43
Νεστόριος τήν φυσικήν διαφοράν λέγει· ἀλλά τήν ἕνωσιν οὐχ ὁμολογεῖ, οὐ γάρ λέγει ταύτην καθ᾿ ὑπόστασιν γεγονέναι. Ὁ δέ Εὐτυχής, τήν μέν ἕνωσιν ὁμολογεῖ· τήν δέ κατ᾿ οὐσίαν διαφοράν ἀρνεῖται, καί σύγχυσιν τῶν φύσεων εἰσάγει. Ἡ δέ Ἐκκλησία, καί τήν καθ᾿ ὑπόστασιν ἕνωσιν διά τό ἀδιαίρετον, καί τήν κατ᾿ οὐσίαν διαφοράν διά τό ἀσύγχυτον πρεσβεύει.
β´. Πῶς ἡ ἄκρα ἕνωσις καί ταυτότητα ἔχει, καί ἑτερότητα; Ἤ ταυτότητα οὐσιῶν καί ἑτερότητα προσώπων, καί τό ἔμπαλιν. Οἷον ἐπί τῆς ἁγίας Τριάδος, ταυτότης μέν ἐστιν οὐσίας· ἑτερότης δέ προσώπων· μίαν γάρ οὐσίαν ὁμολογοῦμεν· τρεῖς δέ ὑποστάσεις. Ἐπί δέ τοῦ ἀνθρώπου, ταυτότης μέν ἐστι προσώπου· ἑτερότης δέ οὐσιῶν· ἑνός γάρ ὄντος ἀνθρώπου, ἄλλης οὐσίας ἐστίν ἡ ψυχή, καί ἄλλης ἡ σάρξ. Ὁμοίως δέ καί ἐπί τοῦ ∆εσπότου Χριστοῦ· ταυτότης μέν ἐστι, προσώπου· ἑτερότης δέ, οὐσιῶν· ἑνός γάρ ὄντος προσώπου, ἤτοι ὑποστάσεως, ἑτέρας 0148 οὐσίας ἐστίν ἡ 15Α_190 θεότης, καί ἑτέρας ἡ ἀνθρωπότης. Ὥσπερ γάρ ἀδύνατον τῆς ἁγίας Τριάδος ὁμολογεῖν μέν τήν ἕνωσιν, μή ἐκφωνεῖν δέ τήν διαφοράν· οὕτως ἀνάγκη πᾶσα ἐπί τοῦ ἑνός τῆς ἁγίας Τριάδος, καί τήν ἕνωσιν καί τήν διαφοράν κηρύττειν.
γ´. Ὥσπερ γάρ οὐ διά τῶν αὐτῶν σημαίνεται λέξεων, ἤ τε διαφορά καί ἡ ἕνωσις ἐπί τῆς ἁγίας Τριάδος· ἀλλά διά τοῦ μέν λέγειν τρεῖς ὑποστάσεις, ἡ διαφορά· διά τοῦ ὁμολογεῖν δε μίαν οὐσίαν, ἡ ἕνωσις ὁμολογεῖται· οὕτω καί ἐπί τοῦ ἑνός τῆς ἁγίας Τριάδος· διά μέν τοῦ γνωρίζειν τάς δύο φύσεις, ἡ διαφορά· διά δέ τοῦ κηρύττειν μίαν ὑπόστασιν σύνθετον, ἡ ἕνωσις ὁμολογεῖται.
δ´. Ὥσπερ γάρ Ἄρειον ἀναθεματίζομεν, οὐχ ὡς κηρύττοντα ἐπί τῆς ἁγίας Τριάδος τήν καθ᾿ ὑπόστασιν διαφοράν· ἀλλ᾿ ὡς μή λέγοντα τήν φυσικήν ἕνωσιν· οὕτω καί Νεστόριον ἀναθεματίζομεν, οὐχ ὡς γνωρίζοντα τήν φυσικήν διαφοράν ἐπί τοῦ Χριστοῦ· ἀλλ᾿ ὡς μή λέγοντα τήν καθ᾿ ὑπόστασιν ἕνωσιν.
