorari ab Ignatio praeter solos Acolythos. Saluto inquit, sanctum Presbyterum, saluto sacros Diaconos, saluto Subdiaconos, Lectores, Cantores, Ostiarios, laborantes, Exorcistas, Confessores, etc. ita epistola ad Antiochenos. Hic discipulus Apostolorum ex occasione salutandi clerum suum (fuit enim Episcopus Antiochenus a Paulo Apostolo, ut quidam volunt, constitutus) commemorat officia, et gradus suae Ecclesiae, in quibus Ordines omnes enumerat, praeter Acolythos, quos tamen non excludit, neque Ordines ab officiis discrevit, quia non erat id sui instituti: leve ergo argumentum est, inde colligere minores non esse Sacramentum. Imo potius dicendum est illam sedem fundatam ab Apostolis Petro et Paulo, " ut commemorat ipse Ignatius recepisse, et observasse eamdem traditionem, quam tenuit et recepit ab iisdem Apostolis Ecclesia Romana circa sacros Ordines: nam si Lector, Exorcista, Ostiarius fuerunt gradus, et non officia, sed Sacramenta in clero Romano, fuerunt sine dubio et Antiochiae, quin etiam in illa Ecclesia fuisse etiam Acolythos, quamvis eos expresse non commemorat Ignatius, qui sub nomine Subdiaconorum intelligi possunt: nam Subdiaconus non solum proximum gradu Diacono importat, sed aliquando reliquos ex vi vocis, quia reliqui subsunt Diacono, non refert tamen ut omissos Acolythos dicamus, quia sicut non omnes Ordines connumerat, quia non Episcopatum, ipse enim tum erat Episcopus, ita neque omnia officia recensuit, quia omisit cursorem, de quo agit in epistola ad Polycarpum.

De Acolytho agit Cyprianus lib. 2. epistol epist. 8. Epiphan. haeresi 80. sub finem, recenset inter Ordines Lectorem, Exorcistam, Ostiarium.

Caeterum traditio non ex his nobis magis inquirenda, sed ex observatione Ecclesiae Romanae, quae Ordines impermixtim aliis Officiis, et seorsim exponit, quod declarationis locum obtinet. Hinc Cornelius Papa in epistola ad Fabium Antiochenum: Is ergo, inquit, qui Evangelium vindicabat, nesciebat in Ecclesia unum Episcopum esse debere, ubi videbat esse Presbyteros quadraginta sex, Diaconos septem, Subdiaconos septem, Acolytos quadragenla duos, Exorcistas et Lectores cum Ostiariis quinquaginta duos, etc. Agit contra Novatum, seu, ut alii vocant, Novatianuro, qui schisma contra Cornelium suscitavit, et se ipsum a tribus Episcopis seductis et rudibus, et crapula oppressis ordinari fecit, ut patet ex eadem epistola, probat unum caput esse debere in Ecclesia Romana ( qui fuit ipse Cornelius legitime assumptus et ordinatus ), cujus ministros in sacris Ordinibus enumerat, quos, et in verbis sequentibus ab aliis discernit personis piis: post enim minores Ordines subdit: Viduas, et alios morbo et egestate afflictos mille et quingentos, quos omnes Domini gratia et benignitas abunde sustentat. Sed nemo ex tanta ministrorum multitudine, tamque in Ecclesia necessaria, nemo ex tanto egentium numero, etc. nemo denique ex maxima illa et innumerabili populi frequentia, istum quem dico Novatum, ab ea desperatae mentis caecitate, et contumacia avertere, et ad Ecclesiam denuo revocare potuit, etc.

In his Cornelius consuetudinem et numerum ministrorum in Ecclesia Romana, necessarium exponit : Sed nemo, inquit, ex tanta ministrorum multitudine, tamque in Ecclesia necessaria, etc. non ergo recens inventum proponit, sed quod traditione servatum est.

