32 EX S. C. CONCILII

advertit: in casu, quo uxor arcta viro suo, post separatio- nem nupsit alteri, cui arcta non sit, et per frequentem usum secundi, redditur etiam apta primo, in hoc casu non esse facile iudicandum, quum finale iudicium pendeat ex futuro, quia nempe ex futuro iudicari debet, an mulier fuerit a primo viro cognoscibilis, nec ne ». Ita doctissimus Pontifex.

Porro, pergit advocatus, copula Philumenam inter et Hieronymum extiterat absolute impossibilis, et moraliter impossibilis manet quoad futurum, in themate igitur, se- cundum oratorem, minime adoptari potest prior Canonum dispositio. Casus enim haud similis est. Ac discrimen ori- tur in primis ex errore circa qualitates personae : quando- quidem Hieronymus vaginismi defectus, quo eius uxor la- borabat, notitiam habere non poterat, quam ne Philumena quidem ante matrimonium habebat. Et licet infirmitas haec sanabilis esset, longa sane et anceps erat curatio ; et etiamsi convaluisset, coitus semper difficilis permansit cum eo, erga quem non multa sympathia mulier afficiebatur. Vaginismi siquidem remedia, uti docent auctores, cernuntur assidua vasis ostii distenctione manu chirurgi in primis peracta, ac dein saepe diuque repetitis actibus coniugalibus conser- vata, ac protecta. Haec autem omnia Hieronymus nec per- egit, nec peragere quidem cogitavit.

Quum igitur, ait orator, nova societas inter eos instau- rari non possit, res componi aliter nequit in casu, quam per dispensationem a rato non consummato.

Unde orator gradum faciens ad secundam partem suae orationis affirmat nullatenus dubitari posse matrimonium in themate inconsummatum extitisse. Nam consummationem impossibilem reddebat morbus vaginismi, quo Philumena la- borabat; ita ut exinde factum sit, ut tres electissimi Do- ctores in medicina et chirurgia a iudice deputati invenerint illam, nervorum contractionem, qui genitalia in ea modera- batur, quae vaginismum veri nominis constituit; horum- que testimonio excellentissimae Curiae Bonearen. et Para- nen. de nullitate sententiam tulerint.