Avicen. lib. 1. sufficientiae. Averroes, Simplicius, Jandunus in initio libri Physicorum. Albert. ibidem iract. 1. cap. 2. D. Thom. ibidem lect. 7. et 8. 1. 2. quaest. 54. Henric. Quodlib. 9. q. 4. Ferrarien. q. 2. Soncinas 4. Metaph. q. 10. Cajelan. in opusculo de subjecto Philosophiae naturalis. Conimbric q. 4. in proaemio Physic. Aversa tom. 1. Philos. g. 1. sect. 2. Compluten. disp. 1. proaem. q. 4. Fuentes ibidem difficult. 2. Faber Theonem 20. Vide Scotum q. 1. Phys. et 6. Metaphys. q. l.et ibi , Anton. Andr. q. 3.
Videtur quod non : illa scientia non est una, cujus principium et per se subjectum, non est ens per se unum: ergo naturalis scientia non est scientia per se una. Major declaratur auctoritate et ratione. Auctoritas est Aristotelis primo Posteriorum, text. 24. ubi dicit quod scientia una est unius generis subjecti. Ratione probatureadem major sic : sicut se habet potentia ad objectum, sic scientia ad subjectum ; sed unius potentiae est unum per se objectum; ergo unius scientiae est unum per se subjectum. Minor probatur sic : corpus mobile non est ens per se unum; corpus mobile est subjectumnaturalis scientiae; igitur subjectum naturalis scientiae non est ens per se unum. Major istius prosyllogismi probatur : Nullum ens includens res diversorum generum est ens per se unum ; sed corpus mobile dicit res diversorum generum quas includit, sicut Substantiae et Qualitatis ; ergo corpus mobile non est ens per se unum. Minor istius prosyllogismi probatur, primo auctoritate Avicennae in principio sui libri Physicae ubi assignat subjectum istius scientiae corpus sensibile sive mobile, ut subjacet mutationi.
Secundo probatur hoc idem ratione sic : Illud et sub illa ratione est subjectum innaturali scientia, per quod distinguitur a Mathematica et Metaphysica, quia istae tres scientiae distinguuntur penes sua subjecta, sicut innuitur sexto Metaphysicae, text. 2. sed per corpus mobile inquantum mobile, distinguitur ista scientia ab aliis duabus ; nam quia ista scientia considerat de corpore mobili, distinguitur a Metaphysica quae magis est de substantiis abstractis quam de mobilibus corporibus : per hoc vero quod additur inquantum mobile, distinguitur a Mathematica quae licet sit de mobilibus secundum esse, tamen ejus consideratio abstrahit a motu: igitur corpus mobile est subjectum in naturali scientia.
Item, illud videtur esse subjectum in naturali scientia, quod supponitur in scientia, cujus quaeritur in scientia cognitio: sed corpus mobile esse supponitur a naturali scientia, alioquin nisi supponeretur motus, posset disputare contra negantem motum, quodest falsum; et ideo Philosophus primo Physic. text. 11. ut naturaliter loquens, dicit, Nobis autem supponantur ea quae natura sunt aut omnia, aut quaedam virtute moveri; sequitur ergo quod corpus mobile sit subjectum in naturali scientia, secundum quod mobile ; sed tunc redeundum est ad principalem conclusionem, scilicet quod corpus mobile non est per se unum: igitur scientia naturalis non est per se una.
Oppositum arguitur sic : Illa scientia est una, quae sub una formali ratione considerat omnia, quae pertinent ad scientiam illam. Ista propositio habetur ex primo Posteriorum text. 42. sed scientia naturalis sub una formali ratione considerat omnia, quae sunt suae considerationis, sicut Metaphysicus et Mathematicus: ergo generaliter scientia ista est scientia una.
Circa istam quaestionem sic procedam : quia enim ista quaestio quaerit de unitate scientiae, impossibile est veritatem hujus quaestionis scire, nisi sciatur unde sumitur unitas et distinctio scientiarum. Primo igitur investigabitur unde sumitur unitas et distinctio scientiarum? et penes quidattendatur major unitas in scientia,et minor unitas ? et quid sufficiat ad unitatem scientiae? Secundo, declarabitur quomodo scientia naturalis est una, et quomodo non: et qua unitate est una, et qua non. Tertio, respondebo ad rationem adductam ad principale, et ibi investigabo primum subjectum naturalis Philosophiae, excludendo minus probabiles opiniones Aegidii, Thomae et aliorum.