MEMBRUM V. Quid est cognoscere
ARTICULUS I. De medio quod est vestigium.
PARTICULA I. An vestigium Creatoris sit in creatura ?
ARTICULUS II. De medio quod est imago.
MEMBRUM III. Quanta sit simplicitas Dei ?
ARTICULUS I. Quid sit aeternitas ?
PARTICULA I. ''Quid sit aeternitas nomine ?
ARTICULUS II. Quid sit aeternum ?
MEMBRUM II. De aeviternitate sive aevo.
MEMBRUM III. De tribus passionibus propriis veritatis.
PARTICULA I. An omnis veritas sit aeterna ?
MEMBRUM IV. De oppositione veri et falsi.
ARTICULUS II. De communi intentione boni.
ARTICULUS III. De singulis differentiis bonorum.
ARTICULUS II Quis sit actus proprius summi boni ?
ARTICULUS I. Utrum omni bono opponatur malum ?
MEMBRUM I. Utrum in divinis sit generatio ?
MEMBRUM IV. Cujus sit procedere ?
MEMBRUM I. Quid sit in divinis esse Filium ?
ARTICULUS I. ''De multiplicitate verbi .
MEMBRUM I. De intentione principii.
MEMBRUM II. De ordine naturae in divinis ?
ARTICULUS I. Utrum ordo sit in divinis ?
MEMBRUM II. De definitione hujus nominis,
MEMBRUM IV. De comparatione personae ad essentiam .
ARTICULUS I. An Deus sit causa rerum formalis
MEMBRUM II. Utrum Deus sciat per medium vel non ?
MEMBRUM II. Utrum praescientia sit causa rerum
MEMBRUM IV. Utrum praescientia Dei falli possit
MEMBRUM I. Quid sit praedestinatio ?
MEMBRUM I. Quid sit reprobatio
MEMBRUM IV. Quibus modis sit providentia ?
ARTICULUS III. Quis sit providentiae proprius effectus ?
ARTICULUS V. De modis providentiae.
ARTICULUS II. Quid sit fatum ?
ARTICULUS I. Utrum Angelus impleat locum ?
TRACTATUS XIX. DE POTENTIA DEI.
MEMBRUM II. De causalitate divinae voluntatis ?
PARTICULA I. Utrum mala fiant voluntate Dei
TRACTATUS I. DE PRIMO PRINCIPIO.
ARTICULUS III. Unde in creaturis veniat mutabilitas ?
PARTICULA I. Quare creaturae dicantur
MEMBRUM I. De errore Platonis.
PARTICULA II. Utrum una materia sit omnium ?
PARTICULA III. Utrum materia sit aeterna
QUAESTIO XII. Ubi Angeli creati sunt ?
MEMBRUM I. De ratione naturaliter insita.
MEMBRUM II. Utrum memoria conveniat Angelis ?
PARTICULA I. Utrum Angeli intelligant per species ?
MEMBRUM IV. De voluntate in Angelis.
MEMBRUM. V. A quo causetur ista libertas in Angelo ?
MEMBRUM I. Quid appetierit malus Angelus ?
PARTICULA I. Utrum sensus sint in daemone?
ARTICULUS III. Utrum synderesis sit in daemone ?
MEMBRUM II. Quis sit actus superioris in inferiorem ?
MEMBRUM III. Qui sint modi tentandi, et quot ?
MEMBRUM II. De veris miraculis absolute.
ARTICULUS I. Quid sit miraculum
ARTICULUS III. Quid sit miraculosum ?
MEMBRUM II. Per quid fiant miracula ?
MEMBRUM IV. Ad quid mittantur Angeli ?
MEMBRUM I. Utrum Angeli loquantur
MEMBRUM II. Quo sermone Angeli loquantur ?
MEMBRUM II. De effectu custodiae Angelorum .
ARTICULUS I. Cujus naturae sit ista divisio
ARTICULUS III. De ordine dividentium et divisi .
PARTICULA III ET QUAESITUM SECUNDUM.
MEMBRUM III. De tertia hierarchia.
ET QUAESITUM SECUNDUM, De proprietatibus Archangelorum ?
ARTICULUS I. De hoc quod dies tribus modis accipitur.
ARTICULUS I. Quid dicitur firmamentum
MEMBRUM II. Utrum omnia ad hominem ordinentur ?
MEMBRUM II. Utrum Adam ex accepto stare potuit
MEMBRUM III. Quid sit superior portio rationis ?
MEMBRUM IV. Quid sit inferior portio rationis ?
MEMBRUM II. De actibus liberi arbitrii.
MEMBRUM III. Quid sit gratia definitione
ARTICULUS I. Quid sit synderesis ?
MEMBRUM III. Qualiter gratia differat a virtute
MEMBRUM I. Qualiter gratia augetur ?
MEMBRUM I. Quid sit virtus in genere ?
MEMBRUM II. Quid sit peccatum originale ?
