CAPUT XIV.

De Misericordia.

A. Misericordia vera consistit in tribus : in dando, in condonando, et in supererogando.

B. Vere misericors, quamdiu aliquid habet, indigentibus necessaria subministrat : quod si non faceret, veram misericordiam non compleret, teste Chrysostomo : " At, inquit, semel dedisti, non est haec eleemosyna. Nisi enim quousque habes, indigenti subveneris, umquam debitum impleveris. Nam et virgines (scilicet fatuae) habentes lampades habebant oleum, sed non ad sufficientiam . " Hanc misericordiam habuit Job, cum dixit : Si negavi quod volebant pauperibus, et oculos viduae exspectare feci: si comedi bucellam meam solus, et non comedit pupillus ex ea : quia ab infantia mea crevit mecum miseratio, et de utero matris meae egressa est mecum . Et paulo post : Foris non mansit peregrinus : ostium meum viatori patuit . Sed qui substantiam dat, et injurias non condonat, nullam misericordiam facit, ut dicit D. Gregorius. Ideo vere

misericors, sponte antequam rogatur, omnem injuriam ex corde remittit : numquam vindicaturus, nec per se, nec per alium. Imo vere misericors paratior est ad remittendum, quam sit injurians ad petendum. Nam vere misericors pius dolet de peccato injuriantis, quam de afflictione propria, quam ab injuriante suffert. Sic Semei maledicenti, et lapides contra se mittenti, David ex corde dimisit, etiam non petenti. Et ne per inimicos suos occideretur, prohibuit dicens : Dimittite cum ut maledicat juxta praeceptum Domini, Si forte respiciat Dominus afflictionem meam, et recidat mihi Dominus bonum pro maledictione hac hodierna . Sic etiam Joseph pepercit fratribus suis, antequam peterent, flendo super singulos .

Nec hoc sufficit vere misericordi, nisi etiam inquinantibus, suis precibus a Deo veniam obtineat. Sic Moyses Judaeis ipsum lapidare volentibus, gratiam impetravit, dicens : Aut dimitte eis hanc noxam, aut si non facis, dele me de libro tuo ciuem scripsisti . Sic Stephanus lapidantibus : sic Dominus Jesus crucifixoribus suis veniam et gratiam obtinuit . Cum uterque dixerit : Dimitte illis, non enim sciunt quid faciunt . Ubi valde injuriantes excusantur : quasi dicerent : Non habent sensum, non enim sciunt quid faciunt : ideoque ipsis merito non est imputandum, Sed clementer parcendum.

C Ad amorem verae misericordiae inducere nos debet, quod Deus in sua natura summe est misericors : et in aliis misericordiam diligit supra modum : sicut ipse dixit : Euntes autem discite quid est: Misericordiam volo et non sacrificium .

Aliud inductivum misericordiae est, quod misericors Deus immisericordes homines in judicio suo sine misericordia judicabit : teste Jacobo : Judicium enim sine misericordia illi qui non facit misericordiam . Et misericordes a Deo misericordiam copiose consequentur : Foeneratur Domino qui miseretur pauperis , id est, cum magna usura et lucro recipiet quidquid pauperibus elargitur.

D. Officium misericordiae est, collocare singulos pro meritis suis apud Deum, juxta illud Ecclesiastici : Omnis misericordia faciet locum unicuique, secundum meritum operum suorum .

E. Argumentum verae misericordiae est, cum quis sibi subtrahit, quod salva vita, sibi subtrahere potest. Insuper et continue laborat, etiam supra vires, ut possit indigentibus amplius subvenire.

F. Argumentum falsae misericordiae est, cum quis necessitatem cujuslibet pro posse non sublevat : sed dicit indigentibus illud Jacobi : Ite in pace, calefacimini et saturamini : non dederitis autem eis quae necessaria sunt corpori, quid proderit ? ''Unde 1). Chrysostomus : " Opus est etiam de tuo non tam parcum esse. Sed cum Domini tibi creditae sint facultates, cur tam tenax es? "

Item, Cum injuriantibus remittit, cum se vindicare non potest. Vel cum injuriantibus remittit, non ex puro amore : sed ob hoc quod scit Deum sibi non remittere, nisi primo remittat ipse. Aut cum voce tenus orat pro injuriantibus, tamen de eorum confusione inferius gaudet