CAPUT X.

De utilitate inventionis differentiarum.

Differentias autem invenire (quod est instrumentum tertium) est utile et praecipue ad syllogismos de eodem et de diverso construendos : et hoc est utilitas differentiae in quantum differentia est et divisiva. Et secundo est utile ad cognoscendum per diffinitionem unumquodque : quia per differentiarum divisionem venamur diffinitionem : et scientes ultimam differentiam constitutivam cum genere, scimus quod est species diffinita. Quod autem sit utile ad syllogismos de eodem et diverso, manifestum est ex his quae nunc dicuntur : nos enim invenientes differentiam propositorum (hoc est, inter proposita) ostendentes erimus quoniam non idem. Quod autem utile sit hoc instrumentum ad cognoscendum quid est sive diffinitionem, hoc probatur : eo quod solemus separare ab aliis omnibus, hoc est, rem talem damus quae suis differentiis separet ab aliis omnibus : hoc autem facimus convenientibus in utrisque differentiis, quae sunt tunc unum quod diffinitum. Utilitas autem prima accipitur a differentia in quantum est divisiva. Secunda autem a differentia in quantum est constitutiva.