352 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

dumtaxat psychologica, propterea quod qui se amare ipse non valet, diffi-

culter alios amat: « Qui sibi nequam est, cui alii bonus erit? [...] Qui sibi

invidet, nihil est illo nequius » ( Eccli 14, 5-6).

102. Tamen ipse Thomas Aquinas explanavit: « Melius est amari quam

amare, et per consequens magis conveniens caritati »110 atque, revera, « matres,

quae maxime amant, plus quaerunt amare quam amari ».111 Quam ob rem amor

ultra iustitiam progredi potest et gratis redundare, nihil desperans (cfr Lc 6,

35) usque ad summam dilectionem assequendam, id est animam pro aliis

ponendam (cfr Io 15, 13). Fieri etiam potest huiusmodi magnanimitas quae

sinit gratis dare, videlicet usque ad finem dare? Sine dubio fieri potest, quia

id est quod Evangelium postulat: « Gratis accepistis, gratis date » ( Mt 10, 8).

Absque interiore vi

103. Si prima sententia hymni nos ad patientiam adhortabatur quae re-

fugit acerbum modum agendi erga debilitates vel errores aliorum, nunc aliud

apparet vocabulum - paroxynetai - quod ad actionem refertur interiorem

indignationis a re quadam externa inductae. De interiore agitur violentia,

de irritatione non manifesta quae nos resistentes aliis facit, veluti si inimici

essent fastidiosi qui omnino sunt evitandi. Eiusmodi intimam acrem agendi

rationem alere nihil proficit. Id tantummodo efficit ut aegrotemus atque a

societate nos segregemus. Indignatio sana est cum nos ad agendum adver-

sus gravem iniustitiam adducit, sed nociva est cum ad imbuendos omnes

nostros mores erga alios tendit.

104. Evangelium invitat potius ad trabem in proprio oculo inspicien-

dam (cfr Mt 7, 5), et sicut christiani non possumus constantem ignorare

invitationem Verbi Dei ne iram alamus: « Noli vinci a malo » ( Rom 12, 21).

« Bonum autem facientes infatigabiles » ( Gal 6, 9). Aliud est vim sentire

acris ingenii quae erumpit, aliud est ei consentire, pati ut perpetuus fiat

habitus: « Irascimini et nolite peccare; sol non occidat super iracundiam

vestram » ( Eph 4, 26). Quam ob rem, numquam dies in familia ad finem

est adducenda sine pace facta. « Et quomodo possum pacem facere? An ge-

nuflecto? Minime quidem! Solummodo parvo signo, parva prorsus re opus

est et familiaris concordia redintegratur. Sufficit quaedam blanditia, sine

verbis. Numquam tamen dies in familia ad finem est adducenda sine pace

110 Summa Theologiae II-II, q. 27, a. 1, ad 2. 111 Ibid., a. 1.