32

Ἆρ᾿ οὖν ὅτι ἐμφυσήσας εἶπε «λάβετε Πνεῦμα ἅγιον», τό ἅγιον Πνεῦμα τό ἐμφύσημα ἦν, ὡς ταὐτόν εἶναι τῷ διά σαρκός ἐμφυσήματι τό ἐκπόρευμα ἤ τῷ δεδόσθαι δι᾿ ἐμφυσήματος τεκμηριοῦνται καί τῆς τοῦ Χριστοῦ θεότητος ἐμφύσημα εἶναι τό Πνεῦμα τό ἅγιον, κἀντεῦθεν παρά τοῦ Υἱοῦ ἐκπορεύεσθαι συμπεραίνουσιν; Ἀλλ᾿ ὁπότερον τούτων λέγουσιν, ἐπιστομιζέσθωσαν αὐτόθεν πρῶτον διά βραχέων˙ οὐ γάρ ἐμφυσήσας εἶπεν ὁ Κύριος, "λάβετε τό Πνεῦμα", ἀλλά χωρίς τοῦ ἄρθρου, "λάβετε Πνεῦμα ἅγιον", δηλαδή βραχύ τι τοῦ Πνεύματος. Σαφές οὖν ὡς μερικήν τοῦ Πνεύματος ἐνέργειαν διά τοῦ ἐμφυσήματρος ἔδωκεν, οὐκ αὐτοῦ τήν φύσιν ἤ τήν ὑπόστασιν˙ ἀμερής γάρ παντάπασιν ἡ τοῦ θείου Πνεύματος φύσις τε καί ὑπόστασις. ∆ιά τί δέ ἐμφυσήσας ἔδωκεν, ὅπερ ἔδωκεν; Ἵνα δείξῃ μίαν οὖσαν ἑαυτοῦ καί τοῦ θείου Πνεύματος τήν ἐνέργειαν˙ κἀντεῦθεν ἀλλήλων, ἑαυτοῦ κἀκείνου, παραστήσῃ τό συναφές καί συμφυές καί ὁμότιμον, καθάπερ καί ὁ Χρυσόστομός φησι θεολόγος γράφων, «τινές μέν φασιν ὅτι οὐ τό Πνεῦμα ἔδωκεν, ἀλλ᾿ ἐπιτηδείους αὐτούς πρός ὑποδοχήν δι᾿ ἐμφυσήματος κατεσκεύασεν. Οὐκ ἄν δέ τις ἁμάρτοι καί τότε εἰληφέναι αὐτούς λέγων ἐξουσίαν τινά πνευματικήν καί χάριν, ὥστε ἀφιέναι ἁμαρτήματα. ∆ιό ἐπήγαγεν, 'ὧν ἄν ἀφῆτε ἀφέωνται, δεικνύς ποῖον εἶδος ἐνεργείας δίδωσι˙ καί γάρ ἄφατος ἡ τοῦ Πνεύματος χάρις καί πολυειδής ἡ δωρεά. Τοῦτο δέ γίνεται, ἵνα μάθῃς ὅτι μία ἡ δωρεά καί ἡ ἐξουσία Πατρός καί Υἱοῦ καί ἁγίου Πνεύματος».

