Altero # et # nisi simul # et ideo acci- # in con- # dixit # sed non prima, ut dicebat, propter quod a dio. V c. De di.
No. Reprobatur.
Positive # a / se / sua # rationem # propria ratio # esse # et # ex his / ulterius / videri potest / quod / qualiter / in divina mente omnium formae vel rationes / quae ideae dicuntur in mente divina / esse possint absque aliqua intellectus divini compositione. Sunt enim in eo ut intellecta in intelligente. Quod sic patet / forma / enim / vel ratio respectum importat ad id cuius est. Si ergo sit propria forma vel ratio, oportet quod proprium respectum / respectu eius / ad idem includat. Essentia autem divina ad hanc rem proprium respectum non habet nisi quatenus / intelligit / continet in se virtute illud solum / quod / secundum quod haec res ipsam imitatur. Hoc autem non potest fieri nisi per intellectum, ut scilicet hoc distincte ab aliis quae in eodem virtualiter continentur, accipiatur. Relinquitur quod divina essentia non est propria ratio illius vel illius rei nisi secundum quod est intellecta ut sic imitabilis prout haec res eam imitatur. Ponere ergo plures rationes rerum in deo nihil est aliud quam ponere deum intelligere essentiam suam esse pluribus modis imitabilem a rebus. Hos autem modos imitabilitatis intelligit ex intellectu absoluto suae essentiae, in cuius perfectione continetur virtualiter omnis perfectio secundum quam creatura esse participat, sicut ex principiis, in quibus conclusiones virtute consistunt, intellectus noster conclusionum accipit veritatem. Et hoc per simile videri potest in homine qui per artem suam artificiatum quodcumque producit. Habet enim apud se formam artificiati, secundum quam operatur, nam domus quae est in materia est a domo quae est in mente, secundum philosophum in VII metaph.. Haec autem forma est in mente ut per intellectum artificis excogitata, in cuius excogitationem deducitur ex aliqua praecedenti cognitione, scilicet finis, ex quo ratio omnis artificiati sumenda est, et per hanc formam sibi notam in / noti / factionem et cognitionem devenit illius domus quae est in materia. Et sic forma illa est primo quod intelligitur et secundo quo intelligitur. Sic et deus per notitiam suae essentiae, quae est finis et principium omnium, comprehendit propriam huius vel illius rei rationem, per quam ipsam operatur et cognoscit. In quo etiam evidenter apparet eandem esse dispositionem et ordinem in esse et veritate, quod philosophus in secundo metaph. Dicit: nam sicut divina essentia est principium essendi omnibus rebus, sic / cognitio / rerum aliarum cognitio et veritas derivatur a cognitione essentiae divinae. Ea autem quae ponuntur in intellectu ut intellecta tantum, non ponuntur in eo ut res quaedam, nam intellectus / non / intelligendo / intelligit constituendo aliquid, ut dictum est. Et propter hoc philosophus in / VII / VI / metaph., ens quod est in mente distinguit ab ente quod dividitur per X genera rerum. Id autem / ex / quo intelligit intellectus est res aliqua, cum sit principium formale suae operationis, sicut in nobis species qua formatur intellectus in actu. Sed hoc in deo non est nisi essentia sua, per quam similis est et huiusmodi rationibus intellectis et rebus quae sunt extra animam. Unde patet quod ex hoc quod huiusmodi formae rerum in deo ponuntur, non ponitur aliqua rerum pluralitas in ipso, sed ad hoc sufficit una et simplex eius essentia. Huc / huic etiam consonat quod commentator