QUAESTIO IV.

Utrum theologia sit scientia ab aliis scientiis separata ?

Quarto, Secundum ordinem primae divisionis quaeritur, Utrum ab aliis scientiis separata sit ?

Et videtur, quod non. i. Si enim theologia dicitur scientia a Deo, a nulla separata est per hanc diffe-

rentiam. Eccli, i, 1: Omnis sapientia a Domino Deo est, ei cum illo fuit semper, 2. Si vero dicitur theologia, quia est de Deo, a prima philosophia separata non est, quae est de Deo in potissima parte ejus.

3. Si vero dicitur theologia, quia revelata a Deo, iterum per hanc differentiam a nulla separatur philosophica scientia. Ad Roman, i, 19: Quod notum est Dei, manifestum est illis, Philosophis scilicet: Deus enim, illis manifestavit. Ergo quidquid sciunt Philosophi de Deo, manifestante et revelante Deo didicerunt.

4. Si dicatur theologia Spiritu sancto inspirata, iterum per hanc differentiam non separatur. I ad Corinth, xii, 3, Ambrosius in Glossa: " Omne verum a quocumque dicatur, a Spiritu sancto est. "

5. Adhuc, Subjecto non separatur ab aliqua: agit enim de moralibus, intelligibilibus, naturalibus, et multis disciplinalibus in mensuris templi, et numeris musicis quos ponit.

Ex his ergo videtur non ab aliis separata, et ulterius quod sit superflua, cum per partes tradatur in aliis. In contrarium est, quod 1. Omnis humana scientia acquisita est: divina autem per revelationem accepta. Acquisitum autem et non acquisitum separata sunt.

2. Adhuc, Omnis scientia humana super experimentum fundatur. Unde dicit Aristoteles in I Posteriorum, quod " destructo sensu, destruitur scientia sensibilis illius sensus. " Divina autem scientia fundatur super fidem, et super fidei articulos. Ergo separata est ab omnibus aliis.

3. Adhuc, I ad Corinth, ii, 7 et 8: Loqui mur Dei sapientiam..., quam nemo principum hujus saeculi cognovit. Glossa, hoc est, Philosophorum. Separata est ergo a cognitione Philosophorum.

4. Adhuc, Jam habitum est, quod aliae scientiae sunt de operibus conditionis, ista autem de operibus reparationis: ergo separatae sunt.

Quod concedendum est, et dicendum, quod haec scientia separatur ab aliis subjecto, passione, et principiis continuantibus ratiocinationem. Subjecto quidem, quia in aliis scientiis subjectum est ens vel pars entis, a natura vel. a nobis causatum, ut dicit Avicenna in principio suae metaphysicae. In theologia autem subjectum est fruibile, vel relatura ad ipsum per modum signi vel utilis. Passione autem, quia quod in hac scientia de subjecto ostenditur, vel divinum est attributum, vel ordinatum est ad ipsum: in aliis autem scientiis proprietas entis est a nobis vel a natura causata. Principio vero, quia quod in ista scientia probatur, per fidem quae articulus est qui creditur, vel antecedens fidem, quod est Scriptura, vel per revelationem probatur ut principium. Quod autem in aliis scientiis probatur, probatur per principium quod est dignitas, vel maxima propositio.

Ad primum ergo dicendum, quod omnis quidem scientia est a Deo largiente: sed non sic ista scientia, sed a Deo revelante per fidem.

Ad secundum dicendum, quod prima philosophia de Deo est secundum quod substat proprietatibus entis primi secundum quod ens primum est. Ista autem de Deo est secundum quod substat attributis quae per fidem attribuuntur.

Ad tertium dicendum, quod duo sunt modi revelationis. Unus quidem modus est per lumen generale nobis. Et hoc modo revelatum est Philosophis: hoc enim lumen non potest esse nisi a primo lumine Dei, ut dicit Augustinus in libro de Magistro. Et hoc optimo probatum est in libro de Causis: " Aliud lumen est ad supermundana contuenda, et hoc est elevatum super nos, " Et hoc lumine revelata est haec scientia. Primum relucet in per se notis, secundum autem in fidei articulis.

Ad quartum dicendum, quod Ambrosius loquitur de influentia luminis connaturali, quod super esse verum fluit a spiritu veritatis, sicut a primo principio.

Ad quintum dicendum, quod licet materialiter in aliis scientiis tractantur quae tractantur in scientia divina, tamen non sic tractantur: sed in eis tractantur ut ens, vel partes entis substantes proprietatibus quae fluunt ex essentialibus eorum. In ista autem scientia tractantur secundum relationem ad fruibile, et secundum quod substant proprietatibus

quae attribuuntur eis in quantum talia sunt.

Ex his ulterius patet, quod haec scientia non superfluit, sed valde necessaria est ad salutem. Ex illuminatione enim connaturali nobis non sufficienter innotescunt quae ad salutem necessaria sunt. Unde omnibus aliis traditis scientiis ista tamquam omnium perfectiva necessaria est, in qua supermundana illuminatione innotescunt ea quae ad salutem hominis pertinent.