25

πρός δύο ἡ μία κατά φύσιν ἐνέργεια, πῶς μερισθήσεται; καί ποίῳ λόγῳ τάς διαφόρους οὐσίας ἡ μία κατά τό αὐτό συστήσει καί ἀφορίσει ἐνέργεια; πρός τε τά ὁμογενῆ τήν κατ' οὐσίαν ἀπαραλλαξίαν ἔχειν ἑκατέραν ποιοῦσα, καί πρός τά ἑτερογενῆ πάλιν τήν κατ᾿ οὐσίαν διαφοράν. Καί παρῶ λέγειν, ὡς τῆς πρός τόν Πατέρα καί ἡμᾶς φυσικῆς συγγενείας ἐκπέπτωκεν, ὡς μήτε παντελῶς ἐκείνου, μήτε ἡμῶν θεανδρική τήν ἔμφυτον καί οὐσιώδη κεκτημένων ἐνέργειαν. Εἰ δέ γε πάλιν ὑποστατικήν, πρός τῇ καινῇ δόξῃ· τίς γάρ ὁ λέγων ὑποστατικήν ὑπάρχειν ἐνέργειαν. Καί οὕτως ἀλλότριον τοῦ Πατρός κατ' ἐνέργειαν αὐτόν ὁ τοιοῦτος ἀποφαίνει λόγος, εἴπερ ὑποστατικήν, καί οὐ φυσικήν ἔχει παρά τόν Πατέρα ἐνέργειαν. Τοῖς γάρ ὑποστατικοῖς ἰδιώμασι, τήν πρός αὐτό κέκτηται διαφοράν προδήλως ὁ Λόγος.

Καί ἡ "συγγενής δέ καί δι᾿ ἀμφοῖν ἐπιδεδειγμένη μία" πάλιν "ἐνέργεια», κατά τόν ἀοίδιμον Κύριλλον, οὐκ ἐπ᾿ ἀναιρέσει τῆς τῶν κατά φύσιν ἐνεργειῶν οὐσιώδους διαφορᾶς· τῶν ἐξ ὧν καί ἐν αἷς ὑπάρχει ὁ εἷς καί μόνος Χριστός ὁ Θεός· ἀλλ᾿ ἐπί συστάσει τῆς ἄκρας τούτων ἑνώσεως εἴρηται τῷ διδασκάλῳ. Καί ἔοικέ πως δι᾿ ἄλλων φωνῶν, τόν θεοφάντορα ∆ιονύσιον ἐκμιμεῖσθαι. Ἵνα γάρ δόξῃ μή γυμνόν ὄντα τοῦτον Θεόν, μήτε ψιλόν αὖθις ἄνθρωπον· μήτε ἰδίᾳ Θεόν ἀσωμάτως ἐνεργοῦντα, μήτε ἰδίᾳ ἄνθρωπον 15Α_114 τά κατά γνώμην πράττοντα· ἀλλά Θεόν σεσαρκωμένον καί τελείως δι᾿ ἡμᾶς ἐνανθρωπήσαντα, θεϊκῶς ἅμα καί ἀνθρωπικῶς τόν αὐτόν ἐνεργοῦντα, ἔφυσεν, ὡς οὐ λόγῳ μόνον, καί τοῖς θεοπρεπέσιν ἐπιτάγμασιν, ἐνεργός εὑρίσκεται ὁ Σωτήρ ἐν τῷ τούς νεκρούς διανιστᾷν καί θεραπεύειν πᾶσαν νόσον καί πᾶσαν μαλακίαν· ἀλλά συνεργάτιν ὥσπερ τινά πρός τοῦτο δή μάλιστα τήν ἁγίαν αὐτοῦ παραλαμβάνειν ἠπείγετο σάρκα· τοῦτο ποιῶν μέν ὡς Θεός τῷ παντουρῷ αὐτοῦ προστάγματι· ζωοποιῶν δέ αὖ πάλιν καί τῇ ἀφῇ τῆς ἡνωμένης αὐτῷ καθ' ὑπόστασιν ἁγίας σαρκός, ἵνα δείξῃ καί ταύτην ζωοποιεῖν δυναμένην διά τῆς οὐσιώδους αὐτοῦ ἐνεργείας, ἧς ἐστι κυρίως ἡ ἀφή, ἡ φωνή, καί ὅσα τοιαῦτα. Εἶτα, ὡς ἔδειξε τάς φυσικάς ἐνεργείας αὐτοῦ, τοῦ ἐξ ἀμφοῖν συγκειμένου Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, σωζομένας τελείως· τήν τῆς θεότητος αὐτοῦ, διά τοῦ παντουργοῦ 0088 προστάγματος, τήν δέ τῆς ἀνθρωπότητος αὐτοῦ, διά τῆς ἀφῆς· παρέστησε ταύτας ἡνωμένας διόλου τῇ πρός ἀλλήλας συμφυΐᾳ καί περιχωρήσει· ὡς μίαν διά τήν ἕνωσιν αὐτοῦ τε τοῦ Λόγου καί παναγίας αὐτοῦ σαρκός δείκνυσθαι τήν ἐνέργειαν· οὐ φυσικήν, οὐχ ὑποστατικήν· οὐ γάρ τι τοιοῦτον εἴρηκεν ὁ διδάσκαλος· ἀλλά συγγενῆ τοῖς μέρεσι· δι᾿ ὧν, ὡς εἴρηται, κατά τε πρόσταγμα παντουργόν, κατά τε ἀφήν χειρός ἐπεδείκνυτο.