ε´. Ὥσπερ Σαβέλλιον ἀναθεματίζομεν, οὐχ ὡς κηρύττοντα ἐπί τῆς ἁγίας Τριάδος τήν φυσικήν ἕνωσιν· ἀλλ᾿ ὡς μή λέγοντα τήν καθ᾿ ὑπόστασιν διαφοράν· οὕτως Εὐτυχέα ἀναθεματίζομεν, οὐχ ὡς μή λέγοντα τήν καθ᾿ ὑπόστασιν ἕνωσιν ἐπί τοῦ Χριστοῦ· ἀλλ᾿ ὡς μή γνωρίζοντα τήν φυσικήν διαφοράν;
στ´. Τήν κάθ᾿ ὑπόστασιν διαφοράν ἐπί τῆς ἁγίας Τριάδος, καί τήν φυσικήν διαφοράν ἐπί τοῦ ἑνός τῆς ἁγίας Τριάδος, οὐκ ἐν αἰσθήσει χρή λέγειν, ἀλλά νοῆσαι τοῖς τῆς διανοίας ὄμμασιν. Καί πῶς, ἐπί μέν τῆς ἁγίας Τριάδος ἐκφωνεῖτε τάς τρεῖς ὑποστάσεις διά τήν καθ' ὑπόστασιν διαφοράν· ἐπί δέ τοῦ ἑνός τῆς ἁγίας Τριάδος, οὐκ ἐκφωνεῖτε δύο φύσεις ἐν μιᾷ ὑποστάσει, διά τήν φυσικήν διαφοράν;
ζ´. Ὥσπερ γιά τό ὁμοούσιον τῆς ἁγίας Τριάδος, μίαν οὐσίαν· 15Α_192 καί διά τό ἑτεροϋπόστατον τρεῖς ὑποστάσεις λέγεις· οὕτω διά τό ἑτερούσιον τοῦ Λόγου καί τῆς σαρκός, δύο οὐσίας· καί διά τό μή ἰδιοϋπόστατον, μίαν ὑπόστασιν λέγε.
η´. Ὥσπερ ἐπί τῆς ἁγίας Τριάδος τήν μίαν οὐσίαν, οὐκ ἐπί συγχύσει τῶν τριῶν ὑποστάσεων λέγομεν· οὔτε τάς τρεῖς ὑποστάσεις ἐπί ἀναιρέσει τῆς μιᾶς οὐσίας· οὕτως ἐπί τοῦ ἑνός τῆς ἁγίας Τριάδος, 0149 τήν μίαν ὑπόστασιν, οὐκ ἐπί συγχύσει τῆν δύο φύσεων αὐτοῦ λέγομεν· οὔτε τάς δύο φύσεις, ἐπί διαιρέσει τῆς μιᾶς ὑποστάσεως.
θ´. Ὁ μή λέγων ἐπί Χριστοῦ διά τήν τῶν φύσεων διαφοράν, τήν καθ᾿ ὑπόστασιν ἕνωσιν, Νεστοριανός ἐστι· καί ὁ μή λέγων ἐν τῇ καθ᾿ ὑπόστασιν ἑνώσει τήν φυσικήν διαφοράν, Εὐτυχιανιστής ἐστι· ὁ δέ καί τήν καθ᾿ ὑπόστασιν ἕνωσιν, καί τήν φυσικήν διαφοράν κηρύττων ἐπί τοῦ ἑνός τῆς ἁγίας Τριάδος, τήν βασιλικήν καί ἀμώμητον πίστιν κρατεῖ.
ι´. Ὁ τοίνυν λέγων καί διαφοράν καί ἕνωσιν ἐπί τοῦ Χριστοῦ, οὔτε τήν διαφοράν ἀναιρεῖ, οὔτε τήν ἕνωσιν συγχέει. Καί γάρ ὁ θεῖος Κύριλλος ἀναθεματίζει