MEMBRUM III. Quid sit peccatum originale definitione ?
ARTICULUS II. De causa originalis peccati.
ARTICULUS III. De modo traductionis originalis peccati.
MEMBRUM I. Quid sit concupiscentia sive fomes ?
MEMBRUM III. Quid sit peccatum
MEMBRUM I. Quid sit mortale peccatum ?
ARTICULUS I. Utrum inanis gloriae sit peccatum ?
ARTICULUS IV. In quo differat inanis gloria a superbia?
MEMBRUM II. De filiabus invidiae ?
MEMBRUM II. De filiabus acediae, quot et quae sint ?
MEMBRUM II. De filiabus avaritiae.
MEMBRUM II. De filiabus gulae.
MEMBRUM I. Quid sit personarum acceptio ?
Utrum Heva in primo statu concepisset et peperisset incorrupta, et virgo permansisset? et, Utrum cum dolore puerpera, vel sine
dolore ?
Deinde, quaeritur de modo propagationis filiorum, quod Magister disputat in libro II Sententiarum, distinct. XX, cap. 1: Post haec videndum est, qualiter primi parentes, si non peccassent, filios procreassent ?
Circa quod quaerendum est qualiter Heva concepisset, utrum virgo permanens, vel corrupta ?
Et, Utrum cum gravitate fuisset gravida, vel sine gravitate ?
Et, Utrum cum dolore puerpera, vel sine dolore ?
1. Ad primum inducit Magister Augustinum super Genesim ad litteram sic dicentem: " Si primi homines non peccassent, sine omni peccato et macula in paradiso carnali copula convenissent, et esset ibi thorus immaculatus, et commixtio sine concupiscentia: atque genitalibus membris sicut caeteris imperarent, ut ibi nullum motum sentirent illicitum: et sicut alia membra aliis admovemus, ut manum ori sine libidinis ardore, ita genitalibus membris uterentur sine pruritu carnis. Haec enim lethalis aegritudo membris humanis ex peccato inhaesit. Genuissent itaque filios in paradiso per coitum immaculatum et sine corruptione . "
2. Adhuc, Augustinus, ibidem: et hoc etiam inducit Magister ibidem: " Cur non credamus primos homines ante peccatum genitalibus membris imperare potuisse, sicut caeteris in quolibet opere sine voluptatis pruritu utimur ? Incredibile enim non est Deus talia fecisse illa corpora, ut si non peccassent, illis membris, sicut pedibus imperarent, nec cum ardore seminarent, nec cum dolore parerent . "
3. Adhuc, Augustinus in libro XIV de Civitate Dei: " Ita tunc credendum est potuisse utero conjugis salva integritate foeminei genitalis virile semen immitti: sicut nunc potest eadem integritate salva ex utero virginis fluxus menstrui cruoris emitti. Eadem quippe via potest illud injici, qua hoc potest ejici . "
Contra:
1. Incompossibilia sunt, mulierem cognosci a viro, et manere in carnis integritate sive virginem: et in quolibet statu erant incompossibilia: ergo in primo statu erant incompossibilia. Si ergo per coitum cognoscebatur Heva, impossibile erat, quod remaneret integra virgo.
2. Adhuc, Esse masculum et foeminam in carne una, et non esse in carne una, incompossibilia sunt: quia aliter contradictoria verificarentur de eodem. Sed si Adam cognovit Hevam, erant duo in carne. una: si autem in integritate remansit, non erant duo in carne una: et sic incompossibilia erunt possibilia: quod falsum est. Cognosci ergo non poterat, et manere virgo et integra.
3. Adhuc, De definitione sexus masculini est, quod generet in alio. Dicit enim Aristoteles, quod masculus est qui de suo generat in alio: foemina vero quae de alieno generat in seipsa. Videtur ergo, quod in nullo statu conveniebat foeminam concipere de semine viri, et permanere in virginitate.
4. Adhuc, Privilegium singulare nullo jure conceditur alteri. Est autem beatae Virginis Mariae singulare privilegium, quod virgo concepit, sine gravitate, sine dolore puerpera, Ergo justitia divina non debuit hoc Hevae concedere.
Ulterius quaeritur, Si fuisset in primo statu sine gravitate gravida ?
Et videtur, quod non: quia corpus pueri in primo statu grave fuisset et terrenum: onus autem grave portare sine gravitate esset impossibile: ergo sine gravitate gravida non fuisset.
Contra:
1. Gravitas paena est, quae non debuit sentiri nisi propter peccatum: peccatum autem nondum factum erat: ergo gravitas in paenam sentiri non debebat.
2. Adhuc, Expresse dicit Augustinus in libro XIII de Civitate Dei, quod " sine gravitate gravida fuisset. "
3. Adhuc, Avicenna dicit, quod grave impositum corpori hominis, facit pressivum dolorem: dolorem in primo statu Heva sentire non potuit: ergo nec gravitatem.
