MEMBRUM IV.

Cui insit gratia primo et per se, utrum scilicet potentiae, vel substantiae animae ?

Quarto quaeritur, Cui insit gratia primo et per se, utrum scilicet potentiae, vet substantiae animae?

Et videtur, quod potentiae ex Ipso nomine gratiae, quod, ponitur in Littera a Magistro et Augustino.

1. Dicitur enim gratia operans et cooperans: opus autem respicit potentiam: ergo videtur, quod gratia insit per potentiam.

2. Adhuc, In Littera dicitur, quod facit velle et currere: utrumque autem est secundum potentiam.

3. Adhuc, In Littera dicitur, quod praevenit voluntatem, et informat ut velit: voluntas autem potentia est: ergo videtur, quod, insit immediate secundum potentiam.

Contra:

In definitione praeinducta dicitur, quod gratum facit habentem, et opus ejus gratum reddit. Ergo videtur, quod immediate inest secundum subjectum habentis, et per illud, etiam inest potentiis.

Solutio. Dicendum, quod gratia est universalis habitus, informans et subjectum et potentias omnes et opera, per quam Deus inhabitans in sanctis omnibus influit vim merendi vitam aeternam: quam vim sine Deo habere non possent: quia haec virtus infinita est, quae non convenit nisi Deo. Et ideo dicitur, Isa, xxvi, 12: Omnia opera nostra operatus es nobis, Domine. Et, Joan. xv, 5: Sine me nihil potestis facere. Et ibidem, Qui manet in me, et ego in eo, hic fert fructum multum.

Ad primum ergo dicendum, quod verum est, quod opus respicit potentiam radicatam in essentia: et ideo etiam habitus gratiae refertur ad essentiam.

Ad aliud eodem modo respondendum, est, quod velle facit et currere facit: sed utrumque refertur ad essentiam in qua radicatur potentia. Et ideo habitus gra- tiae ad essentiam refertur, Aliter enim est de hoc habitu gratiae, et aliter de habitibus virtutum particularium. Virtutes

enim particulares perficiunt ad actus determinatos: gratia autem gratum faciens perficit actus ipsos, et operantes in comparatione ad Deum, ut scilicet et operans acceptus sit, et opus ejus acceptum,, Sapient, iv, 10: Placens Deo factus est dilectus. Placens enim Deo est per gratiam: et ideo ipse fit dilectus, et opera ejus. Et hoc est etiam quod dicit Augustinus contra Julianum Pelagianum: " Cooperando Deus in nobis perficit quod operando incipit: quia ipse ut velimus operatur incipiens, qui volentibus cooperatur perficiens. "

Ad ultimum dicendum, quod voluntatem ibi non accipit pro particulari potentia, sed (sicut paulo ante dictum est) pro generali motore omnium eorum quae sunt in anima: et ille est libertas in tota anima diffusa.

Et illud quod, contra objicitur, procedit.