In Apocalypsim B. Joannis Apostoli
PROLOGI GILBERTI, IN APOCALYPSIM B. JOANNIS APOSTOLI, EXPLANATIO.
Unde dicit Haymo, quod iste Angelus in persona Christi apparuit Joanni.
Unde dicit: Et audivi vocem magnam, id est, cognovi. Vel, Audivi, vocem magnam, magna
Unde dicit: Et facies ejus, id est, sicut sol, Oritur sol, et occidit, et ad locum suum revertitur,
Dicit ergo : Haec dicit qui tenet septem stellas, id est, septem Praelatos
Continua sic: Commendavi bona quae in te sunt, sed nunc redarguo mala.
Unde dicit: Sin autem, nisi per paenitentiam ad statum primae charitatis redieris, venio Ubi,
Continua ita : Multum commendabilis es in praedictis, sed tamen reprehensibilis in aliis.
Dicit ergo : ita commendabilis est propter praedicta, sed tamen habeo adversus te pauca.
Dicit ergo : Qui vicerit. Haymo : Desideria carnis,et horum tentamenta.
Dicit ergo : Vigila : et hoc potes facere, quia aliqui sunt in Ecclesia tua boni quos potes imitari.
Unde dicit: Haec, scilicet quae sequuntur, dicit, Sanctus, Sancti estote.
Continua sic : Veniet tentatio : sed non timeatis, quia bonum adjutorem habebitis.
Dicit ergo Angelus ad Joannem :
Continua sic : Mandat tibi, etc. Haec scilicet: Scio opera tua, id est, reprobo. Et tunc ly scio
Dicit ergo : Et animal primum simile leoni. i Vicit leo de tribu Juda.
Dicit ergo: Et vidi. Nota : In praecedenti capitulo dixit, v. 1: Post haec vidi:
Dicit ergo: Et vidi, et audivi.
In saecula saeculorum. Quasi diceret : Continuo laudant Deum, et praedicta attribuunt ei.
Unde dicit: Et audivi tamquam vocem, in medio quatuor animalium, dicentem, centium,
Dicit ergo : Bilibris tritici. Ad litteram bilibris bilibris,
Continua : Tanta erit tribulatio Ecclesiae : sed tamen non obliviscetur Deus misereri.
Dicit ergo : Stantes ante thronum.
Unde dicit: Et ascendit fumus incensorum,
Dicit ergo : Et vidi, id est, intellexi, et audivi,
Dicit ergo ita : Et aperuit puteum abyssi, et puteo aperto, ascendit fumus putei,
Unde dicit : Et de fumo putei, de tenebrosa haereticorum doctrina, exierunt locustae in terram,
Dicit ergo : Et habebant loricas, id est, corda sententiis deceptoriis munita, sicut loricas ferreas
Dicit ergo:Et sextus Angelus, id est, sextus ordo Praedicatorum, tuba cecinit,
Dicit ergo: Et numerus equestris exercitus.
Unde dicit: Et numerus equestris exercitus, id est, malorum, vicies millies, vicies Mille
Dicit ergo : Et qui sedebant, id est, daemones malis praesidentes, super eos, habebant loricas,
Dicit ergo : Et abii, scilicet tamquam vere obediens, ad Angelum,
Dicit ergo : Atrium autem, id est, peccatores, a quod est foris templum, atrium
Dicit ergo : Et septimus Angelus, id est, septimus ordo Praedicatorum, tuba cecinit,
Dicit ergo : Et visum est aliud signum, scilicet, a primo, et illi contrarium. Et dicitur aliud :
Dicit ergo : Et audivi vocem magnam in caelo, id est, in Ecclesia triumphante, dicentem, Nunc, Nunc,
Dicit ergo : Vae terrae, id est, firmis et obduratis in peccato, et mari, impii quasi mare fervens.
Continua ita : Persecutus est diobolus Ecclesiam, sed antequam persequeretur, etc.
Dicit ergo : Et iratus est draco, id est, diabolus, in mulierem,
Dicit ergo : Et vidi de mari bestiam,
Unde dicit : Et datum est illi, id est, a Deo permissum, facere bellum eum sanctis, et vincere eos,
Dicit ergo : Si quis habet aurem cordis, audiat, Si quis habet aurem audiat,
Dicit ergo : Et vidi aliam bestiam.
Dicit ergo : Et vidi, id est, intellexi spiritualiter, aliam bestiam, bestia,
Unde dicit : Qui, scilicet virgines, empti sunt, de terra,
Dicit ergo : Timete Dominum, scilicet, timore filiali. Psal. XVIII, 10 : Timor Domini sanctas.
