NANNETEN. 15

stit, et firmitatem obtinet suam, etiamsi nondum liberis ope- ram coniuges dederint ; unde iure optimo a legitimo, vel rato coniugio distinguitur consummatum, non sane dixerim quasi coniugium a coniugio, sed quasi ulterior vel rati, vel legitimi coniugii gradus... Hinc plane proficiscitur, posse coniuges etiam post datam mutuam fidem, et factam invi- cem suorum corporum potestatem, ex consensu abstinere, firmo nihilominus manente coniugii vinculo, ita docente in- ter ceteros Augustino in Lib. 1 De nuptiis et concupiscen- tia v. 11, - ibi -: « Quibus vero placuerit ex consensu ab usu carnalis concupiscentiae in perpetuum abstinere, absit, ut inter illos vinculum coniugale rumpatur; imo eo firmius erit, quo magis ea pacta secum inierint, quae carius, con- cordiusque servanda sunt non voluptariis nexibus corpo- rum, sed voluntariis affectibus animorum ». Berardi In ius eccl. univ. comm. vol, 2, pag. 16. Edit. Mediol. 1847.

Huic doctrinae plene consonat quod ab Isidoro Hispa- lensi disputatur lib. 9 originum, nempe: « Tres ob causas coniuges dici. Prima est caussa prolis, de qua legitur in Genesi : et benedixit eos dicens : crescite et multiplicamini. Secunda caussa adiutorii, de qua ibi in Genesi dicitur : non est bonum hominem esse solum, faciamus ei adiutorium simile. Tertia caussa incontinentiae, unde dicit Apostolus, ut qui se non continet, nubat - Postremo haec causa tum demum suborta fuisse videtur, cum in statu naturae lapsae ingravescere humana infirmitas coepit, ad quam sane unam Apostolus respexit. - Ex quibus tribus causis apertissime patet, non solum verum matrimonium dici, quod necdum consummatum sit, verum etiam illud, in quo coniuges con- cordi voluntate de continentiae bono servando consentiunt ».

In Casu de quo agitur mulierem Annam Mariam Ma- gdalenam verum consensum dedisse, et morbum quo labo- rat non huiusmodi tunc temporis fuisse, qui contractum ma- trimonialem irritum faceret, impugnari haud posse videtur. Ex Actis quidem satis superque constat, Annam Mariam Magdalenam semper denegasse viro suo Petro Iosepho de-