29

Ὥσπερ γάρ ἐπί τῶν σωμάτων φλεγμονή, ἐκ δέ φλεγμονῆς τίκτεται πυρετός, εἶτα θάνατος ἐκεῖθεν πολλάκις· οὕτω καί ἀπό τῆς τῶν πραγμάτων καί ἀπό τῆς τοῦ πλούτου ὑπερβολῆς, ἀπόνοια γίνεται. Ὥσπερ γάρ ἐπί τῶν σωμάτων φλεγμονή, οὕτω καί ἐπί τῆς ψυχῆς ἀπόνοια. Εἶτα ἐξ ἀπονοίας ἐπιθυμία τῶν οὐ προσηκόντων ἐπακολουθεῖν εἴωθεν.

Γρηγ. Νύσσης. Τό καλῶς ἔχειν ὀλίγα πολύ τιμιώτερον, τοῦ κακῶς ἔχειν πολλά. Οὐδείς ποτε, τοῦ κερδαίνειν γίνεται κόρος· ἀλλά τό ἀεί λαμβανόμενον, ὕλη καί ὑπέκκαυμα τῆς τοῦ πλείονος ἐπιθυμίας καθίσταται.

Βαρύ χρῆμα τό χρυσίον ἐστί· κοῦφον δέ καί ἀνωφερές πρᾶγμα ἡ ἀρετή. Εἰ οὖν χρή τῶν ἄνω προσβαίνειν, τῶν κατελθόντων [καθελκ.] πτωχεύσωμεν, ἵνα ἐν οὐρανοῖς ἄνω γινώμεθα.

Πλούτου κάλλος οὐκ ἐν βαλαντίοις, ἀλλ᾿ ἐν τῇ τῶν χρηζόντων ἐπικουρίᾳ. 796 Φίλων. Αἱ μέν χρημάτων καί κτημάτων ἐπιθυμίαι τούς χρόνους

ἀναλίσκουσι· χρόνου δέ φείδεσθαι, καλόν. Μείζονα καί σπουδαιοτέραν ἐπιμέλειαν ποιοῦ εἰς τούς δι᾿ ἀρετήν καί

θεοσέβειαν πτωχεύσαντας, ἤ πενομένους· ἄλλως τε ὁμοίως καί εἰς τούς ἐκ νόσων καί συμπτωμάτων ἀποροῦντας, παρά τούς ἐκ κακοπραγμονίας ἤ ἀσωτίας πτωχεύσαντας.

15Ε_122 Νείλου. Μή βούλου πλουτεῖν φιλοπτωχείας ἕνεκα· ἀπό γάρ τῶν

ὄντων τοῦ ἐλεεῖν ὁ Θεός νομοθετεῖ τό δίκαιον. Πλουτάρχ. Ἐν πολέμῳ μέν πρός ἀσφάλειαν σίδηρος χρυσοῦ κρείσσων· ἐν δέ

τῷ ζῇν, ὁ λόγος τοῦ πλούτου. Οὔτε ἵππῳ χωρίς χαλινοῦ, οὔτε πλούτῳ χωρίς λογισμοῦ, δυνατόν ἀσφαλῶς

χρήσασθαι. Οὔτε συμπόσιον ἄνευ ὁμιλίας, οὔτε πλοῦτος χωρίς ἀρετῆς ἡδονήν ἔχει. Ἔοικεν ὁ τῶν φιλαργύρων βίος νεκροῦ δείπνῳ. Πάντα γάρ ἔχων, τόν

εὐφρανθησόμενον οὐκ ἔχει. Οὔτε παρά νεκροῦ ὁμιλίαν, οὔτε παρά φιλαργύρου δεῖ χάριν ἐπιζητεῖν. Τοῦ μέλιτος μέλιτται τάχιον ἔρχονται ἐπ᾿ αἴσθησιν· τοῦ κέρδους δέ, οἱ φιλάργυροι.

Σφαγή ἐστι τοῦ φιλαργύρου ἡ τοῦ χρήματος ἡ πρός τό κέρδος ἐπιθυμία· ὅθεν ἡ τοῦ χρήματος ἀφαίρεσις, ὥσπερ αἵματος, ἐπιφέρει τόν θάνατον αὐτῷ.

Ἑτοιμάζονταί τινες διά τοῦ βίου τά πρός τόν βίον, ὡς βιωσόμενοι μετά τόν βίον.

Τούς πλουσίους δέ καί ἀπλήστους ὑδρωπιῶσιν ἐοικέναι ἔλεγεν· οἱ μέν γάρ πεπλησμένοι ὑδάτων διψῶσιν, οἱ δέ χρημάτων.

Οὔτε ἵππος εὐγενής κρίνοιτ᾿ ἄν πολυτελῆς σκευήν ἔχων· ἀλλ᾿ ὁ τῇ φύσει λαμπρός· οὔτε ἀνήρ σπουδαῖος ὁ πολύτιμον οὐσίαν κεκτημένος, ἀλλ᾿ ὁ τήν ψυχήν γενναῖος.

Καταφρόνει τῶν περί τόν πλοῦτον σπουδαζόντων, χρῆσθαι δέ τοῖς ὑπάρχουσι μή δυναμένων. Παραπλήσιον γάρ οἱ τοιοῦτοι πάχουσιν, ὡσπερ ἄν εἴ τις ἵππον κτήσαιτο καλόν, κακῶς ἱππεύειν ἐπιστάμενος.

Μεγαλόφρονας νόμιζε, μή τούς μείζονα περιβαλλομένους, 15Ε_124 ὧν οἷοί τέ εἰσι κατασχεῖν, ἀλλά τούς μετρίων μέν ἐφιεμένους, ἐργάζεσθαι δέ δυναμένους, οἷς ἄν ἐπιχειρῶσι.

Ἀριστοτέλ.Ἡ πενία πολλῶν ἐστιν ἐνδεής· ἡ δέ ἀπληστία πάντων. Μηδέποτε μακαρίσεις ἄνθρωπον ἐπί πλούτῳ καί δόξῃ· πάντα γάρ τά τοιαῦτα

τῶν ἀγαθῶν ἐλάττονι πίστει δέδεται.