MEMBRUM III.

Utrum theologia habeat modum argumentationis ?

Tertio juxta idem quaeritur, Si sacra Scriptura modum possit habere, vel debeat, argumentationis?

Et videtur, quod non.

i. Omnis enim argumentatio reducitur ad syllogismum, et omnis syllogismus per dici de omni, vel dici de nullo confirmatur. Ex universalibus autem ad universale vel particulare non procedit theologia. Non ergo utitur argumentis. Et hoc videtur dicere Ambrosius in libro de Sacramentis, sic: " Tolle argumenta ubi fides quaeritur. "

2. Adhuc, Ad principia intelligenda non potest ratio: talia enim non possunt concludi per aliquam ratiocinationem, quia immediata sunt, et ante ea nihil est: aliter enim demonstratio procederet in infinitum in ante sumendo, quod impossibile esse probavit Aristoteles in libro Posteriorum. Cum ergo in omnibus theologicis non reluceat nisi prima veritas, quae ante se ninil habet, videtur quod theologia argumentis uti non potest: ubique enim docet primam veritatem secundum quod relucet in se, vel in operibus conditionis vel reparationis vel glorificationis.

3. Adhuc, Theologia fidei innititur: fi- des autem super rationem est: omnis autem argumentatio est de his quae sub ratione sunt: ergo theologia argumentatione uti non potest.

4. Adhuc, Dicit Boetius, " Argumentum est ratio dubiae rei faciens fidem. " In nullo autem theologicorum librorum de aliquo licet dubitare. Unde Augustinus in epistola ad Hieronymum: " Solis eis Scripturarum libris qui canonici appellantur, hunc honorem deferre didici, ut nullum auctorem eorum scribendo errasse aliquid firmissime credam. Alios autem ita lego, ut quantalibet scientia doctrinarum auctores eorum praepolleant, non ideo verum putem quod ipsi ita censuerunt. " Videtur ergo, quod argumentum in sacris libris locum non habeat.

In contrarium est,

1. Quod dicit Avicenna, quod sicut incomplexum certificari non potest nisi definitione, ita complexum non potest certificari nisi argumentatione, Multa autem complexa in sacra Scriptura certificantur, sicut quod Deus est trinus et unus, et quod Christus est homo crucifixus et mortuus, et multa alia.

Adhuc, I ad Corinth, xv, 1 et seq., arguit Apostolus nostram resurrectionem ex resurrectione Christi.

Adhuc, Multa arguuntur in libro Sapientiae, xiii et xiv, de errore idolorum. Similiter Jeremias in epistola sua . Similiter Isaias a cap. xli usque ad cap. xlv, reprobando idololatriam et deducendo ad inconveniens.

2. Adhuc, Metaphysica quae est de primo ente, quamvis nihil ante se habeat, nihilominus tamen arguit ad principia sua et aliorum: ergo videtur, quod similiter debet facere theologia.

3. Adhuc, In theologia tria sunt, scilicet antecedens ad articuli fidem, sicut quod Scriptura sit. Et ipse articulus sive fides, secundum quod fides est quod creditur. Et consequens fidem, sicut quod fornicatio sit mortale peccatum, hoc est,

aeterna morte plectendum. Sed in omni scientia in qua est antecedens et medium,

consequens potest argui ex antecedente, et consequens ex medio et antecedente:

ergo videtur, quod theologia argumenta-

tiva scientia sit et syllogistica.

Solutio. Ad hoc dicendum, quod dupliciter contingit argumentari in argumentativa scientia, scilicet ad positionem, et ad rem. Ad rem per habitudinem terminorum rei, quod scilicet medium sit in toto primo, et postremum in toto sit medio: per illud enim omnes ratiocinationes confirmantur sicut per primum principium, Ad positionem autem secundum modum positionis, ut dicit Aristoteles in VIII Topicorum, ut scilicet ea quae sequuntur ex positione, concedantur, et nihil concedatur repugnans.

Dicendum ergo, quod sicut ad positionem contingit argumentari in sacra Scriptura, non autem sicut ad rem: eo quod res tota innititur primae veritati: positionem autem defendi necesse est contra haereticos: propter quod Augustinus et alii pluribus rationibus hoc modo usi sunt. I Petr, iii, 15: Parati semper ad satisfactionem omni poscenti vos rationem de ea quae in vobis est spe, et etiam fide.

Ad primum igitur dicendum, quod licet theologia in particularibus proponatur, tamen in particularibus universales theologiae respersae sunt, ex quibus positio defendi potest, sicut et defensa est ab Augustino et multis aliis. Et quod dicit Ambrosius, ideo dicitur, quod propter rationem theologia credito non innititur, sed propter revelationem primae veritatis.

Ad secundum jam patet solutio: quia licet ratio non possit in primam veritatem, eo quod super ipsam ex prioribus simpliciter, facit tamen persuasionem ex posterioribus, quae priora sunt quoad nos, sicut dicitur, ad Roman. i, 20, in Glossa, quod " summi Philosophi invisibilia Dei cognoverunt ex creaturis arguentes. "

Ad tertium dicendum, quod licet fidei innitatur ut principiorum, tamen et ipsa fides ex posterioribus crediti quaerit intellectum et rationem, sicut in libris Prosologion, et Cur Deus homo, dicit Anselmus,

Ad ultimum dicendum, quod licet de dido sacrae Scripturae non licet dubitare, tamen de ratione dicti dubitare licet, et ad illam contingit quaerere argumentationem, et maxime ut contradicens revincatur. Sicut in aliis scientiis est, quod non est disputare ad negantem principia, sed ad principia concedentem. Ita in theologia ad eum qui negat sacram Scripturam verum dicere, non est disputatio de fidei articulis, sed ad eum qui concedit hoc, multae rationes possunt induci. Sicut et metaphysicus cum negante omnia, non disputat: sed ad eum qui aliquid concedit, sicut quod nomina significent, et non infinita, vel contradictoria, multas de suis principiis et aliorum inducit rationes: ad eum qui hoc negat, dicens quod nomina infinita significent et contradictoria, non verbo disputat, sed facto, ut dicit Avicenna in IV Metaphysicae suae. Non enim restat nisi ut adversarius veritatis projiciatur in ignem: quia secundum eum idem est esse in igne, et non in igne esse. Sic facit theologus, separans se ab eo qui omnia negat quae Scriptura dicit.