Item in Concilio Romano II. sub Sylvestro cap. 1. enumerantur praedicti gradus Ordinis, cap. autem 3. ordinatur, ut Presbyter contra Episcopum non dicat testimonium, neque Diaconus adversus Presbyterum, neque Subdiaconus adversus Diaconum, neque Acolytus adversus Subdiaconum, neque Exorcista adversus Acolytum,neque adversus Lectorem Exorcista, neque Ostiarius adversus Exorcistam, ut subordinatio in Hierachia debita servetur, ne inferior contra superiorem insurgat: et subditur in eodem Canone numerus testium, qui adversus singulos requiritur in judicio. Contra Episcopum septuaginta duo, contra Presbyterum quadraginta quatuor, contra Diaconum triginta sex, contra Subdiaconum et reliquos septem. In hoc ergo Canone supponitur numerus Ordinum, subordinatio unius ad alium, et qualitas et exemptio qua omnes in judicio gaudent.

Accedit communis sententia Scholae, et maxime omnium Florentinum et Tridenlinum, quae Sacramentum sine ulla limitatione absolute in hos gradus subdividunt: nihil autem haec Concilia comprehendunt sub doctrina cujuslibet Sacramenti, tanquam partem et speciem ejus, nisi quod participat rationem ipsius Sacramenti. Hanc ergo traditionem conservavit Ecclesia Romana: quod autem Vasquez asserit, seu objicit, quod Acolylorum et

Exorcistarum non sit mentio facta a Patribus, qui proxime post Apostolos vixerunt, nihil probat, quia in Ecclesia Romana Cornelius et Sylvester, qui eos gradus numerant, inter caeteros, non tanquam recens inventum proponunt, sed ut antiqua consuetudine et traditione firmatum Quin etiam Ignatius meminit loco citato Exorcistas, sed et antiqui Canones alios Ordines praeter majores commemorant.

Canon primus et secundus Apostolorum agens de ordinatione ministrorum : Episcopus, inquit, a duobus aut tribus Episcopis ordinetur. Presbyter ab uno Episcopo ordinetur, et Diaconus et reliqui Clerici, etc. Sub hoc, reliqui Clerici, comprehenditur non unus gradus Subdiaconatus, sed reliqui; terminus enim pluralis extenditur ad plures gradus Ordinis, non ad personas, quia in prioribus alii gradus majores in singulari exprimuntur, ut denotetur gradus, non in plurali, quamvis personas plures in Ecclesia in singulis gradibus ordinatas fuisse constet.

Inter instituta Caii Papae refertur, ut per omnes gradus ascenderetur ad majores, si quis Episcopus fieri mereretur, ut esset primum Ostiarius, Exorcista, Lector, Acolytus, Subdiaconus, Diaconus, Presbyter, et exinde Episcopus ordinaretur. Quod Decretum ita intelligendum est, non quod ordinem Hierarchicum ipse primus instituerit in Ecclesia, qui ab ipso Christo instilutus est, ut docet Tridentinum: sed decrevit ut ad supremum non ascenderetur nisi per alios, ut Hierarchia a Christo instituta servaretur in ordinatione et assumptione personarum.

Eodem modo statuit Anacletus, ut Episcopus consecraretur a tribus Episcopis, 1 non quod ille primus hujus Decreti auctor fuerit, cum ex Apostolico Canone jam citato emanaverit: Alexander I. ut aqua misceatur vino in calice, quamvis haec traditio antiquior fuerit, sicut et ritus. Sic etiam in aliis decreta extant Pontificum Romanorum confirmantia et retinentia antiquam traditionem, quae non licet ita interpretari, ut sic decernentes existimentur novam legem aut ritum instituisse; sed antiquum conservare in praxi et usu, ne decidat ex negligentia aut ignorantia. Quod ergo Cornelius et Cyprianus primum inveniantur mentionem facere Acolytatus, non sequitur antea non fuisse in usu et institutione Christi, cum nec illi ut rem novam proponant, sed ut Ordinarium ritum in Ecclesia retentum. Alioquin eadem facilitate traditio impugnabitur, cujus fundamentum ex Scripturis Canonicis non habetur expressum, et in eos tantum velut auctores et inventores referretur, qui primum ejus mentionem faciunt, quod est omnino inconveniens.

