30
Οὐχ ὁ πλουτῶν, ἀλλ᾿ ὁ μή χρῄζων πλούτου μακάριος. 797 Μέγιστόν ἐστι πλούτου, τό γινώσκειν ὅτι περιττός, ἐστιν. Ἄν μή πολλῶν ἐπιθυμεῖς, τά ὀλίγα πολλά δόξει. Μικρά γάρ ὄρεξις πενίαν
ἰσοσθενῆ πλούτου ποιήσει. Ὁ κατά φύσιν πλοῦτος, ἄρτῳ καί ὕδατι καί τῇ τυχούσῃ τοῦ σώματος σκέπῃ,
συμπεπλήρωται. Ὁ δέ περιττός, κατά ψυχήν ἀπέραντος, ἔχειν καί τήν τῆς ἐπιθυμίας βάσανον.
Ὁ αὐτός ἐρωτηθείς, πῶς ἄν τις γένηται πλούσιος· Ἐάν τῶν ἐπιθυμιῶν ἔσται πένης, φησίν.
Ὅσα μέν ἐπί τῇ φύσει, πάντες ἐσμέν πλούσιοι· ὅσα δ᾿ ἐφ᾿ ἡμῖν, πάντες ἐσμέν πένητες.
Ὁ τῷ κατά φύσιν ἀρκούμενος πλούτῳ, τοῦ πολλά κεκτημένου, πλείονα δέ ἐπιθυμοῦντος, πολύ ἐστι πλουσιώτερος. Τῷ μέν γάρ οὐδέν ἐλλείπει· τῷ δέ, καί ὧν κέκτηται πολλῷ πλείονα.
Ἡ τέκνοις ἄγαν χρημάτων συναγωγή, πρόφασίς ἐστι φιλαργυρίας, τρόπον ἴδιον ἐλέγχουσα.
Τά μέγιστα τῶν κακῶν οἱ πενητες ἐκπεφεύγασι· ἐπιβουλήν, φθόνον καί μῖσος· οἷς οἱ πλούσιοι καθ᾿ ἡμέραν συνοικοῦσιν.
∆ιογένης. ∆ιογένης ὁ Κυνικός φιλόσοφος, ἐρωτηθείς ὑπό τινος, διά τί τό χρυσίον χλωρόν ἐστιν, εἶπεν· Ὅτι πολλούς ἐπιβούλους ἔχει.
Ὁ αὐτός ἰδών τούς Ἀναξιμένους οἰκέτας πολλά σκεύη περιφέροντας, ἤρετο· Τίνος ταῦτα; Τῶν δέ εἰπόντων, Ἀναξιμένους, οὐκ αἰδεῖται, φησί, ταῦτα ἔχων ἅπαντα, αὐτός ἑαυτόν μή ἔχων;
15Ε_126 Σωκράτης. Ὁ μέν οἶνος συμμεταβάλλεται τοῖς ἀγγείοις· ὁ δέ πλοῦτος, τοῖς τῶν κεκτημένων τρόποις.
Ἵδρως μέν ἐκ τῶν γυμνασίων εὐσχημονέστερον· πλοῦτος δέ, ἐκ τῶν ἰδίων πόνων.
Τά τῶν πλουσίων καί ἀσώτων χρήματα, ταῖς ἐπί τῶν κρημνῶν συκέαις εἴκαζεν, ἀφ᾿ ὧν ἄνθρωπον μέν μή λαμβάνειν, κόρακας δέ καί ἰκτίνους, ὥσπερ παρά τούτων ἑταίρας καί κόλακας.
Ὁ αὐτός ἐρωτηθείς, τίνες οἱ φιλοχρήματοι, ἔφη· Οἱ τά αἰσχρά κέρδη θηρώμενοι, καί τούς ἀναγκαίους τῶν φίλων ὑπερορῶντες.
Ὁ τῶν φιλαργύρων πλοῦτος, ὥσπερ ὁ ἥλιος καταδύς εἰς τήν γῆν, οὐδένα τῶν ζώντων εὐφραίνει.
Εὐριπίδου ἐν ∆αναῇ. Ὦ χρυσέ δεξίωμα κάλλιστον βροτοῖς, Ὡς οὐδέ μήτηρ ἡδονάς τοίας ἔχει, Οὐ παῖδες ἀνθρώποισιν, οὐ φίλος πατήρ. Εἰ δ' ἡ Κύπρις τοσοῦτον ὀφθαλμοῖς ὁρᾷ, Οὐ θαῦμ᾿ ἔρωτας μυρίους αὐτήν τρέφειν. Μοσχίων. Ὥσπερ οὐ τῷ ἵππῳ κόσμος, οὐδέ τοῖς ὄρνεσι καλιά ὑψοῦσθαι καί
γαυριᾷν δίδωσιν· ἀλλά τῷ μέν τοῦ ποδός ἡ ὠκύτης, τοῖς δέ τῶν πτερῶν· οὕτως οὐδ᾿ ἀνθρώπῳ καλλωπισμός καί τρυφή, ἀλλά χρηστότης καί εὐποιία.
800 Ἐν Πέρσαις μέν γεννηθείς, οὐκ ἔσπευδες οἰκεῖν τήν Ἑλλάδα, ἀλλ᾿ αὐτόθι διάγων εὐτυχεῖν. Ἐν πενίᾳ δέ γεννηθείς, τί σπεύδεις πλουτεῖν, ἀλλ᾿ οὐκ αὐτόθι μένων εὐτυχεῖν;
Τήν πενίαν ὁ σώφρων καρτερίᾳ καί γενναιότητι τιμῶν, πλούτου τιμιωτέραν ἀποφαίνει.