Acta Benedicti Pp. XVI 717

non necessario dabatur inter sensum litteralem et sensum spiritualem. Ad rem

meminisse iuvat illud classicum distichum quod nexum docet inter diversos

Scripturae sensus:

«Littera gesta docet, quid credas allegoria,

moralis quid agas, quo tendas anagogia ».122

Hic enim advertimus unitatem et compaginem inter sensum litteralem et

sensum spiritualem, qui vicissim subdividitur in tres sensus, in quibus descri-

buntur argumenta fidei, moralis et contentionis eschatologicae.

In summa, dum agnoscimus pondus et necessitatem methodi historico-

criticae, quamvis cum propriis restrictionibus, ab exegesi patristica id disci-

mus nempe quod « dari potest fidelitas erga intentionalem sensum textuum

biblicorum eo solummodo pacto ut, in substantiali eorum redactione, inten-

datur recuperare realitatem fidei quam ipsi exprimunt, dummodo cum cre-

denti experientia societatis nostrae consocietur ».123 Sub hoc tantummodo

prospectu agnosci potest Verbum Dei vivum esse et ad unumquemque

nostrum in praesenti vitae tempore se convertere. Hoc in ambitu prorsus

valida permanet assertio illa Pontificiae Commissionis Biblicae, quae sensum

spiritualem secundum fidem christianam describit uti « sensum declaratum in

textibus biblicis cum leguntur sub inductione Spiritus Sancti in contextum

mysterii paschalis Christi vitaeque novae ex eo manantis. Datur reapse hic

contextus. In eo Novum Testamentum consummationem Scripturarum

agnoscit. Idcirco iustum est Scripturas iterum legere sub lumine huius novi

contextus, scilicet contextus vitae in Spiritu ».124

Necessaria transcendentia « litterae »

38. Ad compaginem inter diversos sensus scripturisticos instaurandam,

tunc peremptorium fit ut percipiatur transitus inter litteram et spiritum. Non

agitur de transitu automatico et spontaneo; requiritur potius transcendentia

litterae: « Verbum enim Dei numquam praesens est in simplici sensu litterali

textus. Ad id attingendum habeantur necesse est transcendentia et processus

comprehensionis, qui ab interno totius rei motu perduci sinit et ideo

processus quoque vitae effici debet ».125 Sic detegimus cur processus

122 Catechismus Catholicae Ecclesiae, 118. 123 Pontificia Commissio Biblica, L'interpretazione della Bibbia nella Chiesa (15 Aprilis 1993),

II, A, 2: Ench. Vat. 13, n. 2987. 124 Ibid., II, B, 2: Ench. Vat. 13, n. 3003. 125 Benedictus XVI, Allocutio Lutetiae Parisiorum ad viros culturae deditos apud Collegium a

Bernardinis (12 Septembris 2008): AAS 100 (2008), 726.