18

Κρεῖττον μυρίων παίδων πατέρα προσαγορεύεσθαι, ἤ μυρίους στατῆρας ἔχειν ἐν βαλαντίῳ. Τά μέν γάρ χρήματα καταλείψεις ἐνταῦθα, καί μή βουλόμενος· τήν δέ ἐπί τοῖς ἀγαθοῖς ἔργοις φιλοτιμίαν ἀποκομίσεις πρός τόν ∆εσπότην· ὅταν δῆμος ὅλος ἐπί τοῦ κοινοῦ Κριτοῦ παριστάντες σε, τροφέα καί εὐεργέτην, καί πάντα τά τῆς φιλανθρωπίας ἀποκαλῶσιν ὀνόματα· Θεός ἔσται ὁ ἀποδεχόμενος· ἄγγελοι εὐφημοῦντες· οἱ ἀπό κτίσεως ἄνθρωποι μακαρίζοντες· δόξα αἰώνιος, στέφανοι δικαιοσύνης, βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἆθλός σοι ἔσται.

Σκορπιζόμενος ὁ πλοῦτος, καθ᾿ ὅν ὁ Κύριος ἐπιτάττεται τρόπον, πέφηκε παραμένειν· συνεχόμενος δέ, ἀλλοτριοῦσθαι. Ἐάν φυλάσσεις, οὐκ ἔχει· ἐάν δέ σκορπίσεις, οὐκ ἀπολέσεις. Ἐσκόρπισεν, ἔδωκε τοῖς πένησι.

Καλόν ἐντάφιον ἡ εὐσέβεια. Πάντας περιβαλόμενος ἄπελθε. Οἰκεῖον κόσμον τόν πλοῦτόν σου ποίησον· ἔχε αὐτόν μετά σεαυτοῦ. Πείσθητι καλῶς συμβούλῳ τῷ ἀγαπήσαντί σε Χριστῷ, τῷ δι᾿ ἡμᾶς πτωχεύσαντι, ἵν᾿ ἡμεῖς τῇ ἐκείνου πτωχείᾳ πλουτήσωμεν.

Θεολόγου. Ἐλεημοσύνη, ἡ πάσης ἀπηλλαγμένη ἀδικίας· αὕτη πάντα καθαρά ποιεῖ. Τοῦτο καί νηστείας βέλτιον καί χαμευνίας· καίτοιγε ἐκεῖνα μοχθηρότερα καί ἐπιπονώτερα, ἀλλ᾿ αὕτη κερδαλεωτέρα, χρωτίζει ψυχήν, λεπτύνει, καλήν καί ὡραίαν ποιεῖ.

15Ε_076 Ἐκεῖνα μόνα κερδήσομεν, ὅσα ἄν ἐκεῖ προπέμψωμεν. Ἐκεῖνα μίνα ἐστίν ἡμέτερα, ὅσα τῆς ψυχής ἐστι κατορθώματα, ἐλεημοσύνη καί φιλανθρωπία· οὐ γάρ δυνατόν χρήματα λαβόντα ἀπελθεῖν· μᾶλλον δέ καί προπέμψωμεν αὐτά, ὥστε ἑτοιμάσαι ἡμῖν σκηνήν ἐν ταἰς αἰωνίαις μοναῖς.

Ἐλεημοσύνης χωρίς, ἄκαρπος ἡ ψυχή. Πάντα ἀκάθαρτα ταύτης χωρίς, πάντα ἀνόνητα. Τοῦτό ἐστιν ᾧ ἐξισοῦσθαι δυνάμεθα τῷ Θεῷ, τό ἐλεεῖν καί οἰκτείρειν. Ὅταν οὖν τοῦτο μή ἔχωμεν, τοῦ παντός ἀπεστερήμεθα. Οὐκ εἶπεν, Ἐάν πιστεύσητε ὅμοιοί ἐστε τῷ Πατρί ὑμῶν. Οὐκ εἶπεν, Ἐάν παρθενεύσητε· ἀλλά τί; Γίνεσθε οἰκτίρμονες, ὡς ὁ Πατήρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς. Ἔλεον γάρ, φησί, θέλω, καί οὐ θυσίαν.

Ὧν βουλόμεθα τυχεῖν παρά τοῦ Θεοῦ, τούτων πρότεροι μεταδιδόναι, τοῖς πλησίον ὀφείλομεν. Ἄν δέ τούς πλησίον τούτων ἀποστερῶμεν, πῶς τούτων τυχεῖν βουλόμεθα. Μακάριοι, φησίν, οἱ ἐλεήμονες, 768 ὅτι αὐτοί ἐλεηθήσονται· ἀνίλεως δέ κρίσις τῷ μή ποιήσαντι ἔλεος.

Ἔκτεινόν σου τάς χεῖρας, μή εἰς τόν οὐρανόν, ἀλλ᾿ εἰς τάς τῶν πενήτων χεῖρας. Ἐάν εἰς τάς τῶν πενήτων ἐκτείνῃς τήν χεῖρα, αὐτῆς ἥψω τῆς κορυφῆς τοῦ οὐρανοῦ· ὁ γάρ ἐκεῖ καθήμενος λαμβάνει τήν ἐλεημοσύνην. Ἄν δέ ἀκάρπους ἀνατείνῃς, οὐδέν ὤνησας. Οὐ γάρ ἐν τῇ ἐκτάσει τῶν χειρῶν, οὐδέ ἐν τῷ πλήθει τῶν ῥημάτων, ἀλλ᾿ ἐν τοῖς ἔργοις ἐπακούεσθαι ἔστιν. Ἄκουε γάρ τοῦ Προφήτου λέγοντος· Ὅταν τάς χεῖρας ὑμων ἐκτείνητε, ἀποστρέψω τούς ὀφθαλμούς μου ἀφ᾿ ὑμῶν· καί ἐάν πληθύνητε τήν δέησιν, οὐκ εἰσακούσομαι ὑμῶν. Κρίνατε δέ μᾶλλον ὀρφανῷ καί ταπεινῷ, καί δικαιώσατε χήραν, καί μάθετε καλόν ποιεῖν.

Εἰ μή πένητες ἦσαν,οὐκ ἄν τό πολύ τῶν ἁμαρτημάτων ὑποτέμνετο. Ἰατροί τῶν τραυμάτων εἰσί τῶν ἡμετέρων οἱ πένητες· φάρμακα ἡμῖν παρέχουσι τάς αὐτῶν χεῖρας. Οὐχ οὕτως ἰατρός 15Ε_078 χεῖρας ἐκτείνων καί φάρμακα ἐπιτιθείς, τήν ἰατρείαν παρέχει, ὡς πένης χεῖρα ἐκτείνων καί τά παρ᾿ ἡμῶν λαμβάνων, ἐκμαγεῖον τῶν ἡμετέρων ἐστί κακῶν. Ἔδωκας τό ἀργύριον, συνεξῆλθε καί ἁμαρτήματα. Τοιοῦτοι γάρ οἱ ἱερεῖς, ἁμαρτίας λαοῦ μου φάγονται.