Dicit ergo : Et alius Angelus, id est alius ordo Praedicatorum. Et dicitur alius, Angelus,
Dicit ergo : Et audivi vocem, aure interiori, de caelo, dicentem mihi, Scribe,
Dicit ergo : Et alius Angelus, id est, Christus qui est alius a Sanctis, exivit, de altari,
Dicit ergo : Et vidi, intellectu scilicet spirituali, tamquam mare vitreum, mare.
Dicit ergo :
" Noli timere, " quia, supple, " eyo sum primus, " id est, principium a quo omnia, et sicbabeo potentiam liberandi: " et novissimus, " id est, finis in quem tendunt omnia, et sic habeo potentiam remunerandi.
" Et vivus, et fui mortuus, etc. "
Et sum " vivus, " per Resurrectionem, " et fui mortuus, " per altam Passionem.
Vel sic : " Ego sum primus, " quia ante saecula natus sum de Deo Patre, " et novissimus, " quia in fine temporum natus sum secundum carnem de
Virgine Matre. Vel, " Primus " in regno Angelorum, " et novissimus, " in regno hominum. Isa. LIII, 2 et 3 : Desideravimus eam, despectum, et novissimum virorum.
Et sum " vivus, " ante incarnationem in deitate. Deuter.XXXII, 40 : Vivo ego in aeternum.
" Et fui mortuus, " post incarnationem in humanitate.
" Et ecce sum vivens, " post Resurrectionem tertia die, sed non iterum moriturus. Unde sequitur : " In saecula saeculorum, " id est, semper. Ad Roman. VI, 9 : Christus resurgens ex mortuis jam non moritur. Quasi dicat : Sicut non timui pro vobis mori, sic et vos non debetis timere pro me mori : quia similiter resurgetis victuri in saecula saeculorum. 1 Petri, IV, 1 : Christo igitur passo in carne, et vos eadem cogitatione armamini.
Quaeritur, Cum prius dicitur : " Sum vivus, " quare dicitur postea : " Et ecce sum vivens : cum hoc videatur superfluere ? Responsio. Non est superfluitas : quia primo loquitur de vita quam habet ab aeterno secundum deitatem, postea loquitur de vita quam habet in tempore secundum humanitatem et post resurrectionem.
" Et habeo claves mortis et infermi,"
Id est, potestatem super diabolum, qui mors dicitur, tum quia fuit prima occasio mortis. Sapient. II, 24 : Invidia diaboli mors introivit, etc. Tum quia semper mortem animarum sitit. Gregorius : " Nihil se fecisse aestimat, nisi cum animas sauciat. " Tum quia semper est in morte inferni, et ideo sortitur nomen mortis. Infra, VI, 8 : Nomen illi mors.
" Et inferni, " id est, habeo potestatem super membra ejus, quae dicuntur infernus, quia ad paenam inferni sunt ventura. Quasi dicat : " Habeo claves, " id est, potestatem aeternam et judiciariam super diabolum, ne nimis saeviat in tentando bonos : et super membra ejus, ne nimis persequantur eos. Vel sic : " Habeo claves mortis, " ut amplius non dominetur vobis, cum surrexeritis: " et inferni, " id est, super infernum ut vos non detineat, et diabolum et membra ejus quasi in carcere perpetuo ibi claudam.
Vel : " Habeo claves, etc. " Quasi dicat : Si non vultis pro me pati, possum vos punire in paenis inferni, et aperire infernum vobis. Sapient .XVI, 13 : Tu es, Domine, qui vitae et mortis habes potestatem.
"Scribe ergo quae vidisti, et quae sunt, et quae oportet fieri post haec. "
Hic praecipitur ut quae vidit, scribat.
Quasi dicat: Malis possum infernum aperire : " scribe ergo quae vidisti, " scilicet, Incarnationem, Passionem, et Resurrectionem meam, et caetera Ecclesiae sacramenta : " quae vidisti ", id est, intellexisti.
Sed cum supra dictum sit ut scriberet, quare hic iterum ad scribendum invitatur? Responsio. Secundum Haymonem, in repetitione verbi negligentia torporis a Praedicatorum studio removetur : ut quae saepius admonentur, sine tarditate impleantur.
" Et quae sunt, " id est, praesentes tribulationes et consolationes fidelium, " et quae oportet fieri post haec, " id est, ultimam persecutionem tempore Antichristi: et hoc debet nos animare ad sustinendum tribulationes in praesenti, quia id quod modo sustinemus, nihil est in comparatione eorum quae sustinebunt Sancti in novissimo tempore, Antichristo regnante.
" Sacramentum septem stellarum quas vidisti in dextera mea, et septem candelabra aurea : septem stellae, Angeli sunt septem Ecclesiarum : et candelabra septem, septem Ecclesiae sunt."
Hic tangitur visionis expositio.