Accedit praeterea decreta antiquorum Pontificum circa ritus Sacramentorum vel declarare traditionem, vel certe corrigere abusum. Sic Stephanus Papa de Ba-: ptismo haereticorum non iterando ad Cyprianum decernit nihil innouandam esse, praeter id quod traditum est; eodem modo Victor Papa de celebrando Paschate: sic Fabianus de conficiendo chrismate quotannis, et plura alia exempla suppetunt hujus generis. Sufficit ergo ad probationem legitimam traditionis Apostolicae, ut ab antiquis Pontificibus mentio ejus habeatur, non tanquam rei novae, aut tum primum a se institutae, quando potissimum nulla quaestio suborta tum in Ecclesia frequentiorem sermonem de ea poscebat: sed mentio ejus fiat tanquam ex usu notae receptae.

Ad confirmationem etiam ejusdem traditionis non obscure faciunt antiqui Canones ean. 4. Niceni : Omnibus interdicit sancta Synodus, neque Episcopo, neque presbytero, neque Diacono, neque ullis

Clericorum omnino licere habere secum mulierem extraneam. Arelatense II. canon 13. Nullus cujuscumque Ordinis Clericus, non Diaconus, non Presbyter, non Episcopus, quacumque ex occasione faciente propriam relinquat Ecclesiam, etc. ubi sub appellatione Clericorum comprehendi videntur alii, non soli Subdiaconi. Canon Carthaginensis IV. suo Ordine explicat hos gradus et ordinationem eorum, ut fieri debet ab Episcopo. Subjungit post Ostiarium ( qui ultimus est incipiendo ab Episcopatu, ut incipit Concilium ) Psalmistam, quia autem non est Ordo, dicit jussu Presbyteri posse sine alia Ordinatione suum munus exercere, quoad reliquos priores gradus hoc non affirmat, unde colligitur non esse Ordinem.

Ex his patet ad objectionem, quia antiqui Patres, qui vel alia officia et ministeria connumerant Ordinibus, non discernunt inter haec, neque ex proposito agunt de solis Ordinibus, sicut alii, quos citavimus ; ideo cumulatorie agunt tam de Ordinibus quam etiam reliquis officiis, inter quae etiam Diaconissae numerabantur, quae ob honestatem mulieribus praeponebantur in quibusdam ministeriis quae non decebant Clericum exercere. Quod additur de Acolytho et ejus ordinatione ex Concilio Carthaginensi, respondetur, licet materia circa quam porrigebatur ab Archidiacono, potestas tamen conferebatur ab Episcopo ordinante, sive per manuum impositionem, sive per aliam caeremoniam, cui accedebat porrectio materiae, circa quam jussu Episcopi facta ab Archidiacono, qua porrectione facta, et illo tangente mateteriam, Episcopus eum ordinabat ; quamvis autem Canon id non exprimat, subintelligitur, quia Canon Apostolicus citatus praecipit ordinationem Clericorum fieri ab Episcopo, et Clemens Romanus lib. 3. Constit. Apostolicarum, cap. 41. An autem haec ordinatio exigat ut ipse Episcopus porrigat instrumenta, postea dicetur.

Apud Graecos ut admittit etiam Arcudius, Lector per manus impositionem ordinabatur, et patet ex Concilio VII. generali canon. 14. Concilium etiam Sardicense canon. 10. mandat, ut nemo ex foro assumatur Episcopus, nisi prius fuerit probatus in officio Lectoris, Diaconi et Presbyteri. Unde colligere licet Lectoralum inter ordines computari, in Euchologio seu Riluali etiam Graeco, quem citat Arcudius, habetur modus ordinandi Lectorem.