Ulterius quaeritur, Utrum sine dolore puerpera fuisset?
Et videtur, quod non. Dolor enim, ut dicit Aristoteles, est sensus divisionis continui: in partu autem oportuit dividi continuum in apertione viarum: et hoc est, ut dicit Avicenna, dolor lacerativus: ergo videtur, quod in partu Heva sensisset dolorem lacerativum, et ita non fuisset sine dolore puerpera.
Solutio. Ad primo quaesitum satis bene responderunt antiqui, scilicet Praepositivus et Gulielmus Altisiodorensis: distinxerunt enim triplicem corruptionem, scilicet continuitatis, foeditatis, et impuritatis. Continuitatis quae est in divisione corporis. Foeditatis quae est in pruritu concupiscentiae et libidinis, quae foedat et mentem et corpus, in quae ratio descendit sub delectatione carnis. Propter quod dicit Gregorius, quod Spiritus sanctus non tetigit corda Patriarcharum dum essent in opere conjugali. Impuritatis, quae est in susceptione naturae alienae, sicut aurum dicitur impurum quando immixtum, sibi fuerit aliquid alienum. Dicunt ergo, quod si Heva convenisset cum Adam per coitum, non incurrisset primas duas corruptiones: quia sic usi fuissent primi parentes genitalibus membris ad ordinem rationis. Et hoc fuisset hoc modo, quod semen resolutum a masculo adhibitum, genitali foeminae, statim virtute matricis tractum fuisset in locum conceptionis: et ibi unitum sanguini foeminae sicut coagulum lacti, et vaporabiliter diffusum in sanguinem foeminae, et sic perfecisset conceptum, cum semen masculi undique comprehendisset sanguinem foeminae, sicut spiritus formativus undique comprehendit id quod format. Sicut enim dicit Aristoteles, virtutes distinctorum sexuum maris et foeminae uniuntur in conceptu sicut uniuntur virtutes galli et gallinae in ovo. Sed incurrisset omni modo corruptionem impuritatis: quia oportuit, quod conciperet ex semine alieno sibi permixto: et sic pura non. remansisset. Et haec distinctio satis bona est. Ad primum ergo dicendum, quod Au-
gustinus Intendit hoc quod dictum est: et ideo corruptionem primo et secundo modo dictam non incurrisset: tertio autem modo non est simpliciter corruptio, sed commixtio naturalis duorum sexuum in carne, sicut et prophetando dixit, Genes, ii, 24: Quamobrem relinquet homo patrem suum et matrem, et adhaerebit uxori suae: et erunt duo in carne una.
Ad alia duo dicendum eodem modo: quia supra idem fundantur.
Ad id quod contra objicitur, dicendum quod secundum corruptionem impuritatis incompossibilia sunt: quia in omni conceptu necesse est aliud esse formans, et aliud formatum. Sed quod esset cognita a viro, et remaneret integra a divisione continuitatis corporis, et esset immunis a corruptione foeditatis, ista bene possibilia sunt per modum qui dictus est.
Ad aliud dicendum, quod illa ratio non probat, nisi quod non potuit esse sine corruptione tertio modo dicta: et hoc verum est, sicut paulo ante patuit. Oportuit enim, quod semen susciperet quod suo sanguini uniretur et permisceretur eo modo qui dictus est.
Ad aliud dicendum, quod recte eodem modo solvendum est: quia idem est. Diversitas enim sexuum unitur in semine concepto, ut dictum est: sed hoc fieri potuit sine divisione et corruptione foeditatis per modum qui dictus est.
Ad aliud dicendum quod privilegium singulare beatae Virginis est in hoc, quod manens in omni puritate mentis et corporis, non ex semine alieno, sed de Spiritu sancto concepit: Heva autem de semine viri.
Ad id quod quaeritur ulterius, dicendum quod est gravitas oneris tantum, et est gravitas inducens paenam. Secundum primum modum non fuisset gravida sine gravitate, sed secundum modum secundum.
Ad id quod contra objicitur, dicendum, quod sicut ab aliis paenis corpora primorum parentum gratia innocentiae et virtute ligni vitae praeservabantur, ita praeservabantur a dolorepressivo, etiamsi lapidum pondera superius projecta fuissent.
Ad aliud patet solutio per idem.
Ad aliud dicendum, quod grave in corpore ad paenalitatem deputato facit pressivum dolorem, sed in corpore quod a dolore praeservat gratia innocentiae et virtus ligni vitae, dolorem facere non potest.
Ad id quod ulterius quaeritur, Utrum sine dolore fuisset puerpera ?
Dicendum quod sic: quia hoc Augustinus aperte dicit, cui contradicere impium est in his quae tangunt fidem et mores.
Ad id quod in eodem objicitur de comparatione viarum, dicendum quod in illo statu, aperte fuissent sine dolore et sine laceratione, per solam extensionem et laxationem.