(σελ. 194) Ὥς ἄν δέ καί διεξοδικώτερον πρός αὐτούς ἀπαντήσωμεν, εἰ τό ἐμφύσημα τοῦ Κυρίου τό Πνεῦμα τό ἅγιον ἦν, καί ἡ ἀναπνοή λοιπόν ᾗ ἐχρῆτο, δι᾿ ἧς καί τό ἐμφύσημα γέγονε, τό Πνεῦμα τό ἅγιον ἦν. Οὐκοῦν οὐ καθ᾿ ἡμᾶς ἐγένετο ἄνθρωπος, ἀλλ᾿ ἤ φαντασίᾳ, κατά τήν φαντασίαν τῶν Ἀκεφάλων, ἤ καί πρίν ἀνθρώποις συναναστραφῆναι τήν σαρκώδη φύσιν ἐξ ἀρχῆς εἶχεν οὕτω πως συνισταμένην, κατά τήν Ἀπολιναρίου ἄνοιαν˙ καί μή αὐτός ὁ Κύριος καί τοῦτ᾿ εἶπε πάντως˙ «τά ρήματα, ἅ ἐγώ λαλῶ, Πνεῦμά εἰσι καί ζωή εἰσι». Εἰ δέ Πνεῦμα εἰσι, καί Πνεῦμα ἅγιόν εἰσι˙ πῶς γάρ οὔ; Οὐκοῦν, κατά τήν Ἰταλῶν περί τοῦ ἐμφυσήματος ἑρμηνείαν, καί τό Πνεῦμα Λόγος καί Θεοῦ Λόγος. Οὗ τί ἄν ἀκουσθείη καινότερον; Μᾶλλον δέ λόγοι, καί Θεοῦ λόγοι˙ τά γάρ ρήματα, πλῆθος.

Ἐπιστῆσαι δέ κἀνταῦθα δέον, ὡς οὐδέ νῦν εἶπεν, ὅτι «τά ρήματα ἅ ἐγώ λαλῶ τό Πνεῦμά εἰσιν», ἀλλά χωρίς τοῦ ἄρθρου, δηλῶν μή τοῦ Πνεύματος τήν ὑπόστασιν εἶναι ταῦτα, τῆς δέ τοῦ θείου Πνεύματος ἐνεργείας εἶναι πεπληρωμένα καί τήν ζωοποιόν τοῦ Πνεύματος δι᾿ αὐτῶν χορηγεῖσθαι ἐνέργειαν. Καί ἡνίκα τοίνυν ἐμφυσήσας εἶπε, "λάβετε Πνεῦμα ἅγιον", τοῦτ᾿ ἄντικρυς ἔφη, ὅτι τό ἐμφύσημα τοῦτο τῆς τοῦ λύειν καί δεσμεῖν ἐξουσίας τοῦ θείου Πνεύματος πεπληρωμένον ἐστί.

Πρός ὅ δέ νῦν ὁ Λόγος καί παρ᾿ ἡμῶν τά τοῦ Κυρίου ρήματα ἐξαγγέλλεται˙ «ἐν γάρ τοῖς χείλεσί μου», φησίν, «ἐξήγγειλα πάντα τά κρίματα τοῦ στόματός σου». Ἄρ᾿ οὖν καί ἐξ ἡμῶν ἐκπορεύεται τό Πνεῦμα τό ἅγιον; Ἀλλά καί ἐξερευνῶνται καί μελετῶνται καί τηροῦνται καί πράττονται καί κατανοοῦνται, εἰς ὅσα κατάγει τό Πνεῦμα ὁ τά τοῦ Πνεύματος ἑρμηνεύων οὐ διά τοῦ Πνεύματος, ὅση δέ καί ἡ διαφορά τῶν τοῦ Κυρίου λόγων˙ ἐντολαί, νόμοι, μαρτύρια, δικαιώματα, κρίματα. «Καί ἐγένετο ρῆμα Κυρίου ἐπί Ἰωάννην τόν Ζαχαρίου», κατά τόν θεῖον εὐγγελιστήν Λουκᾶν, (σελ. 196) καί «καθώς ἐλάλησε Κύριος διά τῶν ἁγίων αὐτοῦ προφητῶν ποιῆσαι ἔλεος», ὁ Ζαχαρίας φησί, καί «ἐπί Ἰωνᾶν τόν τοῦ Ἀμαθῆ Λόγος Κυρίου ἐγένετο», καί «ὁ Λόγος ὁ γενόμενος πρός Ἡσαΐαν» καί ἄλλοτ᾿ ἐπί ἄλλον, καί «εἶπε Κύριος πρός Μωϋσῆν» καί τόν δεῖνα ἤ τόν δεῖνα καί ἐφ᾿ ὅσους ἀρτίως οὐδέ ἀριθμῆσαι ρᾴδιον.