Hinc patet ad plura exempla Sanctorum, quae adducit Arcudius ex vitis ipsorum, in quibus non fit mentio aliorum Ordinum minorum in ordinatione eorumdem, ut Chrysostomi, Eutychii Constantinopolitani Patriarchae, Caesarii Arelatensis, Joannis Cabilonensis et aliorum. Caeterum hoc argumentum ad summum probat non esse connexionem necessariam inter Ordines, qualis est inter Presbyteratum et Episcopatum. Praeterea non numeratur plerumque in illis vitis ordinatio in Subdiaconum, qui tamen Ordo est secundum omnes, paucis exceptis, et fit mentio Lectoris ; aliquando etiam neque Diaconi mentio fit. Quod ergo aliqui vel studio populi, vel aliquo vehementiore impulsu Spiritus sancti ab aliquibus viris Sanctis fuerint per saltum ordinati, non derogat conclusioni aut veritati, quam secundum praxim Ecclesiae Romanae defendimus, quae neque ejusmodi ordinationes per saltum probavit, tanquam legitime facias, licet validas.

Extat epistola I. Syricii Papae ad Hymerium Tarraconensem Episcopum, in qua abusum damnat. Potest etiam dici nomine Ordinum expressorum venire reliquos non expressos, qui simul dabantur, et sine interstitiis, ut Lectoratus et reliqui inferiores, Acolytatus et Subdiaconatus, ut patet ex eadem epistola ; nam primo loco agens de his, qui ab infantia baptizati sacrae militiae adscribuntur, praecipit ut Lectoribus eorum ministerio socientur, per triginta annos, ubi non facit mentionem Exorcistarum. Tamen secundo loco agens de grandaevis baptizatis, qui ad Ordines admitti petunt, statim a Baptismo : Lectorem, inquit, et Exorcistarum numero socientur, etc. In priori ergo loco sub appellatione Lectorum comprehendit Exorcistas, quia non intendit diversum ritum ordinandi inducere aut praescribere, docet simul ordinandos Acolytos et Subdiaconos ; recte ergo in antiquis Canonibus per expressionem unius Ordinis comprehenduntur reliqui, qui simul dabantur, ut canone 10. Constantinopolitani sub Adriano Pontifice et Basilio Imperatore celebrati, ubi decernitur ut in officio Lectoris annum unum compleat (supple promotus) in Subdiaconi vero duos, sitque Diaconus tribus annis, etc. sub appellatione Lectorum intelliguntur reliqui, appellatione Subdiaconi Acolytus. Et quamvis praefatus asserat in Ecclesia Graeca non .esse illos Ordines in usu, hoc non probat non esse Ordines, sed non esse necessarios multiplicato numero aliorum ministrorum in gradibus superioribus, qui supplere possunt inferiores.

Ecclesia tamen Latina retinuit semper antiquam institutionem, et satis constat ex Ignatio supra citato, hos gradus fuisse in usu Ecclesiae Antiochenae ; omnes enim commemorat praeter Acolytos seu ceroferarios. Eosdem commemorat Epiphanius in compendiaria doctrina, quam subjicit post haeresim 80. Sed et Simon Thcssalonicensis in libro de Sacramentis agens de manuum impositione, quae intra et extra Sanctuarium fiebat, agit de deputatis seu ceroferariis, quibus manus extra Sanctuarium imponebatur dicens: Quae sane nescio cur non exercetur. In Ecclesia vero Thessalonicensium paulo ante in usu erat, et in antiquis Situalium exemplaribus reperitur scripta, elc. supple, manus impositio ceroferanis, quin etiam idem Arcudius modum ordinationis ceroferarii transcribit ex antiqua Riluali Cryplae ferratae, quam recte ordinationi Acolyti quadrare docet. Ex quo patet intellectio antiquorum Canonum praemissa, nempe per Ordines expressos comprehendi alios, qui fuerunt etiam ex usu Ecclesiae tam Graecae quam Africanae, quem usum semper retinuit Ecclesia Romana.

Ad locum Clementis Romani respondetur, eum loqui de illis Exorcistis, qui per gratiam gratis datam receperunt potestatem in daemones in primitiva Ecclesia, non de aliis, qui hanc potestatem per sui ordinationem accipiunt.