35

Πολλάκις ὁ Θεός ἀναβάλλεται τήν αἴτησιν, οὐ βουλόμενος ἡμᾶς παρελκῦσαι, ἀλλά τῇ μελλήσει τῆς δόσεως τήν διηνεκῆ προσεδρείαν ἡμῖν σοφιζόμενος. Οὕτω γάρ καί φιλόστοργοι πατέρες ποιοῦσι, τά ῥάθυμα τῶν παίδων, καί πρός τά παιδικά παίγνια τρέχοντα, πολλάκις ὑποσχέσει δόσεως καί δώρου μεγίστου κατέχουσι παρ' ἑαυτοῖς.

Ἀνθρώπων μέν γάρ δεόμενοι, καί δαπάνης χρημάτων δεόμεθα καί κολακείας δουλοπρεποῦς, καί πολλῆς περιόδου καί 15Ε_144 πραγματείας χρεία. Οὐ γάρ ἐξ εὐθείας αὐτοῖς τοῖς κυρίοις δοῦναι τήν χάριν ἔνι καί διαλεχθῆναι πολλάκις, ἀλλ᾿ ἀνάγκη πρότερον διακόνους καί οἰκονόμους αὐτῶν καί ἐπιτρόπους, καί χρήμασι καί ῥήμασι καί παντί θεραπεῦσαι τρόπῳ, καί τότε δι᾿ ἐκείνων τήν αἴτησιν λαβεῖν. Ἐπί δέ τοῦ Θεοῦ οὐκ ἔστιν οὕτως. Οὐ γάρ δεῖται μεσιτῶν ἐπί τῶν ἀξιούντων· οὐδ᾿οὕτως δι᾿ ἑτέρων παρακαλούμενος, ὡς δι' ἡμῶν αὐτῶν δεομένων ἐπινεύει τῇ χάριτι.

Εὔηχός ἐστιν ἐκείνη ἡ φωνή, καί μέχρι τῆς θείας ἀναβαίνουσα ἀκοῆς· οὐχ ἡ μετά τινος διατάσεως γινομένη κραυγή· ἀλλ᾿ ἡ ἀπό καθαρᾶς συνειδήσεως ἀναπτομένη ἐνθύμησις.

Γρηγ. Νύσσης. Ὁ ἐν καιρῷ προσευχῆς ή πρός τά λυσιτελοῦντα τῇ ψυχῇ τεταμένος, ἀλλά πρός τάς ἐμπαθεῖς τῆς διανοίας κινήσεις, συνδιατίθεσθαι τόν Θεόν ἀξιῶν, λῆρός τίς ἐστιν, ὡς ἀληθῶς, καί βαττολόγος καί φλήναφος καί φλύαρος, καί εἴ τι ἄλλο τῆς τοιαύτης σημασίας ἐστίν.

Εὐσεβίου. Ὑπέρ τῆς κοινῆς χρή εὔχεσθαι πρότερον σωτηρίας, εἶθ᾿ οὕτως ὑπέρ αὐτῶν.

Νείλου. Ὥσπερ τά στρουθία διά τῆς τῶν πτερῶν κινήσεως μετάρσια γίνεται, οὕτω καί ὁ θεοσεβής ἄνθρωπος ἀπό τῶν ἐπιγείων πρός τά οὐράνια διά προσευχῶν μετατίθησιν ἑαυτόν.

Ἐάν κακῶς καί ἀσυμφόρως αἰτεῖς, καθάπερ (812) ὁ πυρέττων ἄνθρωπος παρακαλεῖ παρασχεῖν αὐτῷ οἶνον, προβλέπων ὁ Θεός τά μέλλοντα οὐ ποιεῖ τό θέλημά σου, οὐδέ παρέχειν τήν ἀλόγιστον δέησιν.

Μή πλοῦτον ἐν δεήσει ζητήσῃς, μή ὑγείαν, ἤ τῶν ἐχθρῶν ἄμυναν· μή δόξα ἀνθρωπινην· ἀλλά μόνον τά συντελοῦντα πρός σωτηρίαν ψυχῆς.

Ὥσπερ τό ἀναπνεῖν οὐδέποτε ἄκαιρον, οὕτως οὔτε τό αἰτεῖσθαι παρά Κυρίου αἰτήματα μυστικά μέχρις ἐσχάτης ἀναπνοῆς.

Ὅταν περί τινος ἀγαθοῦ παρακαλέσῃς τόν Θεόν, καί μή 15Ε_146 εἰσακούσῃ σου παραυτίκα, μή ὀλιγωρήσῃς, μηδέ ὀλιγοψυχήσῃς· πολλάκις γάρ πρός τό παρόν οὐ συμφέρει σοι τό αἴτημα.

Ἀριστοτ. Τόν εὐχόμενον δεῖ φρόνιμον εἶναι· μή λάθῃ τι κακόν εὐξάμενος ἑαυτῷ.

Ἀλέξανδρ. Ἀλέξανδρος ὁ βασιλεύς, ἐπεί Ἀντίπατρος αὐτῷ πολλά κατά τῆς μητρός ἔγραφεν, Ἀγνοεῖς, ἔφη, Ἀντίπατρε, ὅτι μητρός ἕν δάκρυον, πολλῶν διαβολῶν ἐπιστολάς ἀπαλείφει;

Ἐπικούρ. Εἰ ταῖς τῶν ἀνθρώπων εὐχαῖς ὁ Θεός κατηκολούθει, θᾶττον ἄν ἀπόλοιντο πάντες ἄνθρωποι, συνεχῶς πολλά καί χαλεπά κατ᾿ ἀλλήλων εὐχόμενοι.

Ἰσοκράτ. Οἱ ἄνθρωποι τότε γίνονται βελτίους, ὅταν Θεῷ προσέρχονται· ὅμοιον δέ ἔχουσι Θεῷ, τό εὐεργετεῖν καί ἀληθεύειν.

Βίας. Οὗτος συμπλέων ποτέ ἐσεβέσι, χειμαζομένης τῆς νεώς, κἀκείνων Θεούς ἐπικαλουμένων, Σιγᾶτε, ἔφη, μή αἴσθωνται ἡμᾶς ἐνθάδε πλέοντας.

Τούς αἰτουμένους παρά τῶν Θεῶν φρένας ἀγαθάς, καί μή ἑαυτούς παιδεύοντας, ἀναισθήτους ἔφασκεν εἶναι. Οὔτε γάρ ζωγράφον εὐχόμενον τοῖς θεοῖς δοῦναι αὐτῷ γραμμήν καί εὔχροιαν λαβεῖν ἄν, εἰ μή μάθοι τέχνην· οὔτε μουσικόν