∆έδεικται τοίνυν τῆς ἱερᾶς τοῦ σοφοῦ διδασκαλίας, ὡς καί τήν διαφοράν τῶν φυσικῶν ἐνεργειῶν, ὥσπερ οὖν καὐτῶν τῶν φύσεων ὧν καί εἰσί, διαγορεύει φυλαττομένην καί μετά τήν ἕνωσιν· καὐτήν τήν ἕνωσιν αὖθις ὁρίζεται· τήν μέν, ἐν τῷ λέγειν, πρόσταγμα παντουργόν καί ἀφήν· τήν δέ, τῷ λέγειν, μίαν τε καί συγγενῆ· δι' ὧν πᾶσαν συναίρεσίν τε καί διαίρεσιν τοῦ κατά Χριστόν μυστηρίου μεγαλοφυῶς ἀποπέμπεται· οἱ δέ μή οὕτω λαμβάνοντες, ἀλλ᾿ ὡς μίαν Λόγου τε καί σαρκός τήν συγγενῆ νοοῦντες ἐνέργειαν, τήν Εὐτυχοῦς καί Ἀπολιναρίου συνουσίωσιν δογματίζουσι. ∆εῖ τοιγαροῦν ἐν πᾶσι καί τόν λόγον ἀλώβητον 15Α_116 διασώζειν, καί τόν τῆς οἰκονομίας τρόπον διατηρεῖν ἀπαράφθαρτον· ἵνα μηδεμίαν ἡ πονηρά ξυνωρίς, ἡ διαίρεσις, φημί, καί ἡ σύγχυσις, κατά τῆς ἀληθείας σχοίη παρείσδυσιν.

Κατά ταύτην οὖν, καί τά ἄλλας, εἴπερ εὑρεθεῖεν, μοναδικάς τῶν ἁγίων Πατέρων φωνάς, τήν εὐσεβῆ διάνοιαν ἐκληπτέον· καί μηδαμῶς εἰς ἀντίφασιν ταύτας, πρός τάς τῶν ἁγίων δυϊκάς ἐκδεξώμεθα· γινώσκοντες, ὡς καί αὗται πρός τήν διαφοράν κατά τῆς συγχύσεως ἰσχυραί κἀκεῖναι πρός τήν ἕνωσιν κατά δαιρέσεως